Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tesoleng | [t«.so.leN] | kata kerja | jatuh tergolek ke bawah. | Si Atan tesoleng bile belari atas ceron. | [si A.tAn t«.so.leN bi.l« b«.lA.Äi A.tAs | Si Atan jatuh tergolek apabila ia berlari di atas tanah yang cerun. |
telepek | [t«.le.pe/] | kata adjektif | berkenaan sesuatu yang jatuh seolah-olah diletak. | Beg duetnye telepek atas padang. | [be/ du.wet.ø« t«.le.pe/ A.tAs pA.dAN] | Beg duitnya jatuh terletak di atas padang. |
tesantol | [t«.sAn.tol] | kata kerja | tersangkut kaki hingga hampir jatuh, terseradung. | Kuku kaki Munah bedarah, tesantol bendol. | [ku.ku kA.ki mu.nAh b«.dA.ÄAh t«.sAn.tol b«n.dol] | Kuku kaki Munah berdarah akibat terseradung bendul. |
nyerigai | [ø«.Äi.gAj] | kata kerja | memanjat. | Jangan nyerigai, pokok tu tinggi, jatoh karang. | [dZA.NAn ø«.Äi.gAj po.ko/ tu tiN.gi dZA.toh kA.ÄAN] | Jangan memanjat, pokok itu tinggi, nanti jatuh. |
kecupes | [k«.tSu.pes] | kata adjektif | hampir-hampir. | Die rase nak pitam kecupes nak jatoh. | [di.j« ÄA.s« nA/ pi.tAm k«.tSu.pes nA/ dZA.toh] | Dia terasa pitam, hampir-hampir hendak jatuh. |
menang selompat | [m«.nAN s«.lom.pAt] | | terselamat. | Mujo menang selompat, kalau tak jatoh kawan. | [mu.dZo m«.nAN s«.lom.pAt kA.lAw tA/ dZA.toh kA.wAn] | Mujur terselamat, kalau tidak, tentu saya jatuh. |
bebento | [b«.ben.to] | kata kerja | berlegar (biasanya ditujukan kepada benda yang terbang ke sana dan ke sini seperti kapal terbang, burung dan seumpamanya). | Kapal terebang tu entah berape kali bebento sebelum jatoh. | [kA.pAl t«.Ä«.bAN tu «n.tAh b«.ÄA.p« kA.li b«.ben.to s«.b«.lum dZA.toh] | Kapal terbang itu entah berapa kali berlegar sebelum jatuh. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
daeh | [dAEh] | kata kerja | menghulurkan kaki untuk menampan (menghalang dan lain-lain) kaki lawan supaya jatuh (rebah dan lain-lain), bentes. | Masa depa dok rebot bola tu, dia daeh kaki penyerang tu sampai jatoh tesungkoq. | [mA.sA dE.pA do/ Ò«.bot b.lA tu di.jA dAEh kA.ki p«.ø«.ÒAN tu sAm.pAj dZA.toh t«.suN.kâÖ] | Semasa perebutan bola, dia telah membentes penyerang itu sehingga tersungkur. |
tegadaeh | [t«.gA.dAEh] | kata kerja | tersepak kaki sendiri (ketika berjalan, berlari, bermain) yang boleh menyebabkannya jatuh. | Masa dia dok bejalan, dia tegadaeh kaki pasai dia ralet dok perati kat laen. | [mA.sA di.jA do/ b«.dZA.lAn di.jA t«.gA.dAEh kA.ki pA.sAj di.jA ÒA.l«t do/ p«.ÒA.ti kAt lAen] | Semasa berjalan, dia tersepak kakinya sendiri kerana asyik melihat ke arah lain. |
nahi-nahi | [nA.hi.nA.hi] | kata adjektif | hampir-hampir, nyaris. | Kereta dia nahi-nahi masok paret kalu lori tu tak elak. | [k«.ÒE.tA di.jA nA.hi.nA.hi mA.so/ pA.Òet kA.lu l.Òi tu tA/ E.lA/] | Keretanya hampir-hampir jatuh ke dalam parit kalau lori tersebut tidak mengelak. |
kelepang | [k«.l«.pAN] | kata nama | bunyi sesuatu benda yang terjatuh seperti tin, loyang dan sebagainya di permukaan yang keras. | Kucin sondoi tin roti ataeh lemari, jatoh kelepang ataeh lantai. | [ku.tSin sn.dj tin Ò.ti A.tAEh l«.mA.ri dZA.toh k«.l«.pAN A.tAEh lAn.tAj] | Kucing menyondol tin roti di atas almari lalu jatuh kelepang bunyinya di atas lantai dengan bunyi yang kuat. |
kelepang | [k«.l«.pA)N] | kata nama | bunyi sesuatu benda yang terjatuh (seperti tin, loyang dan sebagainya) di permukaan yang keras. | Kucin sondoi tin roti ataeh lemari, jatoh kelepang ataeh lantai. | [ku.tSin sn.dj tin Ò.ti A.tAEh l«.mA.ri dZA.toh k«.l«.pA)N A.tAEh lAn.tAj] | Kucing menyondol tin roti di atas almari lalu jatuh kelepang bunyinya di atas lantai dengan bunyi yang kuat. |
jelangaq | [dZ«.lA.NA)Ö] | kata adjektif | berkenaan membuat pekerjaan, perbuatan dan lain-lain dengan tidak cermat, gopoh, kasar; cemerekap. | Mokalu bejalan ataeh lantai licin jangan jelangaq sangat, sat ni jatoh. | [m.kA.lu b«.dZA.lAn A.tAEh lAn.tAj li.tSin dZA.NAn dZ«.lA.NA)Ö sA.NAt sAt ni dZA.toh] | Kalau berjalan di atas lantai yang licin, janganlah gopoh sangat, nanti jatuh. |
barin | [bA.Òin] | kata nama | rusuk bukit, tepi bukit, lambung bukit, lereng bukit. | Akaq ubat tu saya dapat kat barin matahari jatoh Gunung Jerai. | [A.kAâÖ u.bAt tu sA.jA dA.pAt kAt bA.Òin mA.tA.hA.Òi dZA.toh gu.nuN dZ«.ÒAj] | Akar ubat itu saya peroleh di rusuk Gunung Jerai sebelah matahari jatuh. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
notok | [n:.t/] | kata kerja | mengelupas dengan agak teruk akibat jatuh. | Abih notok palo lutut, jatoh muto. | [A.bih n:.t/ p:A.l lu.tu/ dZA.toh mu.to] | Habis mengelupas kepala lutut sebab jatuh moto. |
catok | [tS:A.t/] | kata tugas | berkenaan keadaan jatuh secara terduduk. | Mok Teh reboh catok bokte diyo glecoh tanggo. | [m/ teh Ä«.bh tS:A.t/ b/.tE di.j glE.tSh tAN.g] | Mak Teh jatuh terduduk sebab tergelincir di tangga. |
balek paeh | [bA.le/ pAeh] | | jatuh sakit semula selepas sembuh (sakit yang sama), bentan. | Mok kawe sega doh, tapi balek paeh pulok. | [m/ kA.wE s«.gA dh tA.pi bA.le/ pAeh pu.l/] | Mak saya dah sembuh, tapi jatuh sakit semula. |
mepeh | [m:E.pEh] | kata adjektif | hampir rebah, hampir jatuh. | Aye tu mepeh lepah keno pekong ko ambo. | [A.jE tu m:E.pEh l«.pAh k«.n p«.kN k Am.b] | Ayam tu hampir rebah selepas saya membalingnya dengan batu. |
locoh | [l.tSh] | kata kerja | tertanggal daripada tempatnya lalu jatuh, tercabut. | Kawe tok kaba maso mano skru muto locoh. | [kA.wE t/ kA.bA mA.s mA.n skÄu mu.to l.tSh] | Saya tak perasan bila masa skru motosikal tercabut. |
bok | [b))/] | kata adjektif | bengkak yang menjadi lebih besar akibat gigitan serangga, jatuh dan lain-lain. | Muko budok tu bekok bok keno pakoh tebuwe. | [mu.k bu.d/ tu b«.k/ b))/ k«.n pA.kh t«.bu.wE] | Muka budak tu sangat bengkak kerana disengat tebuan. |
srekak | [sī.kA/] | kata nama | pengait daripada buluh yang bahagian hujungnya dibentukkan seperti sangkar untuk mengambil buah (seperti buah cermai, duku dan lain-lain) supaya buah tidak jatuh ke tanah. | Kakok kaek buwoh crema guno srekak. | [kA.k/ kAe/ bu.wh tSī.mA gu.n sī.kA/] | Kakak mengait buah cermai dengan menggunakan serekak. |
sekok | [s«.k/] | kata kerja | mengait buah-buahan (seperti buah cermai, duku dan lain-lain) dengan menggunakan pengait yang bahagian hujungnya dibentukkan seperti sangkar supaya buah tidak jatuh ke tanah. | Gi sekok gak buoh duku pohong, ayoh nok make. | [gi s«.k/ gA/ bu.wh du.ku p.hoN A.jh n/ mA.kE] | Tolong kaitkan buah duku di atas pokok, ayah nak makan. |
sugung | [s:u.guN] | kata kerja | tersembam. | Budok tu jatoh sugung muko ko dindeng. | [bu.d/ tu dZA.toh s:u.guN mu.k k din.deN] | Budak jatuh lalu tersembam muka ke dinding. |
lamo | [lA.m] | kata tugas | nanti. | Jale koho sikik gak, lamo ke reboh. | [dZ:A.lE k:.h si.ki/ gA/ lA.m kE Ä«.bh] | Berjalanlah perlahan sikit, nanti jatuh. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
pepe | [pE.pE] | kata nama | jatuh bankrap, papa. | Ramai koporat pepe sobab saham jatoh monjunam. | [ÄA.mAj k.p.ÄAt pE.pE s.bAb sA.hAm dZA.th | Banyak korporat jatuh bankrap sebab saham jatuh menjunam. |
mongoluko | [m.N.lu.ko] | kata kerja | tersiat, luka. | Bilo jatuh basika mongoluko lutute kono batu. | [bi.l dZA.toh bA.si.kA m.N.lu.ko lu.tut.E ko.n bA.tu] | Bila jatuh basikal, luka lututnya kena batu. |
arai | [A.ÄAj] | kata nama | mayang pinang atau enau. | Coromat siket ambek arai pinang tu, kok jatuh botoraba nanti. | [tS.Ä.mAt si.kEt Am.bE/ A.ÄAj pi.nAN tu ko/ dZA.th b.t.ÄA.bA nAn.ti] | Cermat sedikit apabila mengambil arai pinang itu, jika jatuh bertaburan nanti. |
sungku sangkak | [suN.ku sAN.kA/] | | 1. lari, jatuh dan bangun semula. | Ali sungka sangkak dikoja dek kobau tongah sawah. | [A.li suN.kA sAN.kA/ di.k.dZA dE/ k.bAw t.NAh sA.wAh] | Ali lari, jatuh dan bangun semula dikejar kerbau di tengah sawah. |
mompulun | [mm.pu.lun] | kata kerja | jatuh. | Lopeh kono songek tobuan yo, mompulun kero tu dari ateh pokok. | [l.pEh k.n s.NE/ t.buAn j mm.pu.lun k«.Ä tu dA.Äi A.tEh p.k/] | Lepas kena sengat tebuan, jatuh kera itu dari atas pokok. |
biak | [bi.jA/] | kata adjektif | lecah, becak, berlumpur. | Bobaek, jalan tu biak, kang kok tolontang. | [b.bAe/ dZA.lAn tu bi.jA/ kAN ko/ t.ln.tAN] | Berhati-hati, jalan itu lecah, nanti jatuh terlentang. |
tojorahak | [t.dZ.ÄA.hA/] | kata tugas | tertiarap, tersembam. | Dio jatoh tojorahak dari moto sampai mengeluko mukoe. | [di.j dZA.toh t.dZ.ÄA.hA/ dA.Äi m.t sAm.pAj m.N.lu.k mu.k.E] | Dia jatuh tertiarap dari motosikal sampai luka-luka mukanya. |
polompa | [p.lm.pA] | kata nama | palang pada dinding di serambi. | Sorambi tu kono bori polompa baru bobudak tak jatoh ko tanah. | [s.ÄAm.bi tu k.n b.Äi p.lm.pA bA.Äu b.bu.dA/ tA/ dZA.toh k tA.nAh] | Serambi itu kena diberi polompa, baru budak-budak tidak jatuh ke tanah. |
tomaru I | [t.mA.Äu] | kata nama | Tahun Baru Cina. | Ari rayo poso dongan tomaru jatoh sorontak pado taon somilan puloh tujoh. | [A.Äi ÄA.j p.s d.NAn t.mA.Äu dZA.th s.Än.tA/ pA.d tAon s.mi.lAn pu.loh tu.dZoh] | Hari Raya Puasa dengan Tahun Baru Cina jatuh serentak pada tahun sembilan puluh tujuh. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
maton | [mA.ton] | kata nama | buah manggis masak yang kulitnya menjadi keras dan tidak boleh dikopek lagi. Biasanya setelah lama dipetik atau jatuh terhempas. | Mangges ni dah maton pulak, tak dapat nak rase. | [mAN.ges ni dAh mA.ton pu.lA/ tA/ dA.pAt nA/ ÄA.s«] | Buah manggis masak ini maton pula, tak dapat nak rasa. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
loleh | [l.lEh] | kata adjektif | berkenaan sesuatu yang jatuh secara tidak sengaja. | Ikat kemah-kemah kaen tu, kang loleh. | [i.kAt k«.mAh-k«.mAh kA.en tu kAN l.lEh] | Ikat kemas-kemas kain tu, nanti jatuh. |
tumpe | [tum.pe] | kata kerja | menolak sesuatu hingga jatuh. | Abang tumpe adek dalam sunge. | [A.bAN tum.pe A.de dA.lAm su.NE] | Abang menolak adik ke dalam sungai. |
keloceh | [k«.l.tSeh] | kata kerja | tergelincir dan jatuh. | Kaki dia patah sebab keloceh tangge. | [kA.ki di.j« pA.tAh s«.bAb k«.l.tSeh tAN.g«] | Kakinya patah sebab keloceh tangga. |
memo | [m«.m] | kata adjektif | berkenaan isi buah yang menjadi lembik kerana jatuh. | Jambu ae tu memo, pase gugo. | [dZAm.bu Ae tu m«.m pA.sE gu.go] | Jambu air itu lembik sebab gugur. |
| | | 2. berkenaan seseorang yang kurang terang ingatannya kerana sesuatu sebab seperti sakit, terlalu tua, jatuh. | Dia ketoyong pase kene puko budak-budak jahat. | [di.j« k«.to.joN pA.se k«.n« pu.ko bu.dA/.bu.dA/ dZA.hAt] | Dia ketoyonh kerana dipukul budak-budak jahat. |
lok | [l/] | kata tugas | biarkan. | Lok je, kang jatoh baru tau. | [l/ dZ« kAN dZA.th bA.Äu tAw] | Biar sahaja, nanti jatuh baru tahu. |
lampan | [lAm.pAn] | kata nama | dulang atau talam. | Ceremat bawok lampang, kang jatoh gelaih. | [tS«.Ä«.mAt bA.w/ lAm.pAn kAN dZA.toh g«.lAC] | Cermat bawa dulang, nanti jatuh gelas. |
joke | [dZ.kE] | kata tugas | di sudut, di tepi, di penjuru. | Jangan dok joke pintu kang jatoh. | [dZA.NAn d/ dZ.kE pin.tu kAN dZA.toh] | Jangan duduk di tepi pintu tu, nanti jatuh. |
dengkat | [dEN.kAt] | kata adjektif | berkenaan cara berjalan yang tidak sempurna kerana kaki yang pendek sebelah. | Dia dengkat lepaih jatoh pokok. | [di.jA dEN.kAt l«.pAC dZA.toh p.k/] | Dia dengkat selepas jatuh daripada pokok. |
balek pucong | [bA.le/ pu.tSoN] | | berkenaan seseorang yang terjatuh dengan keadaan kepala di bawah. | Pak Mat jatoh balek pucong dari pokok langsat. | [pA/ mAt dZA.toh bA.le/ pu.tSoN dA.Äi p.k/ lAN.sAt] | Pak Mat jatuh balik pucong dari pokok langsat. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tepeleot I | [t«.p«.lE.ot] | kata kerja | jatuh dalam keadaan terduduk | Dia tepeleot dalam baih bila baih brek mengejut. | [di.jA t«.p«.lE.ot dA.lAm bAC bi.lA bAC bÒe m«.N«.dZut] | Dia jatuh terduduk dalam bas apabila bas brek mengejut. |
meloroih | [m«.l.ÒC] | kata kerja | turun atau jatuh dengan sendiri secara perlahan atau cepat menuruti sesuatu objek yang lurus | Ikat bendera kuat-kuat takot dia meloroih. | [i.kAt b«n.de.ÒA ku.wAt.ku.wAt tA.kot di.jA m«.l.ÒC] | Ikat bendera kuat-kuat takut jatuh dengan sendiri. |
rojoh | [Ò.dZh] | kata kerja | menjolok sesuatu supaya jatuh, keluar dan sebagainya | Pi rojoh buah betek hat ranum tu, kalu tak burong sentai kat dia. | [pi Ò.dZh bu.wAh b«.te hAt ÒA.num tu kA.lu tA bu.ÒoN s«n.tAj kAt di.jA] | Pergi jolok buah betik yang ranum itu, kalau tidak dimakan burung. |
geretak | [g«.Ò«.tA] | kata nama | jambatan kecil | Bok baek lalu ataih geretak tu, sat ni jatoh paret. | [b bAe lA.lu A.tAC g«.Ò«.tA tu sAt ni dZA.toh pA.Òet] | Baik-baik lalu atas titi itu, nanti jatuh parit. |
|
Tesaurus |
---|
| jatuh (kata kerja) | 1. Dalam konteks buah bersinonim dengan gugur, luruh, runtuh, rurut,
2. Dalam konteks nilai, harga, bersinonim dengan turun, merosot, berkurangan, susut, surut, menjunam, Berantonim dengan naik
3. Dalam konteks matahari bersinonim dengan terbenam, tenggelam, turun, masuk, Berantonim dengan terbit
4. Dalam konteks kerajaan bersinonim dengan tumbang, runtuh, bubar, tewas, kalah,
5. Dalam konteks tarikh bersinonim dengan berbetulan dengan, bersamaan dengan, bertepatan dengan, tepat pada,
| Kata Terbitan : menjatuhkan, terjatuh, kejatuhan, |
|
Puisi |
---|
|
Jatuh upih jatuh seludang, Jatuh mari di laman kami; Nasi putih lauk udang, Mari makan bersama kami.
Lihat selanjutnya... |
|