Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
mereket | [m«.Äe.ket] | kata adjektif | badan, tumbuh-tumbuhan yang tidak mahu membesar atau segar. | Pokok tu tumboh mereket. | [po.ko/ tu tum.boh m«.Äe.ket] | Pokok itu tumbuh tetapi tidak mahu membesar. |
mereboi | [m«.Ä«.boj] | kata adjektif | berkenaan rambut yang tumbuh jarang-jarang atau tidak lebat. | Rambot budak tu mereboi aje, cube sapu minyak kelape. | [ÄAm.bot bu.dA/ tu m«.Ä«.boj A.dZ« tSu.b« sA.pu mi.øA/ ] | Rambut budak itu tidak lebat, cuba sapu minyak kelapa. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
terentat | [t«.Ò«n.tAt] | kata adjektif | berkenaan tumbuh-tumbuhan, binatang dan lain-lain yang tidak boleh menjadi besar, berbantut, terganggu dan lain-lain. | Pokok derian tu terentat pasai tak cukop bagi baja. | [p.k/ d«.Òi.jAn tu t«.Ò«n.tAt pA.sAj tA/ tSu.kop bA.gi bA.dZA] | Pokok durian itu tidak membesar dengan sempurna kerana tidak diberi baja yang cukup. |
ekoq pipet | [E.kâÖ pi.pet] | | rambut yang tumbuh di hadapan telinga yang memanjang ke bawah kiri kanan pipi, tali tudung, bulu pelipis. | Pesyen rambot budak-budak jantan la ni tak dak ekoq pipet, potong lincen. | [pE.Sen ÒAm.bot bu.dA/.bu.dA/ dZAn.tAn lA ni tA/ dA/ E.kâÖ pi.pet p.tN lin.tSen] | Fesyen rambut remaja lelaki kini tiada ekor pipit kerana digunting bersih. |
cekot | [tSE.kt] | kata nama | sejenis tumbuhan (seperti pokok manggis ) yang tumbuh di dalam hutan, kayunya baik untuk dibuat alu kerana berat dan tumpat. | | | |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
jebeng | [dZ«.beN] | kata nama | bulu yang tumbuh pada pipi di depan telinga, jambang. | Jebeng Pok Ali lebak sungguh, pasa tu budok- budok takok ko diyo. | [dZ«.beN p/ A.li l«.bA/ suN.guh pA.sA tu bu.d/.bu.d/ tA.ko/ k di.j] | Jambang Pak Ali lebat sungguh, sebab tulah ramai budak takut padanya. |
julok | [dZ:u.l/] | kata nama | sejenis rumput yang tumbuh dalam air. | | | |
bikong I | [bi.koN] | kata nama | sejenis penyakit kulit yang tumbuh pada betis. | Bikong mung tok sia lagi? | [bi.koN muN t/ si.jA lA.gi] | Kudis di kaki kamu tak sembuh lagi? |
retuh | [Ä«.tuh] | kata kerja | memetik buah, pucuk, daun dan lain-lain. | Jange dok retuh pucuk baru tumboh tu. | [dZA.NE do/ Ä«.tuh pu.tSu/ bA.Äu tum.boh tu] | Jangan petik pucuk yang baru tumbuh tu. |
borak | [b:.ÄA/] | kata kerja | merebak daripada satu tempat ke satu tempat yang lain (berkenaan penyakit kulit, luka), menjalar, menular. | Kudih hok tumboh kaki diyo tu borak alah ko poho pulok. | [ku.dih h/ tum.boh k:A.ki di.j tu b:.ÄA/ A.lAh k p.h | Kudis yang tumbuh di kaki dia tu merebak ke bahagian paha pula. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
boleng | [b.lEN] | kata adjektif | 1. tiada sesuatu di atasnya (bukit yang tidak tumbuh apa-apa), gondol. | Bukit tu boleng bilo utane ditobang. | [bu.kit tu b.lEN bi.l u.tAn.E di.t.bAN] | Bukit itu tiada sesuatu bila hutannya ditebang. |
codak | [tS.dA/] | kata adjektif | 1. berkenaan tumbuh-tumbuhan yang segar; moncodak. | Lopeh ujan yo, sayo yang layu tu codak balik. | [l.pEh u.dZAn j sA.j jAN lA.ju tu tS.dA/ bA.le/] | Lepas hujan sahaja sayur yang layu itu segar balik |
moncodak | [mn.tS.dA/] | kata adjektif | 1. berkenaan tumbuh-tumbuhan yang segar; codak. | Lopeh ujan yo, sayo yang layu tu moncodak balik. | [l.pEh u.dZAn j sA.j jAN lA.ju tu mn.tS.dA/ bA.le/] | Lepas hujan sahaja sayur yang layu itu segar balik |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
guntas | [gun.tAs] | kata kerja | perbuatan meragut bahagian pucuk daun atau bunga oleh haiwan atau manusia. | Abes sapan pokok bunge aku baru nak tumbuh kene guntas kambeng. | [A.bes sA.pAn po.ko/ bu.N« A.ku bA.Äu nA/ nA/ tum.buh k«.n« gun.tAs kAm.beN] | Habis rosak pokok bunga aku baru hendak tumbuh diragut oleh kambing bahagian pucuknya. |
paku tandok ruse | [pA.ku tAn.do/ Äu.s«] | | sejenis tumbuhan paku-pakis yang hidup menumpang di atas pokok lain. Daunnya lebar dan tumbuh ke atas, ia juga mempunyai daun yang panjang berbentuk seperti tanduk rusa dan berjuntaian ke bawah; sakat | lain. Daunnya lebar dan tumbuh ke atas, ia juga mempunyai daun yang | panjang berbentuk seperti tanduk rusa dan berjuntaian ke bawah; sakat | jurai |
padi Bugis | [pA.di bu.gis] | | sejenis padi yang boleh tumbuh di tanah yang mempunyai sedikit air atau di tanah yang lembab. Padi ini besar dan bulat berbanding padi lain. | | | |
mengkuang ae | [m«N.ku.wAN Ae] | | sejenis mengkuang yang tumbuh di dalam air di tepi-tepi sungai. | | | |
mengkuang ladang | [m«N.ku.wAN lA.dAN] | | sejenis pokok mengkuang yang tumbuh di paya. Daunnya lebih lembut daripada mengkuang lain sehingga durinya boleh ditarik dengan tangan setelah dihiris sedikit pada pangkalnya. | | | |
paku mengawan | [pA.ku m«.NA.wAn] | | sejenis tumbuhan menyerupai pokok keladi yang tumbuh semasa sawah berair. Tingginya kira-kira dua jengkal. Daunnya seakan-akan daun keladi. Pucuknya boleh dijadikan sayur goreng air atau masak lemak. Batangnya boleh dimakan dengan cara dicelur dan dicicah dengan sambal; rumput sudu itek, rumpot tapak itek | | | |
cendawan kawan | [tS«n.dA.wAn kA.wAn] | | sejenis cendawan berbentuk payung yang tumbuh di atas tanah di kebun getah atau kelapa sawit terutama selepas hujan. Ia boleh dimakan, sama ada dimasak rebus air, dibuat sambal tumis atau digoreng biasa, cendawan busut. | | | |
rumput sudu itek | [Äum.put su.du i.te/] | | sejenis tumbuhan menyerupai pokok keladi yang tumbuh semasa sawah berair. Tingginya kira-kira dua jengkal. Daunnya seakan-akan daun keladi. Pucuknya boleh dijadikan sayur goreng air atau masak lemak Batangnya boleh dimakan dengan cara dicelur dan dicicah dengan sambal; paku mengawan, rumpot tapak itek.. | | | |
rumpot tapak itek | [rum.pot tA.pA/ i.te/] | | sejenis tumbuhan menyerupai pokok keladi yang tumbuh semasa sawah berair. Tingginya kira-kira dua jengkal. Daunnya seakan-akan daun keladi. Pucuknya boleh dijadikan sayur goreng air atau masak lemak Batangnya boleh dimakan dengan cara dicelur dan dicicah dengan sambal; paku mengawan, rumpot sudu itek.. | | | |
cendawan tekuko | [tS«n.dA.wAn t«.ku.ko] | | cendawan berbentuk cuping-cuping halus hingga sebesar ibu jari tangan yang tumbuh pada batang pokok getah yang sedang mereput terutama selepas hujan. Cendawan ini boleh dimakan terutamanya di masak lemak putih bercampur pisang muda. | | | |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
pekpe | [pE/.p«] | kata nama | bisul yang tumbuh di bahagian selain daripada punggung. | Koi tok daye jalan jaoh pase beteh koi tumboh pekpe. | [koj to/ dA.j« dZA.lAn dZA.woh pA.sE b«.teh koj tum.boh pE/.p«] | Saya tidak mampu berjalan jauh kerana betis saya ada bisul. |
daon barat | [dA.won bA.ÄAt] | | pokok menjalar yang tumbuh meliar di tepi pantai. Ia berbunga ungu dan putih. | | | |
candak | [tSAn.dA/] | kata adjektif | berkenaan mata tunas yang tumbuh. | Batang kunyit yang kena cantaih tu dah candak ada. | [bA.tAN ku.øit jAN k«.nA tSAn.tAC tu dAh tSAn.dA/ A.dA] | Batang kunyit yang kena cantas sudah ada mata tunas. |
kince | [kin.tSe] | kata nama | pokok yang sederhana besar yang tumbuh di kawasan sawah, berbuah halus dan apabila masak berwarna kemerah-merahan dan masam rasanya. | | | |
keterau | [k«.t«.ÄAw] | kata nama | sejenis pokok besar yang tumbuh liar di hutan mempunyai buah sebesar ibu jari, buah dan isinya berwarna kekuning-kuningan dan berbiji. | | | |
kelambu rimau | [k«.lAm.bu Äi.mAw] | | sejenis pokok yang tumbuh meliar dalam semak samun dan hutan kecil, daunnya lebar berwarna hijau dan berbulu halus. Ia juga disebut pokok kapal terbang. | | | |
mencagi | [m«n.tSA.gi] | kata nama | sejenis pokok berduri yang tumbuh di pinggir pantai, buahnya sebesar buah langsat dan berwarna kekuning-kuningan. | | | |
leke | [l«.ke] | kata nama | sejenis keladi liar yang batangnya seperti batang betik, bunga tumbuh pada pangkal batang. | | | |
sambang | [sAm.bAN] | kata nama | benih yang rosak. | Biji kacang tu agaknye sambang, pase tu tak idop. | [bi.dZi kA.tSAN tu A.gA/.ø« sAm.bAN pA.sE tu tA/ i.dop] | Biji kacang itu agaknya sambang, sebab itu tidak tumbuh. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
ketumbet | [k«.tum.bet] | kata nama | bintil kecil yang tumbuh pada bahagian bibir mata, biasanya gatal, sakit atau bernanah, tembel. | Orang tua kata kalu mengendap orang berak sat ni tumboh ketumbet. | [.ÒAN tu.wA kA.tA kA.lu m«.N«n.dAp .ÒAN bE.ÒA/ sAt ni tum.boh k«.tum.bet] | Orang tua-tua kata kalau mengendap orang berak nanti tumboh tembel. |
kerunaih | [k«.Òu.nAC] | kata kerja | 1. memetik sesuatu dengan kasar menggunakan jari. | Pokok bunga ni baru nak tumboh, sapa pulak yang kerunaih ni. | [po.ko/ bu.NA ni bA.Òu nA/ tum.boh sA.pA pu.lA/ jAN k«.Òu.nAC ni] | Pokok bunga ini baru nak tumbuh, siapa pulak yang memetiknya. |
|
Tesaurus |
---|
| tumbuh (kata kerja) | Bersinonim dengan hidup bercambah, berkecambah, bertunas, berdaun, berhimpang, bercadung, beranak, subur, naik, terbit, timbul, muncul, keluar, membiak, menjalar, merebak;, | | Kata Terbitan : menumbuhkan, tumbuhan, tumbuh-tumbuhan, ketumbuhan, pertumbuhan, |
|
Puisi |
---|
|
Kacang kelisa tumbuh di dusun, Tumbuh sepohon di tiang layang; Kami menyambut bersusun-susun, Kerana meraikan pengantin datang.
Lihat selanjutnya... |
|