Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
temes | [t«.mes] | kata nama | contoh, teladan. | Pekare yang baek tu jadikan temes. | [p«.kA.Ä« jAN bAe/ tu dZA.di.kAn t«.mes] | Perkara yang baik itu dijadikan teladan. |
abang | [A.bAN] | kata nama | kakak sulung | Pekare tu mesti beritau abang Jah, kalau tak, tentu die kecik ati. | [p«.kA.Ä« tu m«s.ti b«.Äi.tAu A.bAN dZAh kA.lAw tA/ t«n.tu | Perkara itu mesti diberitahu kepada kak long Jah, kalau tidak, tentu dia berkecil hati. |
gelembong | [g«.lem.boN] | kata kerja | cakap bohong. | Jangan awak nak gelembong kawan, kawan tau benda tu tak betol. | [dZA.NAn A.wA/ nA/ g«.lem.boN kA.wAn kA.wAn tAu b«n.dA | Jangan kamu hendak bercakap bohong, saya tahu perkara itu tidak benar. |
junam | [dZu.nAm] | kata nama | amaran untuk mensabitkan sesuatu kesalahan. | Hari ni aku lepaskan kau tapi kau kene junam. Laen kali kalau belaku pekare macam ni tak de orang laen, kau yang kene. | [hA.Äi ni A.ku l«.pAs.kAn kAw tA.pi kAw k«.n« | Hari ini aku lepaskan engkau, tetapi engkau diberikan amaran. Lain kali kalau berlaku perkara yang semacam ini, tiada orang lain engkaulah yang akan dituduh. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tak betadong | [tA/ b«.tA.doN] | | ada kena-mengena atau bersangkutan dengan perkara yang sedang dibahas atau diperkatakan. | Benda hak Mat Dereh cakap tu tak betadong dengan kampong kita. | [b«n.dA hA/ mAt d«.Òeh tSA.kAp tu tA/ b«.tA.doN d«.NAn kAm.poN ki.tA] | Perkara yang diceritakan oleh Mat Deris itu tidak ada kena mengena dengan kampung kita. |
het | [het] | kata nama | sebab, perkara, hal. | Depa bekelai bukan ada het pon. | [dE.pA b«.k«.lAj bu.kAn A.dA het pon] | Mereka berkelahi tanpa sebarang sebab. |
beat | [bE.At] | kata adjektif | degil dan suka membantah terhadap sesuatu perkara. | Beat sunggoh dia tu, suka bantah cakap mak pak dia. | [bE.At suN.goh di.jA tu su.kA bAn.tAh tSA.kAp mA/ pA/ di.jA] | Degil sungguh dia, suka membantah kata ibu bapanya. |
biji buah | [bi.dZi bu.wAh] | | isi percakapan, biji butir. | Apa hak dia kata pon tak ketahuan biji buah dia. | [A.pA hA/ di.jA kA.tA pon tA/ k«.tA.hu.wAn bi.dZi bu.wAh di.jA] | Perkara yang dibincangkan tidak diketahui oleh orang lain. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
caping | [tSA.piN] | kata nama | perkara yang boleh mencetuskan kemarahan dan perbalahan, hal, pasal. | Mung jange dok cari capingla denge we tu, diyo tu pongoh. | [muN dZA.NE d/ tSA.Äi tSA.piN.lA d«.NE wE tu di.j tu | Kamu janganlah cari pasal dengan we, dia tu perengus. |
ngapo | [N:A.po) | kata kerja | 1. bercakap perkara yang bukan-bukan (ketika tidak sedarkan diri) dan kadangkala tidak masuk akal, meracau. | Awa bule gini, mulola Saleh kecek ngapo. | [A.wA bu.lE g:i.ni mu.l.lA sA.lEh k:E.tSE/ N:A.po] | Awal bulan begini mulalah Saleh bercakap yang bukan-bukan. |
mugo | [mu.g] | kata nama | ganti nama untuk benda, barang, perkara, binatang, orang. | | | |
gotu | [g:o.tu] | kata nama | kata kiasan yang digunakan untuk merujuk pada benda, barang, perkara, binatang, orang. | Mok sipe gotu mano? | [m/ si.pE g:.tu m:A.n] | Mak simpan benda tu di mana? |
bo | [b:] | kata tugas | jangan, sudah, cukup. | Bo la buwak krijo hok tok molek tu. | [b: lA bu.wA/ kÄi.dZ h/ t/ m.lE/ tu] | Berhentilah buat perkara yang tak baik tu. |
poteng | [p.teN] | kata kerja | mengalih tajuk perbualan. | Kalu sebut ha tu gak, mung poteng crito laeng slalu. | [kA.lu s«.bo/ hA tu gA/ muN p.tEN tSÄi.t lAeN slA.lu] | Kalau sebut perkara tu, kamu terus alih tajuk perbualan pada cerita lain. |
kemesek | [k«.mE.sE/] | kata adjektif | senang sangat, amat mudah, senang. | Bendo kemesek lagu tu pong mung tok leh buwak. | [b«n.d k«.mE.sE/ lA.gu tu poN muN t/ leh bu.wA/] | Perkara mudah macam tu pun kamu tak boleh buat. |
limoh | [li.mh] | kata adjektif | berkenaan sesuatu yang tidak susah atau sukar, mudah, senang. | Bendo limoh lagu tu pong mung tok leh buwak. | [b«n.d li.mh lA.gu tu poN muN t/ leh bu.wA/] | Perkara senang macam tu pun kamu tak boleh buat. |
narak ko | [n:A.ÄA/ k] | | takkanlah (kerana sebab tertentu yang sebelumnya). | Kito ke saeng lamo doh, narak ko kih tu pong mung nok maroh. | [ki.t kE s:AeN lA.m dh n:A.ÄA/ k kih tu poN muN n/ mA.Äh] | Kitakan dah lama berkawan, takkanlah kerana perkara tu pun kamu dah nak marah. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
motan II | [m.tAn] | kata kerja | penting, utama. | Pokaro-pokaro motan usah disede-sedekan. | [p.kA.Ä.p.kA.Ä m.tAn u.sAh di.sE.dE.sE.dE.kAn] | Perkara-perkara penting jangan dimudah-mudahkan. |
mongolokai | [m.N.l.kAj] | kata kerja | 1. melerai, menyelesaikan. | Ndak mongolokai pokaro tu, ndaklah pangge sumo yang tolibat. | | Hendak menyelesaikan perkara itu, hendaklah dipanggil semua yang terlibat. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
bekereng | [b«.k«.ÄeN] | kata kerja | bertegas, tidak setuju akan sesuatu perkara, tawar-menawar harga dan lain-lain. | Puas aku tawau hage, bekereng die tak mau. | [pu.wAs A.ku tA.wAw hA.g« b«.k«.ÄeN di.j« tA/ mAu] | Puas aku tawar harga, bertegas dia tidak mahu. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
ganai | [gA.nAj] | kata adjektif | berkenaan sesuatu perkara sia-sia. | Ganai koi jamin awok, masok je balek. | [gA.nAj kj dZA.min A.w/ mA.so/ dZe bA.le/] | Sia-sia saya menjamin awak, masuk penjara semula. |
yak | [jA] | kata tugas | kata di hujung ayat untuk menegaskan perkara sebelumnya. | Awok jangan pegi ke sane yak, kang anjing kejo. | [A.w dZA.NAn p«.gi k« sA.n« jA kAN An.dZiN k«.dZ] | Awak jangan pergi ke sana ya, nanti dikejar anjing. |
berikei | [b«.Äi.kEi] | kata kerja | bersungguh-sungguh dalam melakukan sesuatu perkara. | Berikei beto awok ni belajo. | [b«.Äi.kEi b«.t A.wA/ ni b«.lA.dZ] | Bersungguh-sungguh betul awak ini belajar. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tua merega | [tu.wA m«.Ò«.gA] | | tua berkenaan orang, selalunya dikaitkan dengan perkara negative. | Dah tua merega pon tak posa. | [dAh tu.wA m«.Ò«.gA pon tA p.sA] | Sudah tua merega pun tidak berpuasa. |
|
Tesaurus |
---|
| perkara (kata nama) | 1. Bersinonim dengan fasal: hal, perihal, pokok perbincangan, subjek, tajuk, cerita, soal, aspek,
2. Bersinonim dengan kejadian: peristiwa, hal, insidens, kes,
| Kata Terbitan : memperkarakan, |
|
Puisi |
---|
|
Banyak ubi perkara ubi, Ubi mana orang tanamkan; Banyak budi perkara budi, Budi mana orang kenangkan?
Lihat selanjutnya... |
|