Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
taye | [tA.j«] | kata nama | pelita minyak tanah. | Taye padam teyop angen, pade hal minyak banyak. | [tA.j« pA.dAm te.jop A.Nen pA.d« hAl mi.øA/ bA.øA/] | Pelita minyak tanah itu terpadam ditiup angin walaupun minyaknya masih banyak. |
menangkel | [m«.nAN.kel] | kata kerja | mengelakkan pukulan. | Sempat die menangkel, pade hal orang jahat tu numbok die macam kilat. | [s«m.pAt di.j« m«.nAN.kel pA.d« hAl o.ÄAN dZA.hAt tu num.bo/ ] | Sempat dia mengelak pukulan itu walaupun orang jahat itu menumbuk dia macam kilat. |
grenseng | [gÄen.seN] | kata nama | periuk besar daripada tembaga. | Mane nak cari grenseng sekarang, kalau ade pon mahal beno. | [mA.n« nA/ tSA.Äi gÄen.seN s«.kA.ÄAN kA.lAw A.d« pon mA.hAl | Mana nak cari periuk besar daripada tembaga sekarang ini, kalau ada pun terlalu mahal. |
bokbang | [bo/.bAN] | kata kerja | memandai-mandai seolah-olah dia yang lebih tahu. | Kalau tak tau menau jangan nak bokbang sane sini. | [kA.lAw tA/ tAu m«.nAu dZA.NAn nA/ bo/.bAN sA.n« si.ni] | Kalau tidak tahu hal sebenarnya, jangan cuba hendak memandai-mandai. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tadah | [tA.dAh] | kata kerja | belajar hal-hal keagamaan. | Dia leteh sangat sampai tak larat nak pi tadah kitab kat madrasah. | [di.jA l«.tEh sA.NAt sAm.pAj tA/ lA.At nA/ pi tA.dAh ki.tAb kAt mAd.ÒA.sAh] | Dia amat letih hingga tidak terdaya pergi belajar agama di madrasah. |
het | [het] | kata nama | sebab, perkara, hal. | Depa bekelai bukan ada het pon. | [dE.pA b«.k«.lAj bu.kAn A.dA het pon] | Mereka berkelahi tanpa sebarang sebab. |
lorat | [l.ÒAt] | kata adjektif | suka bertanya atau mengambil tahu hal orang lain. | Yang hang lorat sangat kat aku pasai apa? | [jAN hAN l.ÒAt sA.NAt kAt A.ku pA.sAj A.pA] | Mengapa kamu suka ambil tahu tentang diriku? |
hebiaq | [hE.bi.jAâÖ] | kata adjektif | berkenaan mulut yang celupar. | Jangan cerita kat dia, dia mulot hebiaq, satni sekampong orang tau. | [dZA.NAn tS«.Òi.tA kAt di.jA di.jA mu.lot hE.bi.jAâÖ sAt.ni s«.kAm.poN .ÒAN tAw] | Jangan ceritakan hal itu kepadanya, kelak semua orang kampung tahu, kerana mulutnya celupar. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
goni | [g:.ni] | kata nama | benda ini, hal ini. | Kalu goni aku nok, kalu mugo laeng aku tokse. | [kA.lu g:.ni A.ku n/ kA.lu mu.g lAeN A.ku t/.se] | Kalau benda ni aku nak, kalau benda lain aku tak nak. |
caping | [tSA.piN] | kata nama | perkara yang boleh mencetuskan kemarahan dan perbalahan, hal, pasal. | Mung jange dok cari capingla denge we tu, diyo tu pongoh. | [muN dZA.NE d/ tSA.Äi tSA.piN.lA d«.NE wE tu di.j tu | Kamu janganlah cari pasal dengan we, dia tu perengus. |
brona | [bÄ.nA] | kata kerja | berkenaan kanak-kanak, kenderaan dan lain-lain yang meragam, buat hal. | Budok kecek kalu deme brona slalu. | [bu.d/ k«.tSi/ kA.lu d«.mE bÄ.nA slA.lu] | Budak kecil kalau demam, terus meragam. |
setok orak | [s:«.to/ .ÄA/] | | seseorang yang susah dibawa berunding. | Kalu lagu ni, kito keno gi royak sdiri ko Poksu Heng, kalu tidok diyo setok orak. | [kA.lu lA.gu ni ki.t k«.n gi Ä.jA/ sdi.Äi k p/.su heN kA.lu ti.d/ di.j s:«.to/ .ÄA/] | Dalam hal ini, kita perlu perjelaskan sendiri kepada Paksu Him, kalau tidak susah dia hendak dibawa berunding. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
jadah | [dZA.dAh] | kata nama | hal, tujuan. | Eh jang, apo jadahe kau datang tongah malam ni? | [Eh dZAN A.p dZA.dAh.E kAw dA.tAN t.NAh mA.lAm ni] | Hei budak, apa tujuannya kau datang tengah malam ni. |
nunuk-nanak | [nu.nu/.nA.nA/] | kata adjektif | berkenaan cara berjalan atau berlari yang tidak tentu hal, huyung-hayang. | Nunuk-nanak yo di bolakang rumah tu apo dibueke. | [nu.nu/.nA.nA/ j di.b.lA.kAN Äu.mAh tu A.p di.bu.wE/.E] | Terhuyung-hayang saja di belakang rumah itu, apa dibuatnya.. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
bahal | [bA.hAl] | kata adjektif | sakit urat yang setempat biasanya pada punggung, pangkal paha atau gusi. | Dah kene bahal gigi le tu, patot tak becakap. | [dAh k«.n« bA.hAl gi.gi l« tu pA.tot tA/ b«.tSA.kAp] | Sudah kena sakit gigi hingga ke uratlah tu, patutlah tidak boleh bercakap. |
alakulihal | [A.lA.ku.li.hAl] | kata sifat | berkenaan kehidupan yang lebih baik daripada keadaan sebelumnya. | Anak aku ramai, due-due tak keje, kalau laki aku keje alakulihal juge. | [A.nA/ A.ku ÄA.mAj du.w«.du.w« tA/ k«.dZ« kA.lAw lA.ki A.ku k«.dZ« A.lA.ku.li.hAl dZu.g«] | Anak aku ramai, kedua-dua kami tidak bekerja, kalau suami aku kerja alakulihal juga. |
mengepes I | [m«.Ne.pes] | kata kerja | membuat hal sendiri. | Bagus budak tu tak nyusahkan emak die, mengepes aje. | [bA.gus bu.dA/ tu tA/ m«.øu.sAh.kAn «.mA/ di.j« m«.Ne.pes A.dZ«] | Budak itu tidak menyusahkan emaknya, mengepes saja. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
halkah | [hAl.kAh] | kata nama | peralatan untuk memulakan sesuatu pekerjaan. | Tok ngulu suroh siap halkah sebelom bedera. | [to/ Nu.lu su.Äoh si.jAp hAl.kAh s«.b«.lom b«.d«.ÄA] | Tok penghulu berpesan supaya menyiapkan peralatan sebelum bergotong-royong. |
ngang | [NAN] | kata adjektif | 1. berkenaan sesuatu yang kelihatan riang kerana terlepas daripada sesuatu hal seperti manusia (masalah) atau haiwan (kurungan). | Ngang ngat budok Denan tu lepaih preksa. | [NAN NAt bu.d/ d«.nAn tu l«.pAC pÄe/.sA] | Riang sungguh Adnan selepas peperiksaan. |
kerayan | [k«.ÄA.jAn] | kata adjektif | takut. | Kerayan beto koi bila teringat he tu. | [k«.ÄA.jAn b«.t kj bi.lA t«.Äi.NAt hE tu] | Takut betul saya apabila teringatkan hal itu. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
buat halkah | [bu.wAt hAl.kAh] | | mengganggu atau mengacau sesuatu majlis. | Terok tuan rumah kenuri pasai mentara buat halkah. | [t«.Òo tu.wAn Òu.mAh k«.nu.Òi pA.sAj m«n.tA.ÒA bu.wAt hAl.kAh] | Teruk tuan rumah kenduri sebab pengandah buat halkah. |
beradon | [b«.ÒA.dn] | kata adjektif | teliti dan cermat dalam sesuatu hal. | Kalu orang mai makan kena la beradon sikit, pakai la seprah. | [kA.lu o.ÒAN mAj mA.kAn k«.nA lA b«.ÒA.don si.kit pA.kAj lA s«p.ÒAh] | Kalau orang datang makan kenalah teliti dan cermat, gunalah seperah. |
buat nin | [bu.wAt nin] | | berkenaan dengan seseorang yang tidak melibatkan diri dalam sesuatu hal seperti pekerjaan, perbincangan, teguran, nasihat dan sebagainya. | Orang dok kalut bedak reja dia buleh buat nin. | [.ÒAN do/ kA.lut bE.dA/ Ò«.dZA di.jA bu.leh bu.wAt nin] | Orang sedang sibuk membahagi-bahagikan kerja dia boleh buat nin. |
sentot | [s«n.tot] | kata adjektif | 1. berkenaan dengan muka atau kelakuan seseorang disebabkan oleh sesuatu hal yang negatif contohnya apabila dimarahi, dituduh dan lain-lain | Adek aku sentot pasai mak aku marah dia tak pi mengaji kuran. | [A.de A.ku s«n.tot pA.sAj mA A.ku mA.ÒAh di.jA tA pi m«.NA.dZi kuÒ.An] | Adik saya sentot sebab mak memarahinya kerana tidak pergi belajar al-Quran. |
kanyiaq | [kA.øi.jA)Ö] | kata adjektif | berkenaan dengan umur yang masih muda | Cek tu kanyaq lagi tok sah dok campoq hai orang tua. | [tSE/ tu kA.øi.jA)Ö lA.gi to/ sAh do/ tSAm.po)Ö hAj .ÒAN tu.wA] | Awak umur masih muda lagi jangan campor hal orang tua. |
| | | 2 memukul seseorang | Memang patot pon dia kena pediah pasai dok suka sangat ambek tau hai orang. | [mE.mAN pA.tot pon di.jA k«.nA p«.di.jAh pA.sAj do su.kA sA.NAt Am.be tAw hAj o.ÒAN] | Memang patutpun dia kena pukul sebab suka sangat ambil tahu hal orang. |
|
Tesaurus |
---|
| hal | 1. Bersinonim dengan perkara ( hal ehwal, perihal, urusan, fasal, kes, ) (kata nama:)
2. Bersinonim dengan kejadian ( peristiwa, keadaan, situasi, ) (kata nama:)
3. Bersinonim dengan sebab ( alasan) (kata nama:)
4. Bersinonim dengan tentang ( mengenai, perihal, darihal, soal, fasal, ) (kata tugas:)
| Kata Terbitan : berhal, mengehalkan, |
|
|