Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
yok | [jo/] | kata tugas | ajakan atau pelawaan, mari, ayuh. | Yok! Kite pegi. | [jo/ ki.t« p«.gi] | Ayuh, kita pergi. |
nyak | [øA/] | kata tugas | apa (Pulau Aur, Mersing). | Aji makan nyak? | [A.dZi mA.kAn øA/] | Kamu makan apa? |
bang | [bAN] | kata tugas | singkatan daripada perkataan barang yang bermaksud kadar atau agak-agak. | Berikan mak bang sebiji pisang. | [b«.Äi.kAn mA/ bAN s«.bi.dZi pi.sAN] | Berikan mak barang sebiji pisang. |
taong | [tA.oN] | kata tugas | tidak berguna. | Taong betol si Ali tu, penat saje menyurohnye, satu bende tak menjadi. | [tA.oN b«.tol si A.li tu p«.nAt sA.dZ« m«.øu.Äoh.ø« | Tidak berguna betul si Ali itu, buat penat kita sahaja menyuruhnya, satu benda pun tidak dibuatnya. |
senon | [s«.non] | kata tugas | di sana (Pulau Aur, Mersing). | Senon banyak ekan. | [s«.non bA.øA/ e.kAn] | Di sana banyak ikan. |
bege | [b«.g«] | kata tugas | bagai, serupa atau semacam. | Bege anjeng dengan kuceng kau bedue ni. | [b«.g« An.dZeN d«.NAn ku.tSeN kAw b«.du.w« ni] | Bagai anjing dengan kucing engkau berdua ini. |
antai | [An.tAj] | kata tugas | tadi (Pulau Aur, Mersing). | Man nonggu aji antai. | [mAn noN.gu A.dZi An.tAj] | Saya menunggu awak tadi. |
sebabon | [s«.bA.bon] | kata tugas | setimbun. | Ade ke patut suruh anak kecik ngangkat tempurong sebabon. | [A.d« k« pA.tut su.Äuh A.nA/ k«.tSi/ NAN.kAt t«m.pu.ÄoN | Adakah patut menyuruh anak kecil mengangkat setimbun tempurung. |
melagek | [m«.lA.ge/] | kata tugas | sebentar lagi (Pulau Aur, Mersing). | Melagek man tebe. | [m«.lA.ge/ mAn te.b«] | Sebentar lagi saya akan sampai. |
lawang II | [lA.wAN] | kata tugas | peluang. | Kalau die tak bukak lawang, mane kite berani masok minang. | [kA.lAw di.j« tA/ bu.kA/ lA.wAN mA.n« ki.t« b«.ÄA.ni mA.so/ ] | Kalau dia tidak memberi peluang, bagaimana kita berani masuk meminang. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
no | [n] | kata tugas | kata yang digunakan di akhir sesuatu pertanyaan atau pernyataan yang sama maksudnya dengan kata ya. | Terok-terok lagu tu pon dia nak pi no? | [t«.Òo/.t«.Òo/ lA.gu tu pon di.jA nA/ pi n] | Meskipun seteruk itu dia hendak pergi juga ya? |
jom | [dZom] | kata tugas | ayuh, silakan (kata yang digunakan dengan maksud mengajak pergi) (kata seru). | Jom kita pi tengok wayang. | [dZom ki.tA pi tE.N/ wA.jAN] | Mari, kita pergi menonton wayang. |
hak | [hA/] | kata tugas | yang. | Baju aku hak biru, baju hang hak puteh. | [bA.dZu A.ku hA/ bi.Òu bA.dZu hAN hA/ pu.teh] | Bajuku yang biru, bajumu yang putih. |
cah | [tSAh] | kata tugas | seruan supaya kerbau berpaling dan bergerak ke kanan. | Lepaeh krebau tu dengaq Pak Kob sregah cah, cah, dia pon kona kanan. | [l«.pAEh kÒ«.bAw tu d«.NAâÖ pA/ kob sÒ«.gAh tSAh tSAh di.jA pon ko.nA kA.nAn] | Apabila kerbau itu mendengar arahan Pak Kob, kerbau itu pun membelok ke kanan. |
tumpu | [tum.pu] | kata tugas | sampai, hingga (kata hubung). | Dia dok buat kreja tu dari pagi tumpu petang. | [di.jA do/ bu.wAt kÒ«.dZA tu dA.Òi pA.gi tum.pu p«.tAN] | Dia asyik membuat kerja itu dari pagi sehingga petang. |
paling | [pA.liN] | kata tugas | arahan menyuruh kerbau berpusing arah kanan menuju ke belakang sewaktu membajak (kerbau). | Paling!, Mat sergah krebau dia suroh pusin belakang, tapi krebau tu buat tak tau saja. | [pA.liN mAt s«Ò.gAh kÒ«.bAw di.jA su.Òoh pu.sin b«.lA.kAN tA.pi kÒ«.bAw tu bu.wAt tA/ tAw sA.dZA] | Paling!, Ahmad menyergah kerbaunya agar berpusing ke belakang, tetapi kerbau itu tidak memperdulikannya. |
licon | [li.tSon] | kata tugas | sehabis-habis, sekurang-kurang, setidak-tidak, paling kurang, paling sedikit; habeh-con. | licon tak tau nak cari, tanyala orang. | [li.tSon tA/ tAu nA/ tSA.Òi tA.øA.lA .ÒAN] | Sehabis-habis usaha, tidak berjumpa juga, bertanyalah kepada orang. |
ewah | [E.wAh] | kata tugas | memperli, menggiat atau mempersendakan seseorang. | Ewah, nak tunjok eksyen dengan kot cendoi hang tu, aku tau la,kot Mekah hak tok wan hang bagi! | [E.wAh nA/ tun.dZo/ E/.SEn d«.NAn kt tSEn.doj hAN tu A.ku tAw lA kt m«.kAh hA/ to/ wAn hAN bA.gi] | Ewah, hendak berlagak dengan kot terpakai konon, aku tahulah, kot itu dibeli oleh datuk engkau di Mekah. |
dok II | [do/] | kata tugas | sedang. | La ni dia dok tidoq. | [lA ni d.jA do/ ti.dâÖ] | Sekarang dia sedang tidur. |
dahdah | [dAh.dAh] | kata tugas | bersedia, dahulu, sudah siap, selesai. | Siapla dahdah sebelom depa mai. | [si.jAp.lA dAh.dAh s«.b«.lom dE.pA mAj] | Bersiaplah dahulu sebelum mereka datang. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
ble-ble | [blE.blE] | kata tugas | kata tugas | Budok skoloh tu baco bok ble-ble tunggu bah. | [bu.d/ sk.lh tu b:A.tS b/ blE.blE tuN.gu bAh] | Budak sekolah tu baca buku sambil tunggu bas. |
jah | [dZAh] | kata tugas | sahaja, cuma, hanya. | Ambo mari sore jah. | [Am.b mA.Äi s.ÄE dZAh] | Saya datang seorang sahaja. |
ho | [h)] | kata tugas | kata untuk menyatakan benar (setuju), ya, memang benar, betul. | Mung ni ore royak gapo pong ho blako. | [muN ni .ÄE Ä.jA/ g:A.p poN h))) blA.k] | Kamu ni, orang kata apa pun mengiakan belaka. |
he | [hE] | kata tugas | kata untuk mengatakan benar, setuju (secara halus). | He, yo la tu, hok mung kato. | [hE j lA tu h/ muN kA.t] | Ya, betullah tu apa yang kamu kata. |
gak | [gA/] | kata tugas | tu, ni. | Mung gak gitu selalu kalu royak gapo-gapo. | [muN gA/ g:i.tu slA.lu kA.lu Ä.jA/ g:A.p.g:A.p] | Kamu ni selalu macam tu kalau diberitahu apa-apa. |
bo | [b:] | kata tugas | jangan, sudah, cukup. | Bo la buwak krijo hok tok molek tu. | [b: lA bu.wA/ kÄi.dZ h/ t/ m.lE/ tu] | Berhentilah buat perkara yang tak baik tu. |
tekpong | [tE/.poN] | kata tugas | disebabkan oleh, kerana. | Diyo kecik ati sokmo ko mung, mung tekpong brehi krenak diyo sokmo. | [di.j k«.tSi/ A.ti s/.m k muN muN tE/.poN bÄE.hi kÄE.nA/ d:i.j s/.m] | Dia selalu berkecil hati dengan kamu, kerana kamulah yang selalu mengusiknya. |
sokmo | [s/.m] | kata tugas | sepanjang masa, selalu, sentiasa. | Mung gak, balek kapo sokmo. | [muN gA/ bA.le/ k:A.po s/.m] | Kamu ni selalu balik kampung. |
siyak | [si.jA/] | kata tugas | usah, jangan. | Siyak dok kuca gak adek nok tido tu. | [si.jA/ do/ ku.tSA gA/ A.de/ n/ ti.do tu] | Jangan ganggulah, adik nak tidur tu. |
selak | [s«.lA/] | kata tugas | sekiranya, kalau, jika, jikalau. | Mung tok gi skoloh ni, selak cekgu tanyo mung nok jawak guwano. | [muN t/ gi sk.lh ni s«.lA/ tSE/.gu tA.ø muN n/ dZA.wA/ gu.wA.n] | Kamu tak pergi ke sekolah ni, kalau cikgu tanya bagaimana kamu nak jawab. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
ngek | [NE/] | kata tugas | sehingga, setakat, paras. | Ae ye tak dalam, ngek buku lali yo. | [AE jE/ tA/ dA.lAm NE/ bu.ku lA.li j] | Airnya tidak dalam, setakat buku lali sahaja. |
nang | [nAN] | kata tugas | yang; nan. | Nang mano kau nak, nang tu den punyo. | [nAN mA.n kAw nA/ nAN tu den pu.ø] | Yang mana kau hendak, yang itu saya punya. |
nan | [nAn] | kata tugas | yang; nang. | Nan mano kau nak, nang tu den punyo. | [nAN mA.n kAw nA/ nAN tu den pu.ø] | Yang mana kau hendak, yang itu saya punya. |
kang | [kAN] | kata tugas | sebentar lagi, sekejap lagi; karang. | Kang tolong abah basoh keto yo! | [kAN t.lN A.bAh bA.sh kE.t j] | Sekejap lagi tolong abah basuh kereta ya! |
sobun | [s.bun] | kata tugas | terkambus sendiri oleh tanah, pasir. | Pigi tu dah sobun tak digunoan lai. | [pi.gi tu dAh s.bun tA/ di.gu.n.An lAi:] | Perigi itu sudah terkambus, tidak digunakan lagi. |
sanun | [sA.nun] | kata tugas | sana; senua. | Jangan poi sanun, kok ditorokam kek boruk tungga kang. | [dZA.NAn p.i sA.nun k/ di.t.Ä.kAm kE/ b.Äu/ tuN.gA kAN] | Jangan pergi sana, nanti diterkam beruk tunggal kang. |
sado | [sA.d] | kata tugas | semuanya, segalanya. | Sado nang ado ni, datang kek rumah den minggu dopan, den nak konduri siket. | [sA.d yAN A.d ni dA.tAN kE/ Äu.mAh dEn miN.gu d.pAn dEn nA/ kn.du.Äi si.ket] | Semuanya yang ada ini, datang ke rumah saya minggu depan, saya hendak kenduri sedikit. |
niya | [ni.jA] | kata tugas | di sini. | Bondo tu niya, ambek yo lah. | [bn.d tu ni.jA Am.be/ j lAh] | Benda itu di sini, ambillah. |
karang | [kA.ÄAN] | kata tugas | sebentar lagi, sekejap lagi; kang. | Karang tolong abah basoh keto yo! | [kA.ÄAN t.lN A.bAh bA.sh kE.t j] | Sekejap lagi tolong abah basuh kereta ya! |
doh | [dh] | kata tugas | kata yang digunakan sebagai penegas dalam percakapan, pun. | Tak do den buek doh. | [tA/ d dEn bu.wE/ dh] | Tak ada saya buat pun. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
nang | [nAN] | kata tugas | yang. | Nang mane lak tu? | [nAN mA.n« lA/ tu] | Yang mana pulak tu. |
wabe | [wA.b«] | kata tugas | oleh sebab, memandangkan. | Wabe kite ade, tak berani le die nak buat gitu. | [wA.b« ki.t« A.d« tA/ b«.ÄA.ni l« di.j« nA/ bu.wAt gi.tu] | Oleh sebab kita ada, tidak beranilah dia hendak buat begitu. |
palang | [pA.lAN] | kata tugas | jangan. | Palang le kau pegi nak, dudok rumah aje. | [pA.lAN l« kAw p«.gi nA/ du.do/ Äu.mAh A.dZ«] | Janganlah kau pergi anak, duduk sahajalah di rumah. |
melak | [m«.lA/] | kata tugas | mana tahu. | Melak, kau pegi sane boleh mak ikot. | [m«.lA/ kAw p«.gi sA.n« bo.leh mA/ i.kot] | Mana tahu, kau pergi sana boleh mak ikut. |
ayon | [A.jon] | kata tugas | tempoh masa yang agak panjang dalam satu hari. | Dari tengah hari ayon ke petang die tu mule le saket. | [dA.Äi t«.NAh hA.Äi A.jon k« p«.tAN di.j« tu mu.l« l« di.y« sA.ket] | Dari tengah hari hingga ke petang itu dia mulalah sakit. |
andau | [An.dAw] | kata tugas | sia-sia. | Andau aje kau beli barang ni, pakai kejap dah rosak. | [An.dAw A.dZ« kAw b«.li bA.ÄAN ni pA.kAj k«.dZAp dAh Äo.sA/] | Sia-sia sahaja engkau beli barang ini, pakai sekejap sudah rosak. |
menimbus | [m«.nim.bus] | kata tugas | ada (bahasa kasar). | Kau tak carik betol-betol, menimbus dalam bilek tu baju kau. | [kAw tA/ tSA.Äi/ b«.tol.b«.tol m«.nim.bus dA.lAm bi.le/ tu bA.dZu kAw] | Engkau tak cari betul-betul, ada baju kau di dalam bilik itu. |
belaklah | [b«.lA/.lAh] | kata tugas | kata seru bagi menunjukkan perasaan hairan. | Belaklah, macam ni punye banyak! | [b«.lA/.lAh mA.tSAm ni pu.ø« bA.øA/] | Belaklah, banyak sangat! |
cangkah-mangkeh | [tSAN.kAh.mAN.keh] | kata tugas | berkenaan berlari secara lintang-pukang. | Budak tu lari cangkah-mangkeh kene kejau anjeng. | [bu.dA/ tu lA.Äi tSAN.kAh.mAN.keh k«.n« k«.dZAw An.jeN] | Budak itu berlari lintang-pukang kerana dikejar oleh anjing. |
seligan-ligan | [s«.li.gAn.li.gAn] | kata tugas | kesemuanya. | Seligan-ligan die angkot masok lori. | [s«.li.gAn.li.gAn di.j« AN.kot mA.so/ lo.Äi] | Kesemuanya dia angkut masuk ke dalam lori. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
yak | [jA] | kata tugas | kata di hujung ayat untuk menegaskan perkara sebelumnya. | Awok jangan pegi ke sane yak, kang anjing kejo. | [A.w dZA.NAn p«.gi k« sA.n« jA kAN An.dZiN k«.dZ] | Awak jangan pergi ke sana ya, nanti dikejar anjing. |
mboh | [mboh] | kata tugas | mahu. | Koi mboh kat awok. | [kj mboh kAt A.w/] | Saya mahukan awak. |
mbeng | [mbeN] | kata tugas | beria-ia atau berselera. | Mbeng bebeno koi makan kenuri semalam. | [mbeN b«.b«.no kj mA.kAn k«.nu.Äi s«.mA.lAm] | Berselera sungguh saya makan nasi kenduri semalam. |
lok | [l/] | kata tugas | biarkan. | Lok je, kang jatoh baru tau. | [l/ dZ« kAN dZA.th bA.Äu tAw] | Biar sahaja, nanti jatuh baru tahu. |
kot | [kot] | kata tugas | agaknya, barangkali, kalau-kalau. | Ce la ajok kot dia nok gi. | [tS« lA A.dZ/ kot di.j« n/ gi] | Cubalah ajak, kalau-kalau dia hendak pergi. |
kang | [kAN] | kata tugas | nanti. | Jangan maeng kat sunge, kang mok marah. | [dZA.NAn mAeN kA/ su.NE kAN m/ mA.Äh] | Jangan main dekat sungai, nanti mak marah. |
auk | [Au/] | kata tugas | kata untuk mengiakan sesuatu. | Auk, man setuju dengan cadangan aji tu. | [Au/ mAn s«.tu.dZu d«.NAn tSA.dA.NAn A.dZi tu] | Ia, saya setuju dengan cadangan awak tu. |
wabe | [wA.b«] | kata tugas | kata penegas di awal ayat yang bermaksud bukan main atau sungguh hebat. | Wabe awok, berani awok maki Pak Abu tu? | [wA.b« A.w b«.ÄA.ni A.w mA.ki pA A.bu tu] | Hebat awak, berani awak maki Pak Abu tu? |
tebeng | [t«.bEN] | kata tugas | cuba melakukan sesuatu yang boleh membahayakan diri, sama ada baru mencuba atau sudah melakukannya. | Doh tau die tu panah baran, yang dok tebeng buat ape. | [dh tAw di.je tu pA.nAh bA.ÄAn jAN do t«.bEN bu.wAt A.p«] | Kalau sudah tahu dia tu panas baran, yang awak tebeng buat apa. |
sokmo | [s.m] | kata tugas | selalu, sentiasa. | Koi sokmo ngantok. | [kj s.m NAn.to] | Saya sentiasa mengantuk. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tang | [tAN] | kata tugas | di | Tang mana hang jumpa dia? | [tAN mA.nA hAN dZum.pA di.jA] | Di mana awak jumpa dia? |
sat | [sAt] | kata tugas | sebentar | Tunggu sat aku nak tukaq baju. | [tuN.gu sAt A.ku nA tu.kA)Ö bA.dZu] | Tunggu sebentar saya hendak menukar baju. |
noh | [noh] | kata tugas | 1. kata yang digunakan pada akhir ayat tanya | Apa kata kita singgah kat rumah dia sat noh? | [A.pA kA.tA ki.tA siN.gAh kAt Òu.mAh di.jA sAt noh] | Apa kata kita singgah di rumahnya sebentar noh? |
la | [lA] | kata tugas | sekarang. | La! Dari tadi hampa dok buat baru banyak ni siap. | [lA dA.Òi tA.di hAm.pA do/ bu.wAt bA.Òu bA.øA/ ni si.jAp] | La! Dari tadi kamu semua buat baru banyak ini yang siap. |
kot | [kot] | kata tugas | agaknya. | Co hang pi tanya, kot dia tak mau pi. | [tSo hAN pi tA.øA kot di.jA tA/ mAw pi] | Cuba awak pergi tanya, agaknya dia tidak mahu pergi. |
koi | [koj] | kata tugas | makin. | Koi korek, koi dalam, ayaq dok takat tu jugak. | [koj k.ÒE/ koj dA.lAm A.jA)Ö do/ tA.kAt tu dZu.gA/] | Makin korek, makin dalam, air masih pada tahap itu juga. |
jom | [dZom] | kata tugas | kata ajakan. | Semua dah siap, jom kita naek reta. | [s«.mu.wA dAh si.jAp dZom ki.tA nAe/ ÒE.tA] | Semua dah siap, mari kita naik kereta. |
hat | [hAt] | kata tugas | yang. | Ikot mata hang hat mana lawa? | [i.kot mA.tA hAN hAt mA.nA lA.wA] | Pada pandangan awak yang mana cantik? |
dok | [do] | kata tugas | 1. sedang | Masa kami dok makan semalam, aleh-aleh lampu padam. | [mA.sA kA.mi do mA.kAn s«mA.lAm Aleh.A.leh lAm.pu pA.dAm] | Sedang kami makan malam, tiba-tiba lampu padam. |
co | [tS] | kata tugas | cuba | Co terai, tah-tah baju ni celuih lagi. | [tS t«.ÒAj tAh.tAh bA.dZu ni tS«.luC lA.gi] | Cuba awak pakai, entah-entah baju ini muat lagi. |
|
Tesaurus |
---|
| tugas (kata nama) | Bersinonim dengan kerja, kewajipan, tanggungjawab, fungsi, peranan, khidmat, urusan, tanggungan, beban, usaha, ikhtiar, gawai, arahan, perintah;, | | Kata Terbitan : bertugas, menugaskan, tugasan, penugasan, petugas, |
|
|