Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
mude lente | [mu.d« len.t«] | | umur yang terlalu muda. | Budak yang kene tangkap itu maseh mude lente. | [bu.dA/ jAN k«.n« tAN.kAp i.tu mA.seh mu.d« len.t«] | Budak yang kena tangkap itu masih terlalu muda. |
kokot | ko.kot] | kata kerja | mengeluarkan isi kelapa muda atau kuih yang lembut dari bekasnya. | Tolong kokot kelape mude ni, tok nak rase. | [to.loN ko.kot k«.lA.p« mu.d« ni to/ nA/ ÄA.s«] | Tolong keluarkan isi kelapa muda ini, datok hendak rasa. |
pelas | [p«.lAs] | kata nama | sejenis lauk daripada kelapa muda yang diparut dan dicampur dengan rempah, kemudian dimasak bersama ikan atau udang sehingga mendidih. | | | |
burasak | [bu.ÄA.sA/] | kata nama | sejenis makanan daripada beras yang dibungkus dengan daun pisang muda sebaik-baiknya dengan daun pisang nipah. Selepas dibungkus, makanan ini disusun bertindih-tindih, direbus dengan santan selama lima atau enam jam. Makanan ini istimewa untuk orang ketur | | | |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
mentara | [m«n.tA.ÒA] | kata nama | orang yang membawa dan menghidang makanan dalam sesuatu majlis jamuan, pelayan. | Orang muda-muda elok jadi mentara, depa kuat berulang-alek dari tempat beridang ke balai. | [.ÒAN mu.dA.mu.dA E.lo/ dZA.di m«n.tA.ÒA dE.pA ku.wAt b«.Òu.lAN.A.le/ dA.Òi t«m.pAt b«.Òi.dAN k« bA.lAj] | Orang mudalah yang elok jadi pelayan, kerana mereka cergas untuk berulang alik dari tempat berhidang makanan ke balai. |
kukut | [ku.kut] | kata kerja | menanggalkan (mengeluarkan, mengikis, mengeruk) bahagian permukaan sesuatu seperti jalan, tanah, isi kelapa muda, isi buah tal dan lain-lain. | Dia kukut nyoq muda nak buat ayaq isi. | [di.jA ku.kut ø)Ö mu.dA nA/ bu.wAt A.jA)Ö i.si] | Dia mengeruk isi kelapa muda untuk dibuat air isi. |
mengkam | [m«N.kAm] | kata nama | sakit perut, senak perut. | Jangan dok makan buah kelubi muda banyak sangat, satni perot hang mengkam. | [dZA.NAn do/ mA.kAn bu.wAh k«.lu.bi mu.dA bA.øA/ sA.NAt sAt.ni p«.Òot hAN m«N.kAm] | Jangan makan buah kelubi muda terlalu banyak, kelak perut dapat mengkam. |
hoya | [ho.jA] | kata kerja | membuat bising, berpeleseran, merambu tanpa tujuan, berfoya-foya. | Budak-budak muda tu tau seronok saja, depa dok hoya sana sini, bukan tau nak tolong mak pak depa. | [bu.dAk.bu.dA/ mu.dA tu tAw s«.Ò.n/ sA.dZA dE.pA do/ ho.jA sA.nA si.ni bu.kAn tAw nA/ tu.loN mA/ pA/ dE.pA] | Anak-anak muda itu hanya suka berseronok sahaja, mereka merambu ke sana ke mari, tidak ingin hendak menolong ibu bapa mereka. |
tebotoi | [t«.b.tj] | kata kerja | tertipu, terpedaya. | Orang jual obat tu pandai cong, kita hak tua pon buleh tebotoi, apa lagi hak muda. | [.ÒAN dZu.wAj o.bAt tu pAn.dAj tSN ki.tA hA/ tu.wA pon bu.leh t«.b.tj A.pA lA.gi hA/ mu.dA] | Penjual ubat itu pandai kelentong, kita yang tua pun terpedaya, apa lagi yang muda. |
pakyet | [pA/.jet] | kata nama | tali barut, barua, mancakari, pinang muda. | Dia sanggop jadi pakyet kat ibu ayam tu pasai dapat banyak duet. | [di.jA sAN.gop dZA.di pA/.jet kAt i.bu A.jAm tu pA.sAj dA.pAt bA.øA/ du.wet] | Dia sanggup menjadi barua kepada ibu ayam itu kerana mendapat upah yang lumayan. |
belong | [b«.loN] | kata adjektif | berkenaan badan besar tetapi umur muda. | Awat anak bongsu hang ni belong sangat, abang-abang dia semua kecik-kecik belaka? | [A.wAt A.nA/ bN.su hAN ni b«.loN sA.NAt A.bAN.A.bAN di.jA s«.mu.wA k«.tSi/.k«.tSi/ b«.lA.kA] | Mengapa anak bongsu awak ini besar sangat, abang-abangnya kecil belaka. |
ayaq isi | [A.jAâÖ i.si] | | minuman daripada air kelapa muda dan isinya yang dicampur dengan sedikit gula. | | | |
cek | [tSe/] | kata nama | saya, aku (bahasa sapaan yang digunakan oleh orang yang lebih muda kepada yang lebih tua) dalam suasana manja atau mesra. | Cek tak mau pi dengan pak tengok Pesta Langkawi. | [tSe/ tA/ mAw pi d«.NAn pA/ tE.N/ pEs.tA lAN.kA.wi] | Saya tidak mahu pergi dengan ayah ke Pesta Langkawi. |
kanyiaq | [kA.øi.jAâÖ] | kata adjektif | berkenaan fikiran yang belum matang, belum sempurna atau masih muda. | Budak-budak tu bukan reti lagi nak becakap pasai politik, umoq baru belaeh-belaeh taon, dok kanyiaq lagi. | [bu.dA/.bu.dA/ tu bu.kAn Ò«.ti lA.gi nA/ b«.tSA.kAp pA.sAj p.li.ti/ u.mâÖ bA.Òu b«.lAeh.b«.lAeh tAon do/ kA.øi.jAâÖ lA.gi] | Budak-budak itu belum mahir lagi bercakap tentang politik, umur baru belasan tahun, masih belum matang. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
| | | 2. berkenaan badan yang besar dan tinggi sedangkan umurnya masih muda. | Budok tu jadi lo lagu tu. | [bu.d/ tu dZ:A.di lo lA.gu tu] | Budak tu jadi besar dan tinggi macam tu. |
patoh turong | [pA.th tu.ÄoN] | | sudah lanjut usia (tidak muda lagi), tua. | Ambo patoh turong doh loni, tok srupo mulo. | [Am.b pA.th tu.ÄoN doh l: ni t/ sÄu.p mu.l] | Saya dah tua sekarang, tak macam dulu lagi. |
awe | [A.wE] | kata nama | panggilan umum bagi orang lelaki yang muda daripada penutur. | Awe jange maeng pisa, lamo ke luko. | [A.wE dZA.NE m:AeN pi.sA lA.m kE lu.k] | Awang jangan bermain pisau, nanti luka. |
dekoh | [d:«.k)h] | kata adjektif | berkenaan putik buah dalam keadaan terlalu muda. | Buoh jambu putik dekoh lagu tu pong mung ambek. | [bu.wh dZAm.bu pu.ti/ d:«.k)h lA.gu tu poN muN Am.be/] | Buah jambu yang masih putik macam tu pun kamu ambil. |
mecak | [m:e.tSA)/] | kata kerja | teringin benar akan sesuatu, terliur. | Ore tino ngide tu, mecak tengok putik paoh. | [.ÄE t:i.n N:i.dE tu m:«.tSA/ tE.N/ pu.ti/ pAoh] | Perempuan mengidam tu, terliur apabila melihat buah mempelam muda. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
rongek | [Ä.NE/] | kata nama | sakit selepas bersalin. | Ubek rongek, ae kelapo muda campo gulo molako. | [u.bE/ Ä.NE/ AE k«.lA.p mu.d tSAm.p gu.l m.lA.k] | Ubat sakit selepas bersalin, air kelapa muda dicampur gula melaka. |
morugau | [m.Äu.gAw] | kata adjektif | berkenaan rambut yang tidak terurus. | Rambut si ujang tu morugau, lopeh bangun tido. | [ÄAm.bt si.u.dZAN tu m.Äu.gAw l.pEh bA.Nun ti.do] | Rambut anak muda itu tidak terurus, lepas bangun tidur. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
perot muda | [p«.Äot mu.d«] | | bahagian perut dari aras pusat ke ari-ari. | Aku tak tahu ngape, perot mude aku ni rase senak. | [A.ku tA/ tA.hu NA.p« p«.Äot mu.d« A.ku ni ÄA.s« s«.nA/] | Aku tidak tahu mengapa perut muda aku ini terasa senak. |
nye | [ø«] | kata nama | panggilan bagi orang perempuan yang lebih muda daripada si pemanggil. | | | |
be | [b«] | kata nama | panggilan bagi orang lelaki yang lebih muda daripada si pemanggil; babe. | | | |
babe | [bA.b«] | kata nama | panggilan bagi orang lelaki yang lebih muda daripada si pemanggil; be. | | | |
sireh Cine | [si.Äeh tSi.n«] | | sejenis daun sirih yang lembut, bersaiz sederhana dan berwarna hijau muda. | | | |
serunding kacang | [s«.Äun.diN kA.tSAN] | | sejenis lauk yang diperbuat daripada kacang soya (direbus dan digoreng) dan kelapa muda, serta (ikan kering, cili kering, gula Melaka, daun limau purut, cekur, serai, lengkuas, daun kunyit yang semuanya digoreng dahulu), kemudian digaul sebati dan ditumis. | | | |
kokel | [ko.kel] | kata kerja | menggigit dan memecahkan buah-buahan. | Abes kuini mude aku kene kokel kere. | [A.bes ku.wi.ni mu.d« A.ku k«.n« ko.kel k«.Ä«] | Habis buah kuini muda aku digigit dan dipecahkan oleh kera. |
betare mude | [b«.tA.Ä« mu.d«] | | keadaan cuaca sejuk, berangin sepoi-sepoi bercampur hujan pada hujung tahun. Biasanya pada bulan Oktober hingga Disember. | Musem betare mude ni, lagi malam, lagi sejuk. | [mu.sem b«.tA.Ä« mu.d« ni lA.gi mA.lAm lA.gi s«.dZu/] | Pada musim betare muda ini, waktu malam lebih sejuk. |
pangse mude | [pAN.s« mu.d«] | | pangsa durian yang tidak mempunyai isi. | Aku ingatkan ada lagi, rupenye pangse mude. | [A.ku i.NAt.kAn A.d« lA.gi Äu.p«.ø« pAN.s« mu.d«] | Aku ingatkan ada lagi, rupanya pangsa muda. |
cendawan tekuko | [tS«n.dA.wAn t«.ku.ko] | | cendawan berbentuk cuping-cuping halus hingga sebesar ibu jari tangan yang tumbuh pada batang pokok getah yang sedang mereput terutama selepas hujan. Cendawan ini boleh dimakan terutamanya di masak lemak putih bercampur pisang muda. | | | |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
mencayat | [m«n.tSA.jAt] | kata adjektif | berkenaan cara memandu kenderaan terlalu laju. | Budok-budok mude bawok moto mencayat. | [bu.d/.bu.d/ mu.d« bA.w/ m.t m«n.tSA.jAt] | Budak-budak muda bawa motorsikal terlalu laju. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
| | | 2. berkenaan dengan kenderaan yang terlalu laju. | Budak-budak muda tu bawak moto bedesiu. | [bu.dA.bu.dA mu.dA tu bA.wA m.t b«.d«.si.ju] | Budak-budak muda itu mengunggang motorsikal terlalu laju. |
| | | 3. berkenaan dengan anak yang kecil dan ramai bilangannya; bekederet. | Depa tu nampak muda lagi, tapi anak dah beceretet. | [dE.pA tu nAm.pA mu.dA lA.gi tA.pi A.nA dAh b«.tS«.ÒE.tEt] | Pasangan itu nampak muda, tetapi anak mereka ramai. |
| | | 2. rasa meluat atau benci | Naek melugai aku bila tengok perangai budak-budak muda tu. | [nAe/ m«.lu.gAj A.ku bi.lA tE.N/ p«.ÒA.NAj bu.dA/.bu.dA/ mu.dA tu] | Naik meluat saya apabila melihat perangai budak- budak muda itu. |
kanyiaq | [kA.øi.jA)Ö] | kata adjektif | berkenaan dengan umur yang masih muda | Cek tu kanyaq lagi tok sah dok campoq hai orang tua. | [tSE/ tu kA.øi.jA)Ö lA.gi to/ sAh do/ tSAm.po)Ö hAj .ÒAN tu.wA] | Awak umur masih muda lagi jangan campor hal orang tua. |
rigeh | [Òi.gEh] | kata nama | tandan kelapa yang sudah tidak berbuah | Dulu-dulu orang guna rigeh hat muda buat gosok gigi. | [du.lu.du.lu o.ÒAN gu.nA Òi.gEh hAt mu.dA bu.wAt go.so gi.gi] | Dahulu orang gunakan tandan kelapa muda untuk menggosok gigi. |
cabai muda | [tSA.bAj mu.dA] | | cili hijau. | | | |
masak kecut | [mA.sA/ k«.dZut] | | berkenaan dengan buah muda yang masak sebelum tempoh matang | Buah masak kecut ni burong pon tak buloq. | [bu.wAh mA.sA/ k«.dZut ni bu.ÒoN pon tA/ bu.lo)Ö] | Buah masak kecut ini burung pun tidak mahu makan. |
ayaq isi | [A.jA)Ö i.si] | | sejenis minuman, air kelapa muda dengan isinya. | | | |
garam belacan | [gA.ÒAm b«.lA.tSAn ] | | sambal daripada cili, garam, belacan, gula dan kicap. Biasanya dimakan bersama-sama buah-buahan seperti jambu, mempelam muda dan lain-lain. | | | |
|
Tesaurus |
---|
| muda (adjektif) | 1. Dalam konteks orang bersinonim dengan belia, masih remaja, masih mentah, budak, masih hijau, setahun jagung,
ubun-ubun masih lembik, masih berhingus, Berantonim dengan tua
2. Dalam konteks buah bersinonim dengan belum masak, belum tua, masih hijau, Berantonim dengan tua
3. Bersinonim dengan masih awal: belum lama, belum menghujung, Berantonim dengan lewat
| Kata Terbitan : kemuda-mudaan, pemuda, |
|
Puisi |
---|
|
Kelapa muda muda juga, Kelapa tua dibuat inti; Suka suka juga, Sembahyang kita jangan dihenti.
Lihat selanjutnya... |
|