Pusat Rujukan Persuratan Melayu @ DBP

Aduan

Aduan

Maklum balas

Maklum balas

PRPM V2.0

PRPM V2.0

Dewan Bahasa & Pustaka

Carian Spesifik

PRPM

Laman Web DBP

www

Juga ditemui dalam : Kamus dan Istilah ; Artikel ; Puisi ; Ensiklopedia ; Buku ; Khidmat Nasihat ; Peribahasa ; Pengesahan Bahasa ; Kerajaan Malaysia ; ujian ; Katan ; Pantun ; Kamus Dewan Perdana ; Kamus Istilah Sains Kewangan ;
Maklumat Tambahan Dalam :Korpus ; e-Tesis ;e-Jurnal ;

Glosari Dialek JohorGlosari Dialek KedahGlosari Dialek KelantanGlosari Dialek Negeri SembilanGlosari Dielek MelakaGlosari Dialek PahangGlosari Dialek Pulau Pinang

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Ayat	Maksud Ayat
bentat	[b«n.tAt]	kata adjektif	berkenaan kuih yang kurang naik kerana salah adunan atau lambat dimasak dan lain-lain.	Kek pisang tu bentat, terlebeh tepong.	[ke/ pi.sAN tu b«n.tAt t«.l«.beh t«.poN]	Kek pisang itu tidak cukup naik kerana terlebih tepung.
pireh	[pi.Äeh]	kata adjektif	parah, teruk (kerugian, penyakit dan lain-lain).	Bile barang-barang naek harge, pireh kite dibuatnye.	[bi.l« bA.ÄAN.bA.ÄAN nAe/ hAÄ.g« pi.Äeh ki.t« di.bu.wAt.ø«]	Apabila barang naik harga, teruk kita semua dibuatnya.
telonop	[t«.lo.nop]	kata adjektif	jahanam atau rosak pada sesuatu kerana perbuatan manusia, binatang, benda atau keadaan alam.	Telonop basikal budak Ali, bile ade orang tue yang naek.	[t«.lo.nop bA.si.kAl bu.dA/ A.li bi.l« A.d« o.ÄAN tu.w« jAN	Rosak basikal Ali, apabila orang tua yang naik.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Ayat	Maksud Ayat
dia II	[di.jA]	kata tugas	ya (menyatakan persetujuan dalam percakapan perbualan), menyungguhkan, mengiakan.	Orang Amerika ka yang naek ke bulan? Dia.	[.ÒAN A.mE.ri.kA kA jAN nAE/ kA bu.lAn di.jA]	Orang Amerikakah yang naik ke bulan? Ya.
tebok	[tE.b/]	kata kerja	menanduk, menyondol (bagi binatang yang bertanduk seperti kerbau, lembu dan lain-lain).	Tut-tut krebau jantan tu naek minyak, dia pon tebok tuan dia kena betoi tang tulang rusok.	[tut.tut kÒ«.bAw dZAn.tAn tu nAe/ mi.øA/ di.jA pon tE.b/ tu.wAn di.jA k«.nA b«.toj tAN tu.lAN Òu.so/]	Tiba-tiba kerbau jantan itu naik minyak lalu menanduk tuannya betul-betul kena tulang rusuk.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Ayat	Maksud Ayat
ayuk	[A.ju/]	kata adjektif	gayat.	Jange naek tinggi bedokoh, nati ayuk.	[dZA.NE nAE/ tiN.gi b«.d/.h nA.ti A.ju/]	Jangan naik terlalu tinggi, nanti gayat.
mucuk	[m:u.tSu/]	kata kerja	meluncur.	Wa bule tu naek mucuk tinggi lepah kapong.	[wA bu.lE tu nAe/ m:u.tSu/ tiN.gi l«.pAh kA.poN]	Wau bulan tu naik meluncur tinggi merentasi kampung.
kekkong	[kE/.kN]	kata kerja	membawa sesuatu di belakang badan.	Adek suko sangak naek kekkong abe long.	[A.de/ su.k sA.NA/ nA.e/ kE/.kN A.bE loN]	Adik suka sangat naik atas belakang badan abang long.
ceding	[tS«.diN]	kata nama	bahagian tumbuhan yang baru mengeluarkan daun, tunas.	Bute getoh hok ambo sema tu naek ceding doh.	[bu.te g«.th h/ Am.b s«.mA tu nAE/ tS«.diN dh]	Biji getah yang saya semai tu naik tunas dah.
cagok	[tSA.g/]	kata nama	pengandar (dibuat daripada buluh) untuk mengangkut rumput dan hasil pertanian.	Pok Leh ngakok gema padi denge cagok wak naek batah.	[p/ leh N:A.ko/ g«.mA pA.di d«.NE tSA.g/ wA/ nAE/ :]	Pak Saleh mengangkut gemal padi dengan cagak untuk dibawa naik ke atas permatang.
cuk	[tSu/]	kata kerja	melepaskan sesuatu (berkenaan tali wau, tali lembu dan lain-lain) supaya dapat bergerak lebih bebas (tetapi masih dalam ikatan).	Mung cuk molek la tali wa tu, baru wa mung naek tinggi.	[muN tSu/ m:.lE/ lA tA.li wA tu bA.Äu wA muN nAe/ tiN.gi]	Kamu lepaskanlah tali wau tu, baru wau kamu naik tinggi.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Dialek	Maksud Ayat
kata kerja	[b.tA.ÄA/]	kata kerja	1. bertolak-tolak.	Eloklah bobareh, jangan botarak naek bas tu.	[E.l/.lAh b.bA.ÄEh dZA.NAn b.tA.ÄA/ nAE/ bAs tu]	Eloklah berbaris jangan bertolak-tolak naik bas itu.
robu	[Ä.bu]	kata adjektif	kembang, naik.	Kue apam yang omak buek tu elok robue.	[kuE A.pAm jAN .mA/ bu.wE/ tu E.l/ Ä.bu.E]	Kuih apam yang emak buat itu elok kembangnya.
ongap	[.NAp]	kata nama	nafas.	Maso uwan saket kuwek, eden nengok, ongape laju, turun naek kek dadoe.	[mA.s u.wAn sA.ket ku.wE/ E.dEn nE.N/ .NAp.E lA.dZu tu.Äun nAe/ kE/ dA.d.E]	Masa nenek sakit tenat, saya melihat nafasnya laju, turun naik di dadanya.
lantak	[lAn.tA/]	kata nama	kayu atau buluh yang digunakan untuk mengepung air di sungai.	Posawah momacak lantak kek sungai nak mengompong ae naek ko tali air sawah.	[p.sA.wAh m.mA.tSA/ lAn.tA/ kE/ su.NAj nA/ mo.Nom.poN AE nAE/ k tA.li AE]	Pesawah memacak lantak di sungai untuk mengepung air supaya naik ke tali air sawah.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Dialek	Maksud Ayat
kesarok	[k«.sA.Äo/]	kata adjektif	naik angin.	Dah kesarok budak ni abes pintu pon tendang.	[dAh k«.sA.Äo/ bu.dA/ ni A.bes pin.tu pon t«n.dAN]	Sudah naik angin budak ini, habis pintu pun ditendang.
naek padi	[nAe/ pA.di]		proses menuai dan membawa padi naik dari sawah.	Dah dekat nak naek padi, kene le siap lesong.	[dAh d«.kAt nA/ nAe/ pA.di k«.n« l« si.jAp l«.soN]	Sudah dekat nak naik padi, kenalah siapkan lesong.
encap	[«n.tSAp]	kata kerja	menggerakkan sesuatu (turun naik) dalam air.	Ae dalam besen tu bereseh, encap aje daon kucai tu.	[Ae dA.lAm be.sen tu b«.Ä«.seh «n.tSAp A.dZ« dAon ku.tSAj tu]	Air di dalam besen itu bersih, encap sahaja daun kucai itu.
melindong batas	[m«.lin.doN bA.tAs]		peringkat pokok padi mulai naik dan tingginya melampaui batas-batas padi.	Padi aku tengah melindong batas, tak lame lagi bebuah le.	[pA.di A.ku t«.NAh m«.lin.doN bA.tAs tA/ lA.m« lA.gi b«.bu.wAh l«]	Padi aku tengah melindung batas, tak lama lagi berbuahlah.
naek buai	[nAe/ bu.wAj]		suatu upacara yang dilakukan sebelum bayi menggunakan buaian buat kali yang pertama. Bidan akan memasukkan barang-barang seperti dua genggam beras diisi di dalam gayung, anak lesung batu dan kitab suci al-Quran lalu dibuai sebanyak tujuh kali sambil bidan membaca doa. Kemudian barang-barang dan al-Quran tersebut cepat-cepat dikeluarkan dan selepas itu baru bayi dimasukkan ke dalam buaian.	Kau kena panggel bidan yang pandai naek buai dulu baru anak kau ni boleh naek buaian.	[kAw k«.nA pAN.gel bi.dAn jAN pAn.dAj nAe/ bu.wAj du.lu bA.Äu A.nA/ kAw ni bo.leh nAe/ bu.wAj.jAn]	Engkau kena panggil bidan yang pandai menjalankan upacara naik buaian dulu, baru anak engkau boleh menggunakan buaian.
buat pemelau	[bu.wAt p«.m«.lAw]		melawak yang tidak kena pada tempatnya.	Dengan pak sedare kau tu jangan buat pemelau, nanti die naek angen baru tau.	[d«.NAn pA/ s«.dA.Ä« kAw dZA.NAn bu.wAt p«.m«.lAw nAn.ti di.j« nAe/ A.Nen bA.Äu tAu]	Dengan bapa saudara kau tu jangan nak melawak sembarangan, nanti dia naik angin, baru engkau tahu.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Ayat	Maksud Ayat
dan	[dAn]	kata adjektif	sempat.	Naseb baek koi dan naek baih.	[nA.seb bA.e/ koj dAn nA.e/ bAC]	Nasib baik saya sempat naik bas.
saru	[sA.Äu]	kata adjektif	risau.	Saru koi naek kerete dengan diri.	[sA.Äu kj nA.e/ k«.ÄE.t« d«.NAn di.Äi]	Risau saya naik kereta dengan awak.
bederok	[b«.d«.Äo)/]	kata adjektif	berkenaan cuaca yang tidak baik.	Naek ke rumoh, ari bederok ni.	[nA.e/ k« Äu.moh A.Äi b«.d«.Äo)/ ni]	Naik ke atas rumah, cuaca tidak baik.
celo I	[tS«.l]	kata nama	kilat sabung menyabung.	Cepat naek ke rumoh, celo kat luo tu.	[tS«.pAt nA.e/ k« Äu.moh tS«.l kAt lu.w tu]	Lekas naik ke atas rumah, kilat sabung menyabung di luar itu.
lasak	[lA.sA/]	kata adjektif	berkenaan kepala yang tidak berambut pada bahagian tertentu.	Lepaih naek pangkat, kepala pon lasak.	[l«.pAC nA.e/ pAN.kAt k«.pA.lA pon lA.sA/]	Selepas naik pangkat, kepala pun botak.
kuncoh	[kun.tSh]	kata kerja	menyimbah air yanpa tujuan (untuk suka-suka).	Jangan kuncoh ae, be naek sape nok baya.	[dZA.NAn kun.tSh Ae be nA.e/ sA.p« n/ bA.jA]	Jangan kuncoh air, bil naik siapa yang hendak membayarnya.
			2. berkenaan manusia, kenderaan, haiwan dan lain-lain yang tersangat kotor seperti bergelumang dengan lumpur.	Kaki awok beseledot, jangan naek rumoh.	[kA.ki A.w/ b«.s«.lE.d.et dZA.NAn nA.e/ Äu.mh]	Kaki awak tersangat kotor, jangan naik ke atas rumah.
kering embe-embe	[k«.ÄiN Em.bE.Em.bE]		berkenaan pakaian yang lembap.	Jangan pake baju kering embe-embe, kang naek panau.	[dZA.NAn pA.kE bA.dZu k«.ÄiN Em.bE.Em.bE kAN nA.e/ pA.nAw]	Jangan dipakai baju yang lembap, nanti naik panau.
belonok	[b«.l.n/]	kata adjektif	berkenaan keseluruhan badan seseorang atau haiwan yang berlumuran dengan kotoran.	Awok jangan naek, pase kaki tu belonok dengan lumpo.	[A.w/ dZA.NAn nA.e/ pA.se kA.ki tu b«.l.n/ d«.NAn lum.po]	Awak jangan naik, sebab kaki tu berlumuran dengan lumpur.
	[b«.ÄA.gAC]	kata adjektif	1. berkenaan seseorang yang bermegah dengan sesuatu kelebihan yang dimiliki.	Mentang-mentang dia naek pangkat, mulo nok beragaih	[m«n.tAN.m«n.tAN di.j« nA.e/ pAN.kAt mu.lA.lAh n/ b«.ÄA.gAC d«.NAn ki.t«]	Mentang-mentang dia naik pangkat, mulalah hendak bermegah dengan kita.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Ayat	Maksud Ayat
bekelon	[b«.k«.lon]	kata adjektif	berkenaan dengan asap yang nampak naik secara perlahan-lahan ke udara.	Ada orang isap rokok kat pancoq, nampak asap bekelon.	[A.dA .ÒAN i.sAp Ò.k kAt pAn.tS)Ö nAm.pA/ A.sAp b«.k«.lon]	Ada orang menghisap rokok dalam bilik air, nampak asap bekelon.
jom	[dZom]	kata tugas	kata ajakan.	Semua dah siap, jom kita naek reta.	[s«.mu.wA dAh si.jAp dZom ki.tA nAe/ ÒE.tA]	Semua dah siap, mari kita naik kereta.
melingkop	[m«.liN.kop]	kata kerja	berambus; lingkop	Melingkop cepat sebelom aku naek darah.	[m«.liN.kop tS«.pAt s«.b«.lom A.ku nAe/ dA.ÒAh]	Berambus cepat sebelum saya naik darah.
			2. rasa meluat atau benci	Naek melugai aku bila tengok perangai budak-budak muda tu.	[nAe/ m«.lu.gAj A.ku bi.lA tE.N/ p«.ÒA.NAj bu.dA/.bu.dA/ mu.dA tu]	Naik meluat saya apabila melihat perangai budak- budak muda itu.
gon	[g)n]	kata adjektif	tanah yang makin meninggi.	Penat sunggoh aku kayoh baskat masa naek gon.	[p«.nAt suN.goh A.ku kA.joh bAs.kAt mA.sA nAe g)n]	Penat sunggoh saya kayuh basikal masa naik gon.
yong yat I	[joN jAt]		papan jongkang jongkit	Anak aku kalu pi padang pemenan suka naek yong yat.	[A.nA/ A.ku kA.lu pi pA.dAN p«.mE.nAn su.kA nAe/ joN jAt]	Anak saya kalau pergi ke padang permainan suka naik papan jongkang-jongkit.
mot	[m)t]	kata kerja	membawa atau membonceng seseorang atau sesuatu dengan kenderaan (seperti basikal, motosikal, kereta dan sebagainya)	Jom aku mot hang naek moto pi pekan.	[dZom A.ku m)t hAN nAe/ m.t pi p«.kAn]	Mari saya bawa awak naik motorsikal pergi ke bandar.
het-het	[het.het]	kata tugas	bersebab atau berpunca.	Het-het belanggaq pokok nyoq, dia tak mau naek baskat.	[het.het b«.lAN.gA)Ö po.ko ø)Ö di.jA tA mAw nAe bAs.kAt]	Sejak berlanggar pokok kelapa, dia tidak mahu naik basikal.
			2. sombong dan kurang ajar.	Sejak dia naek pangkat nampak juah sunggoh, kawan baek pon dia tak mau tegok.	[s«.dZA/ di.jA nAe/ pAN.kAt nAm.pA/ dZu.wAh suN.goh kA.wAn bAe/ pon di.jA tA/ mAw t«.go)Ö]	Sejak dia naik pangkat nampak sangat sombongnya, kawan baik pun dia tidak mahu tegur.
sepiak sireh	[s«.pi.jA/ si.Òeh]		sehelai sirih bersama sekacip pinang, secalit kapur dan secubit gambir	Mak andam bagi sepiak sireh kat peganten pompuan pasai nak naek seri.	[mA/ An.dAm bA.gi s«.pi.jA/ si.Òeh kAt p«.NAn.ten pom.pu.wAn pA.sAj nA/ nAe/ s«.Òi]	Mak andam memberikan sehelai sirih, secalit kapur dan secubit gambir kepada pengantin perempuan supaya naik serinya.

1

Tesaurus

naik (kata kerja)
1. Bersinonim dengan bergerak ke atas: meninggi, mengatas, membumbung, rafak, mumbul, Berantonim dengan turun 2. Bersinonim dengan mendaki: memanjat Berantonim dengan turun 3. Bersinonim dengan mengenderai: menunggang, membawa, memandu, 4. Bersinonim dengan bertambah: meningkat, menjulang, Berantonim dengan turun
Kata Terbitan : menaiki, menaikkan, kenaikan,

Puisi

Cubalah abang naik rakit, Naik kereta pergi ke hulu; Bolehlah abang tolong sedikit, Supaya adik bolehlah tahu. Lihat selanjutnya...

Peribahasa

Lihat selanjutnya...

Gerbang Kata

DBP Niaga

Gerbang Kata

Akedami

Seminar

Semakan_Manuskrip

©Hak Cipta Terpelihara 2008 - 2017 Dewan Bahasa dan Pustaka.
Paparan terbaik Internet Explorer 5.5 ke atas, dengan resolusi skrin 1280x1024.
PENAFIAN: Dewan Bahasa dan Pustaka tidak akan bertanggungjawab bagi sebarang kehilangan dan kerugian yang disebabkan oleh penggunaan maklumat yang diperoleh dari laman ini.