Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tagan | [tA.gAn] | kata nama | wang pendahuluan (cengkeram). | Duet tagan barang tu lime puloh aje. | [du.wet tA.gAn bA.ÄAN tu li.m« pu.loh A.dZ«] | Wang pendahuluan barangan itu berjumlah lima puluh ringgit. |
lanteng | [lAn.teN] | kata kerja | menghulurkan wang (dengan jumlah yang sedikit). | Lantengkan budak tu, bang singget sorang. | [lAn.teN.kAn bu.dA/ tu bAN siN.get so.ÄAN] | Hulurkan budak itu wang, seringgit seorang. |
umpau | [um.pAw] | kata nama | pundi uncang atau bekas yang bersaiz kecil yang diperbuat daripada kain untuk menyimpan wang atau barang, ponjot. | Atok suke simpan duet dalam umpau. | [A.to/ su.k« sim.pAn du.wet dA.lAm um.pAw] | Atok gemar menyimpan wang di dalam ponjot. |
tekyan | [te/.jAn] | kata nama | wang yang tetapkan untuk setiap orang bagi mengadakan sesuatu majlis. | Nak nyambut mawlud nabi ni, kite pakat-pakat tekyanle. | [nA/ øAm.but mAw.lud nA.bi ni ki.t« pA.kAt.pA.kAt te/.jAn.le] | Hendak menyambut maulud nabi ni, kita berpakat tekyanlah. |
duet pintu | [du.wet pin.tu] | | wang yang diberikan kepada kaum keluarga pengantin perempuan yang membuat adangan di halaman rumah, di depan tangga atau pintu sebagai sekatan kepada pengantin lelaki dalam perjalanannya untuk bersanding dengan pengantin perempuan; tebos pelamin. | | | |
duet lawe | [du.wet lA.w«] | | wang yang dibayar kepada mak andam untuk memesan kerusi pengantin lelaki. | Kalau sandeng kat rumah, kite kene siyap duet pintu, kalau kat dewan tak payah le. | [kA.lAw sAn.deN kAt Äu.mAh ki.t« k«.n« si.jAp du.wet pin.tu ] | Kalau bersanding di rumah, kita kena siap duit pintu, kalau bersanding di dewan, tidak payahlah. |
tebos pelamin | [t«.bos p«.lA.min] | | wang yang diberikan kepada beberapa orang wakil pihak pengantin perempuan seperti emak saudara dan lain-lain oleh pihak pengantin lelaki. Aktiviti menebus pintu atau pelamin ini berlaku di depan pintu atau pelamin sebagai sekatan kepada pihak pengantin | | | |
berantam | [b«.ÄAn.tAm] | kata kerja | memberi sumbangan seperti wang, beras, tepung dan lain-lain untuk menyempurnakan sesuatu majlis. | Kalau abang Jah nak buat kenduri, kite adek-beradek bolehlah berantam. | [kA.lAw A.bAN dZAh nA/ bu.wAt k«n.du.Äi ki.t« ] | Kalau long Jah hendak mengadakan kenduri, kita adik- beradik bolehlah berantam. |
menene | [m«.ne.ne] | kata kerja | meminta-minta seperti meminta wang daripada orang lain. | Keje malas, asyek menene duet orang aje. | [k«.dZ« mA.lAs A.Se/ m«.ne.ne du.wet o.ÄAN A.dZ«] | Buat kerja malas, asyek meminta-minta duit daripada orang lain. |
cuci | [tSu.tSi] | kata nama | hantaran daripada pengantin lelaki kepada pengantin perempuan yang hanya mengandungi sejumlah wang hantaran, cincin kahwin dan hadiah berbentuk kelengkapan baju dan lain-lain tanpa barang kemas yang selengkapnya. | Kami lebeh suke hantaran lime ribu cuci daripade tige ribu serbe satu. | [kA.mi l«.beh su.k« hAn.tA.ÄAn li.m« Äi.bu tSu.tSi dA.Äi.pA.d« | Saya lebih suka hantaran lima ribu cuci daripada tiga ribu serba satu. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
| | | 2. baki (wang dan lain-lain) | Mana pinjul duet hak aku bagi semalam? | [mA.nA pin.dZoj du.wet hA/ A.ku bA.gi s«.mA.lAm] | Mana baki wang yang aku beri semalam? |
| | | 2. mencari sesuatu kemudahan atau benda (seperti wang, makanan dan sebagainya). | Mana aku nak pi gerengau duet banyak tu? | [mA.nA A.ku nA/ pi g«.Ò«.NAw du.wet bA.øA/ tu] | Di mana aku hendak mendapatkan wang yang sebanyak itu? |
ayam | [A.jAm] | kata nama | mengambil wang atau komisen yang tidak rasmi. | Bila balek dari tukaq duet pak dia, dia ayam seringget. | [bi.lA bA.le/ dA.Òi tu.kAâÖ du.wet pA/ di.jA di.jA A.jAm s«.ÒiN.get] | Apabila pulang dari menukarkan wang bapanya, dia mengambilnya seringgit. |
not I | [nt] | kata nama | duit not atau wang kertas. | La ni payah nak cari duet not Jepun gambaq pokok pisang. | [lA ni pA.jAh nA/ tSA.Òi du.wet nt dZ«.pun gAm.bA)Ö p.k/ pi.sAN] | Sekarang ini susah untuk mendapatkan wang kertas zaman Jepun yang mempunyai gambar pokok pisang. |
otek | [.tE/] | kata kerja | beransur-ansur, sedikit demi sedikit (dalam menyimpan wang, perjalanan, belajar dan sebagainya). | La ni dia kalah, sat lagi dia otek menang balek. | [lA ni di.jA kA.lAh sAt lA.gi di.jA .tE/ m«.nAN bA.le/] | Sekarang ini dia kalah, sebentar lagi dia akan beransur-ansur menang. |
daoh | [dA.oh] | kata adjektif | bodoh. | Budak ni daoh sunggoh, kera duet pun tak reti. | [bu.dA/ ni dA.oh suN.goh kE.ÒA du.wet pon tA/ Ò«.ti] | Budak ini bodoh sungguh, mengira wang pun tidak tahu. |
beda | [bE.dA] | kata tugas | untuk, bagi, buat, habuan. Kadang-kadang disebut beda-beda. | Ambek la duet ni, beda nak buat tambang. | [Am.be/ lA du.wet ni bE.dA nA/ bu.wAt tAm.bAN] | Ambillah wang ini, untuk dibuat tambang. |
| | | 2. mengambil atau menghabiskan (sedikit demi sedikit); karau. | Kreja malaeh, asyek dok geret duet pesaka tu saja. | [kÒ«.dZA mA.lAEh A.Se/ do/ g«.Òet du.wet p«.sA.kA tu sA.dZA] | Dia malas bekerja hanya asyik menghabiskan wang pusaka itu sahaja. |
| | | 2. membuat sesuatu dengan sesuka hati. | Lantakla, depa nak buat apa pon, bukan duet kupang kita. | [lAn.tA/.lA dE.pA nA/ bu.wAt A.pA pon bu.kAn duwe ku.pAN ki.tA] | Biarkan apa yang hendak dibuat oleh mereka kerana bukan wang ringgit kita. |
bedak | [bE.dA/] | kata kerja | membahagi, mengagihkan. | Pak dia dok bedak duet kat anak dia hak tiga orang tu, sama banyak. | [pA/ di.jA do/ bE.dA/ du.wet kAt A.nA/ di.jA hA/ ti.gA .ÒAN tu sA.mA bA.øA/] | Bapaknya membahagi-bahagikan wang sama banyak kepada anaknya yang tiga orang itu. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
pitih | [pi.tih] | kata nama | duit, wang. | Adek sipe pitih dale celeng. | [A.de/ si.pE pi.tih dA.lE tSE.leN] | Adik simpan wang di dalam tabung. |
riya | [Äi.jA] | kata nama | mata wang ringgit Malaysia. | Mitok pitih sriya, nok wak tambe bah. | [mi.t/ pi.tih sÄi.jA n/ wA/ tAm.bE bAh] | Mintak wang seringgit, nak buat tambang bas. |
celeng | [tSE.leN] | kata nama | tempat menyimpan wang, tabung. | Budok-budok skoloh molek bena kalu sipe pitih dale celeng. | [bu.d/.bu.d/ sk.lh m.lE/ b«.nA kA.lu si.pE pi.tih dA.lE tSE.leN] | Pelajar-pelajar sekolah elok benar kalau simpan wang dalam tabung. |
tereh | [t:«.ÄEh] | kata adjektif | berkenaan wang perbelanjaan dan lain-lain yang hampir habis. | Pinje pitih demo duwo tigo riya, ambo tereh sangak doh ni. | [pin.dZE pi.tih dE.m du.w ti.g Äi.jA Am.b t:«.ÄEh sA.NA/ dh ni] | Pinjam duit kamu dua tiga ringgit, saya dah hampir kehabisan wang sekarang ni. |
parok II | [pA.Ä/] | kata adjektif | berkenaan sesuatu seperti wang, minyak dan lain-lain yang terlalu banyak penggunaannya dan cepat habis. | Parok minyok kreto, kalu dok brule alek lagu ni. | [pA.Ä/ mi.ø/ kÄE.t kA.lu do/ bÄu.lE A.le/ lA.gu ni] | Banyak guna minyak kereta, kalau selalu berulang-alik macam ni. |
samah | [sA.mAh] | kata nama | lima puluh sen (nilai mata wang). | Tulong gi beli goreng pise samah. | [tu.loN gi b«.li g.ÄeN pi.sE sA.mAh] | Tolong beli goreng pisang lima puluh sen. |
tengak | [t:«.NA/] | kata adjektif | tidak boros atau membazir (dalam membelanjakan wang atau menggunakan sesuatu), cermat, jimat, hemat. | Duet tak dok ni, kito keno tengak sikik. | [du.we/ tA/ d/ ni ki.t k«.n t:«.NA/ si.ki/] | Duit tak ada ni, kita kenalah berhemat sedikit. |
kasek | [kA.se/] | kata adjektif | kekurangan. | Ambo kasek pitih bena lo ni. | [Am.b kA.se/ pi.tih b«.nA l: ni] | Saya kekurangan wang betul sekarang ni. |
kecek | [kE.tSE/] | kata kerja | menipu. | Pitih Pok Ka abih licin keno kecek ko ore. | [pi.tih p/ kA A.bih li.tSin k«.n kE.tSE/ k .ÄE] | Wang Pak Kar habis langsung ditipu orang. |
kate | [kA.tE] | kata nama | modal. | Mae pinje pitih denge beng wak kate nego. | [mA.E pin.dZE pi.tih d«.NE beN wA/ kA.tE n:E.g] | Mail meminjam wang daripada bank untuk buat modal perniagaan. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
somolet | [s.m.let] | kata nama | bekas untuk menyimpan wang daripada kain yang diikat di pinggang. | Somolet dibuek dari kaen, nak simpan duet ikek kek pinggang. | [s.m.let di.bu.wE/ dA.Äi kAEn nA/ sim.pAn du.wEt i.kE/ kE/ piN.gAN] | Somolet dibuat dari kain, hendak simpan duit, diikat di pinggang. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
tepelanteng | [t«.p«.lAn.teN] | kata kerja | memberi barang-barang atau wang kepada seseorang atas dasar belas kasihan. | Takde le kau tepelanteng orang tue tu singget due. | [tA/.d« l« kAw t«.p«.lAn.teN o.ÄAN tu.w« tu siN.get du.w«] | Tidak bolehkah engkau beri orang tua itu wang seringgit atau dua ringgit. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
nyongsong | [øN.soN] | kata kerja | memulangkan baki wang selepas urusan jual beli. | Toke tu salah nyongsong duet. | [to.kE tu sA.lAh øN.soN du.wet] | Tauke kedai itu tersalah memulangkan baki wang. |
menyompong | [m«.øm.poN] | kata kerja | mengumpul wang. | Nampoknya koi kene menyompong lagi nok ke Mekoh. | [nAm.pA/.ø« koj k«.n« m«.øm.poN lA.gi no/ k« m«.kh] | Nampaknya saya perlu mengumpul wang lagi untuk ke Mekah. |
cuco | [tSu.tSo] | kata kerja | memulangkan baki wang selepas membeli sesuatu. | Toke telupe nok cuco balek cuet koi. | [t.kE t«.lu.p« n/ tSu.tSo bA.le/ tSu.wet koj] | Tauke terlupe hendak memulangkan baki duit saya. |
lede | [lE.dE] | kata tugas | berkenaan seseorang yang bersikap ambil mudah. | Jangan lede simpan duet tu. | [dZA.NAn lE.dE sim.pAn du.wet tu] | Jangan ambil mudah simpan wang tu. |
lembang I | [lEm.bAN] | kata kerja | menyelerakkan barang. | Mok lembang baju cari duet ilang. | [m/ lEm.bAN bA.dZu tSA.Äi du.wet i.lAN] | Emak menyelerakkan baju kerana mencari wang yang hilang. |
kekau | [k«.kAw] | kata kerja | berusaha mendapatkan sesuatu dalam keadaan susah (seperti duit, makanan). | Mane ayoh nok kekau cari duet beli moto. | [mA.n« A.jh n/ k«.kAw tSA.Äi du.wet b«.li mo.to] | Mana ayah hendak mendapatkan wang untuk beli motorsikal. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
wang-wing | [wAN- | kata kerja | berjalan mundar-mandir tanpa tujuan | Hang kalu dok wang-wing kat Komtar dapat apa? | [hAN kA.lu do wAN-.wiN kAt kom.tAr dA.pAt A.pA] | Awak kalau asyik wang-wing di Komtar dapat apa? |
| | | 2. berkenaan dengan seseorang yang kesempitan wang. | Aku dok tengah hap-hap hang mintak duet, mana aku nak robk. | [A.ku do/ t«.NAh hA)p.hA)p hAN min.tA/ du.wet mA.nA A.ku nA/ Òo.bE/] | Saya sedang kesempitan wang awak minta wang lagi, mana saya hendak cari. |
pok | [po] | kata adjektif | habis dan tiada baki lagi berkenaan wang | Besanya tengah bulan lagu ni aku dah pok. | [bE.sA.øA t«.NAh bu.lAn lA.gu ni A.ku dAh po] | Biasanya tengah bulan seperti ini saya sudah kehabisan wang. |
ketoi | [k«.toj] | kata nama | wang dalam nilai ringgit sebanyak 1 hingga 10 sahaja. | Raya ni aku bagi sorang dua ketoi saja duet raya kat anak menakan aku. | [ÒA.jA ni A.ku bA.gi s.ÒAN du.wA k«.toj sA.dZA du.wet ÒA.jA kAt A.nA/ m«.nA.kAn A.ku] | Raya ini saya bagi seorang dua ringgit saja duit raya kepasa anak saudara saya. |
| | | 2. tabung menyimpan duit | Orang simpan duet silin dalam onde-onde. | [.ÒAN sim.pAn du.wet si.lin dA.lAm on.dE.ondE] | Orang menyimpan wang siling dalam tabung. |
| | | 6. makan suap | Laki dia kena tangkap pasai tutoh duet serekat. | [lA.ki di.jA k«.nA tAN.kAp pA.sAj tu.toh du.wet s«.ÒE.kAt] | Suaminya ditangkap sebab makan suap wang syarikat. |
laboh | [lA.boh] | kata kerja | memukul. | Dia laboh adek ipaq dia pasai curi duet. | [di.jA lA.boh A.de/ i.pA)Ö di.jA pA.sAj tSu.Òi du.wet] | Dia memukul adik iparnya sebab mencuri wang. |
| | | 4. menangguhkan bayaran | Sewa bulan ni aku selop pasai aku nak pakai duet. | [sE.wA bu.lAn ni A.ku s«.lop pA.sAj A.ku nA/ pA.kAj du.wet] | Sewa bulan ini saya tangguhkan sebab saya hendak menggunakan wang. |
tenggak | [t«N.gA/] | kata tugas | ketika, semasa atau bila yang hanya digunakan untuk situasi yang tidak disenangi | Tenggak nampak aku reja mintak duet. | [t«N.gA/ nAm.pA/ A.ku Ò«.dZA min.tA/ du.wet] | Apabila nampak saya mesti minta wang. |
beluam | [b«.lu.wAm] | kata kerja | mengambil semua. | Jangan cerita kat dia pasai duet, sat ni dia beluam. | [dZA.NAn tS«.Òi.tA kAt di.jA pA.sAj du.wet sAt ni di.jA b«.lu.wAm] | Jangan bercerita kepadanya tentang wang, nanti diambil semuanya. |
|
Puisi |
---|
|
Semenjak kentang dibuat gulai, Ubi tidak dikari lagi; Semenjak wang jadi pemakai, Budi jarang dipeduli lagi.
Lihat selanjutnya... |
|