Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
bego I | [be.go] | kata adjektif | sangat nakal (tentang kanak-kanak). | Bukan main bego budak tu. | [bu.kAn mAen be.go bu.dA/ tu] | Bukan main nakal perangai budak itu. |
semonyeh | [s«.mo.øeh] | kata adjektif | berkenaan mulut yang penuh dengan makanan hingga terkeluar sebahagiannya daripada mulut (khusus tentang kanak-kanak). | Budak ni asal makan, kalau tak semonyeh mulut tu, tak sah. | [bu.dA/ ni A.sAl mA.kAn kA.lAw tA/ s«.mo.øeh mu.lut tu tA/ | Budak ini bila makan, kalau tidak penuh mulutnya itu, tidak sah. |
menjejeh | [m«n.dZe.dZeh] | kata kerja | menyampai-nyampaikan cerita orang, membawa mulut. | Dah tak ade keje gaknye, asyek menjejeh aje. | [dAh tA/ A.d« k«.dZ« gA/.ø« A.Se/ m«n.dZe.dZeh A.dZ«] | Sudah tidak ada kerja lain agaknya, suka menyampai-nyampaikan cerita tentang orang lain. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
| | | 2. menghisap, menghirup, menyedut (tentang minuman dan sebagainya). | Kalu nak makan sipot paet kena la pandai serot. | [kA.lu nA/ mA.kAn si.pot pAet k«.nA lA pAn.dAj s«.Òt] | Kalau hendak makan siput pahit mestilah tahu cara menyedutnya. |
jejet | [dZE.dZEt] | kata kerja | perli, usik (tentang kelakuan, percakapan). | Hang jangan dok jejet Pak Mat sengau tu, sekali dia mengamok, terok hang. | [hAN dZA.NAn do/ dZE.dZEt pA/ mAt s«.NAw tu s«.kA.li di.jA m«.NA.mo/ t«.Òo/ hAN] | Jangan kamu asyik mengusik Pak Mat sengau itu, sekali dia mengamuk, teruklah kamu. |
heboi | [hE.bj] | kata adjektif | buncit (tentang perut), boroi. | Orang hak dok makan arak tu, perut dia heboi. | [.ÒAN hA/ do/ mA.kAn A.ÒA/ tu p«.Òot di.jA hE.bj] | Perut orang yang selalu minum arak itu kelihatan buncit. |
ketubong | [k«.tu.boN] | kata kerja | menghurung, mengerumuni (tentang serangga). | Kerebau tu mencalai pasai kena ketubong dengan tebuan. | [k«.Ò«.bAw tu m«.tSA.lAj pA.sAj k«.nA k«.tu.boN d«.NAn t«.bu.wAn] | Kerbau tu berlari ke sana ke mari sebab dihurung dan disengat tebuan. |
peleot | [p«.lE.)t] | kat adjektif | terkehel atau terseliuh (tentang kaki). | Jalan tak pakai mata, apa lagi tepereluih la dia sampai kaki dia tepeleot. | [dZA.lAn tA/ pA.kAj mA.tA A.pA lA.gi t«.p«.Ò«.luih lA di.jA sAm.pAj kA.ki di.jA t«.p«.lE.)t] | Kakinya terseliuh kerana terperlus akibat berjalan tidak berhati-hati. |
gayat | [gA.jAt] | kata adjektif | takut, bimbang atau khuatir tentang ketidakmampuan untuk mengadakan atau melakukan sesuatu, bimbang (kiasan). | Dengan duet hak dok ada, aku rasa gayat nak buat kenuri pangge orang ramai. | [d«.NAn du.wet hA/ do/ A.dA A.ku ÒA.sA gA.jAt nA/ bu.wAt k«.nu.Òi pAN.gE .ÒAN ÒA.mAj] | Dengan wang sebanyak itu, aku berasa bimbang hendak mengadakan kenduri dengan menjemput tetamu yang banyak. |
takteh | [tA/.tEh] | kata adjektif | berkenaan cara berjalan selangkah-selangkah (tentang kanak-kanak). | Awat lama sangat anak hang ni baru takteh, baya dia buleh belari dah. | [A.wAt lA.mA sA.NAt A.nA/ hAN ni bA.Òu tA/.tEh bA.jA di.jA bu.leh b«.lA.Òi dAh] | Mengapa lama sangat anak engkau ini baru belajar berjalan, sedangkan kanak-kanak yang sebaya dengannya sudah pandai berlari. |
serempak | [s«.Ò«m.pA/] | kata adjektif | gopoh-gapah, gopoh (tentang membuat keputusan). | Pak Daod tu serempak, kera nak betindak cepat. | [pA/ dA.wod tu s«.Ò«m.pA/ kE.ÒA nA/ b«.tin.dA/ tS«.pAt] | Pak Daud itu gopoh orangnya, dia bertindak terburu-buru. |
seregum | [s«.Ò«.gum] | kata adjektif | tidak teratur, kusut-masai (tentang rambut yang banyak). | Budak-budak muzik tu tak sikat rambot depa bagi seregum. | [bu.dAk.bu.dA/ mu.zi/ tu tA/ si.kAt ÒAm.bot dE.pA bA.gi s«.Ò«.gum] | Pemain-pemain muzik itu tidak menyisir atau mendandan rambut sebaliknya dibiarkan kelihatan kusut-masai. |
selerah | [s«.lE.ÒAh] | kata kerja | selesai atau sempurna siap (tentang kerja). | Bila dah abeh selerah kreja hang kat situ, mai la sini tulong sepa pulak. | [bi.lA dAh A.beh s«.lE.ÒAh kÒ«.dZA hAN kAt si.tu mAj lA si.ni tu.loN sE.pA pu.lA/] | Bila sudah selesai kerja engkau di situ, marilah tolong kami pula di sini. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tek | [tE)Ö] | kata kerja | mempersoalkan (tentang kebaikan dan keburukannya), mempertikaikan. | Anok demo gak come srebo-srebi, tok leh nok tek doh. | [A.n/ dE.m gA/ tS.mE sÄ«.b.sÄ«.bi t/ leh n/ tE)Ö dh] | Anak kamu tu cantik serba-serbi, tak boleh dipertikaikan lagi. |
polek I | [p.lE)/] | kata kerja | melilit (tentang tali, ular dan lain-lain), belit, melingkar. | Ayoh polek lagu mano tali lembu tu, sapa tok leh buko. | [A.jh p.lE)/ lA.gu mA.n tA.li l«m.bu tu sA.pA t/ leh bu.k] | Ayah belit macam mana tali lembu tu, sampai tak boleh buka. |
pereh | [pE.ÄEh] | kata kerja | memaras atau meratakan (tentang beras di dalam gantang dan lain-lain). | Berah tu tlebeh, tulong pereh sikik, biya genak segate. | [b«.ÄAh tu tl«.beh tu.loN pE.ÄEh si.ki/ bi.jA g«.nA/ s«.gA.tE] | Beras tu terlebih, tolong ratakan sikit, biar cukup segantang. |
panah ngetik | [pA.nAh N:«.ti/] | | sangat panas (tentang cuaca). | Cuaco ari ni panah ngetik. | [tSu.wA.tS A.Äi ni pA.nAh N:«.ti/] | Cuaca hari ni sangat panas. |
leseh | [lE.sE)h] | kata adjektif | tidak dalam (tentang pinggan), cetek, leper. | Pingge leseh lagu tu buke buleh buboh gula. | [piN.gE lE.sE)h lA.gu tu bu.kE bu.leh bu.boh gu.lA] | Pinggan yang leper macam tu bukannya boleh dibubuh gulai. |
caro | [tS:A.Ä] | kata kerja | 1. mengambil tahu tentang seseorang, mengambil endah, peduli. | 1. Mung tok soh dok caro ko diyo la, ikok diyo nok wak gapo. | [muN t/ sh do/ tS:A.Ä k di.j lA i.ko/ di.j n/ wA/ :] 22 | 1. Kamu jangan peduli dengannya, ikut dia nak buat apapun. |
bradu | [bÄA.du] | kata kerja | berhenti daripada melakukan sesuatu (tentang pekerjaan dan lain-lain), berehat. | Kalu tok cekak gak, bradulah dulu. | [kA.lu t/ tSE.kA/ gA/ bÄA.du.lAh du.lu] | Kalau rasa tak larat, berhentilah dahulu. |
sambe | [sAm.bE] | kata kerja | terlalu masak sehingga ada ulat di dalamnya (tentang buah). | Buwoh mokte pohong tu sambe doh, pasa tak dok ore ambek. | [bu.wh m/.tE p.hoN tu sAm.bE dh pA.sA tA/ d/ .ÄE Am.be/] | Rambutan atas pokok tu dah terlalu masak kerana tak ada sesiapa mengambilnya. |
leik | [lE/.i/] | kata adjektif | terlalu hancur, terlalu lumat (seperti tepung), terlalu lembik (tentang adunan). | Berah hok diyo kisa tu, lekik molek. | [b«.ÄAh h/ di.j ki.sA tu lE/.i/ m.lE/] | Beras yang dia kisar tu terlalu hancur. |
nondeng | [n:n.deN] | kata kerja | memegang kepada sesuatu dengan keadaan kaki tergantung-gantung (tentang manusia, binatang), bergayut. | Kero tu dok nondeng atah pokok getoh. | [k«.Ä tu do/ n:n.deN A.tAh p.k/ g«.th] | Kera tu sedang bergayut di atas pokok getah. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
mogeh | [m.gEh] | kata kerja | mengawan tentang haiwan; mico. | | | |
mico | [mi.tS] | kata kerja | mengawan tentang haiwan; mogeh. | | | |
polak | [p.lA/] | kata adjektif | rimas (tentang keadaan). | Polak rasoe kek bilek tu pasa tak do kipah. | [p.lA/ ÄA.s.E kE/ bi.le/ tu pA.sAN tA/.d ki.pAh] | Rimas rasanya di bilik itu kerana tidak ada kipas. |
singkek | [siN.kE/] | kata nama | dari ketika waktu ini (tentang masa), mulai hari ini. | Singkek ni, jangan kau buek kojo macam tu. | [siN.kE/ ni dZA.NAn kAw bu.wE/ k.dZ mA.tSAm tu] | Mulai masa ini, jangan kau buat lagi kerja macam itu. |
ledong | [lE.dN] | kata kerja | ambil dengan banyak (tentang makanan). | Samba tu tak podeh, dek tu abih diledonge. | [sAm.bA tu tA/ p.dEh dE/ tu A.beh di lE.dN.E] | Sambal itu tidak pedas, oleh itu habis diambilnya. |
monenggek II | [m.nEN.gE/] | kata adjektif | rasa (tentang makanan). | Gula tu monenggek yo rasoe sobab tak cukup masak. | [gu.lA tu m.nEN.gE/ j ÄA.s.E s.bAb tA/ tSu.kop mA.sA/] | Gulai itu rasanya kurang sebab tidak cukup masak. |
solotuih | [s.l.tuih] | kata tugas | sekali-sekali (tentang bercakap). | Cakape solotuih-solotuih yo tapi podeh tolingo dibuweke. | [tSA.kAp.E s.l.tuih.s.l.tuih j tA.pi p.dEh t.li.N di.bu.wE/.E] | Cakapnya sekali-sekali saja tapi pedih telinga dibuatnya. |
borenggeh | [b.ÄEN.gEh] | kata kerja | bertenggek lama (tentang burung). | Dah konyang punai tu makan, sumoe borenggeh kek ranting-ranting. | [dAh k.øAN pu.nAj tu mA.kAn su.m.E b.ÄEN.gEh kE/ ÄAn.tiN ÄAn.tiN] | Sudah kenyang punai itu makan, semuanya bertenggek di ranting-ranting. |
moncurek | [mn.tSu.ÄE/] | kata kerja | memancut (tentang air). | Ae dalam baldi tu moncurek sobab baldi tu totibo boco. | [AE dA.lAm bAl.di tu mn.tSu.ÄE/ s.bAb bAl.di tu t.ti.b bo.tSo] | Air dalam baldi itu memancut sebab baldi itu tiba-tiba bocor. |
molangut | [m.lA.Nut] | kata kerja | timbul mabuk di permukaan air (tentang ikan). | Orang monubo di ulu sungai, ikan di ile abih molangut. | [.ÄAN m.nu.b di u.lu su.NAj i.kAn di i.lE A.bih m.lA.Nut] | Orang menuba di hulu sungai, ikan di hilir habis mabuk. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tok cakne | [t tSA.n«] | | tidak ambil kisah. | Die tu tok cakne ngat ko mok. | [di.j« tu t tSA.n« NAt k m] | Dia itu tidak ambil kisah sangat tentang emaknya. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
pak | [pA] | kata adjektif | berkenaan dengan ukuran penghabisan darjah sifat tentang kelebihan sesuatu atau seseorang | Dia tu punya la kaya, pak pada reta pon dia buleh beli. | [di.jA tu pu.øA lA kA.jA pA pA.dA ÒE.tA pon di.jA bu.leh b«.li] | Dia itu tersangat kaya, kereta semahal manapun dia mampu membelinya. |
tak entang | [tA/ en.tAN] | | berkenaan dengan seseorang yang tidak peduli tentang sesuatu tindakan (hormat, nasihat, teguran dan lain-lain) terhadaya; | Kecik-kecik tok manja sangat, mai besaq tak entang dekat orang. | [k«.tSi/.k«.tSi/ to/ mAn.dZA sA.NAt mAj b«.sA)Ö tA/ en.tAN d«.kAt .ÒAN] | Semasa kecil nenek manjakan, sudah besar tidak peduli sesiapa sahaja. |
juah | [dZu.wAh] | kata adjektif | 1. berkenaan dengan seseorang yang menunjuk-nunjuk tentang sesuatu kelebihan yang dimiliki. | Jangan dok juah sangat, mentang-mentang makanan banyak hang dok buang, nanti tuhan serot rezeki baru hang tau. | [dZA.NAn do/ dZu.wAh sA.NAt m«n.tAN.m«n.tAN mA.kA.nAn bA.NA/ hAN do/ bu.wAN nAn.ti tu.hAn s«.Ò)t Ò«.z«.ki bA.Òu hAN tAw] | Jangan menunjuk-nunjuk sangat, mentang- mentang makanan banyak kamu buang, nanti tuhan tarik rezeki baru kamu tahu. |
beluam | [b«.lu.wAm] | kata kerja | mengambil semua. | Jangan cerita kat dia pasai duet, sat ni dia beluam. | [dZA.NAn tS«.Òi.tA kAt di.jA pA.sAj du.wet sAt ni di.jA b«.lu.wAm] | Jangan bercerita kepadanya tentang wang, nanti diambil semuanya. |
| | | 2. mendengar perbualan dengan penuh minat tetapi tidak ikut serta dalam perbualan tersebut. | Aku dok bang kat kedai kopi orang dok cerita pasai tok pengulu menikah dengan anak dara. | [A.ku do bAN kAt k«.dAj k.pi o.ÒAN do tS«.Òi.tA pa.sAj to/ p«.Nu.lu m«.ni.kAh d«.NAn A.nA/ dA.ÒA] | Saya dengar perbualan di kedai kopi orang bercerita tentang tok penghulu berkahwin dengan anak dara. |
|
Tesaurus |
---|
| tentang (kata tugas) | Bersinonim dengan mengenai, berkenaan, berhubung dengan, berkaitan dengan, bersangkutan dengan, darihal, terhadap, untuk;, | | Kata Terbitan : bersetentang, bersetentangan, bertentangan, bertentangan, menentang, menentangkan, mempertentangkan, tertentang, tentangan, pertentangan, penentangan, penentang, |
|
Puisi |
---|
|
Buaya putih buaya keramat, Mari tentang lubuk batu; Abang putih melawa sangat, Saya tidak memberi malu.
Lihat selanjutnya... |
|