Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
gayo | [gA.jo] | kata adjektif | panjang (khususnya untuk isi ubi kayu). | Tanah tu baru bukak, padanlah isi ubi tu gayo. | [tA.nAh tu bA.Äu bu.kA/ pA.dAn.lAh i.si u.bi tu gA.jo] | Tanah itu baru dibuka, patutlah isi ubi itu panjang. |
kokot | ko.kot] | kata kerja | mengeluarkan isi kelapa muda atau kuih yang lembut dari bekasnya. | Tolong kokot kelape mude ni, tok nak rase. | [to.loN ko.kot k«.lA.p« mu.d« ni to/ nA/ ÄA.s«] | Tolong keluarkan isi kelapa muda ini, datok hendak rasa. |
kong | [koN] | kata nama | bekas air daripada aluminium. | Bawe kong ke mari, aku nak isi ae. | [bA.w« koN k« mA.Äi A.ku nA/ i.si Ae] | Bawa bekas itu ke mari, aku hendak isi air. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
kukut | [ku.kut] | kata kerja | menanggalkan (mengeluarkan, mengikis, mengeruk) bahagian permukaan sesuatu seperti jalan, tanah, isi kelapa muda, isi buah tal dan lain-lain. | Dia kukut nyoq muda nak buat ayaq isi. | [di.jA ku.kut ø)Ö mu.dA nA/ bu.wAt A.jA)Ö i.si] | Dia mengeruk isi kelapa muda untuk dibuat air isi. |
perisi | [p«.Òi.si] | kata kerja | 1. membuang biji atau mengasingkan antara isi dengan biji buah-buahan (asam jawa, ulas durian, biji rambutan dan lain-lain), mengupas, menguliti. | Mak dok perisi buah moktan nak bagi adek makan. | [mA/ do/ p«.Òi.si bu.wAh m/.tAn nA/ bA.gi A.de/ mA.kAn] | Ibu sedang mengasingkan isi buah rambutan daripada bijinya untuk dimakan adik. |
ayaq isi | [A.jAâÖ i.si] | | minuman daripada air kelapa muda dan isinya yang dicampur dengan sedikit gula. | | | |
biji buah | [bi.dZi bu.wAh] | | isi percakapan, biji butir. | Apa hak dia kata pon tak ketahuan biji buah dia. | [A.pA hA/ di.jA kA.tA pon tA/ k«.tA.hu.wAn bi.dZi bu.wAh di.jA] | Perkara yang dibincangkan tidak diketahui oleh orang lain. |
nasik tangaeh | [nA.si/ tA.NAEh] | | perbuatan isteri yang jahat untuk membodohkan suaminya dengan cara memperbomohkan melalui nasi yang bercampur najis. Nasi yang dibubuh kotoran najis dengan jampi serapah itu diberi makan kepada suami agar menurut kata, tidak melawan malah menjadi seolah- | Bini deraka hak bagi laki dia makan nasik tangas tentu jadi isi neraka. | [bi.ni d«.ÒA.kA hA/ bA.gi lA.ki di.jA mA.kAn nA.si/ tA.NAEh t«n.tu dZA.di i.si n«.ÒA.kA] | Isteri durhaka yang memberi suaminya makan nasi tangas tentu akan menjadi isi neraka. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
nyolek | [ø:.lE/] | kata nama | sejenis alat untuk mengeluarkan isi kelapa daripada tempurung, pencungkil. | Nyo tu beloh doh, guno nyolek la, kalu nok ambek isi gak. | [ø tu b«.lh dh gu.n ø:.lE/ lA kA.lu n/ Am.be/ i.si gA/] | Kelapa tu dah dibelah, gunakan pencungkil kalau nak ambil isinya. |
jangga | [dZAN.gA] | kata adjektif | berkenaan isi buah kelapa yang tidak lekat pada tempurung, lekang | Nyo tu tok leh letok tengoh panah, lamo ke jangga. | [ø tu t/ leh l«.t/ t«.Nh pA.nAh lA.m kE dZAN.gA] | Kelapa tu tak boleh letak di tengah panas, nanti lekang. |
pradok | [pÄA.d/] | kata kerja | mengisi sesuatu sehingga penuh (seperti isi kekabu dalam bantal). | Pradok masok penuh kabu dale bata tu. | [pÄA.d/ mA.so/ p:e.nuh k:A.bu dA.lE bA.tA tu] | Isikan sampai penuh kekabu ke dalam bantal tu. |
locong I | [l.tSN] | kata nama | sejenis minuman sejuk yang terdiri daripada campuran isi berwarna hijau (dibuat daripada tepung beras dan air pandan) dicampur dengan santan dan air gula melaka, cendol. | | | |
jabe | [dZ:A.be] | kata nama | sejenis bekas untuk mengisi sesuatu, beg. | Lo ni, ore jua isi bare dale jabe plastik. | [l ni .ÄE dZu.wA i.si bA.ÄE dA.lE dZ:A.be plAs.ti/] | Sekarang ni, penjual mengisi barang dalam beg plastik. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
lunu | [lu.nu] | kata nama | isi buah langsat, rambutan dan lain-lain. | Lunu moktan tak toba tak laku dijua. | [lu.nu mo/.tAn tA/ t.bA tA/ lA.ku di.dZuA] | Isi rambutan itu tidak tebal tidak boleh dijual. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
masok isi | [mA.so/ i.si] | | peringkat padi mula berisi. | Padi tengah masok isi, tak lame lagi burong pipet datang le. | [pA.di t«.NAh mA.so/ i.si tA/ lA.m« lA.gi bu.ÄoN pi.pet dA.tAN l«] | Pokok padi aku sedang mula berisi, tak lama lagi burung pipit datanglah. |
tempayan dare | [t«m.pA.jAn dA.Ä«] | | sejenis tempayan bersaiz sederhana bermuncung kecil dan digunakan untuk mengisi beras. | Beras yang baru beli tadi, gi isi dalam tempayan dare. | [b«.ÄAs jAN bA.Äu b«.li tA.di gi i.si dA.lAm t«m.pA.jAn dA.Ä«] | Beras yang baru dibeli tadi, pergi isi di dalam tempayan dara. |
loyah | [lo.jAh] | kata adjektif | berkenaan mulut manusia atau benda yang besar. | Nak senang isik ae, carik le tempayan mulut loyah. | [nA/ s«.nAN i.si/ Ae tSA.Äi/ l« t«m.pA.jAn mu.lut lo.jAh] | Nak senang isi air, carilah tempayan mulut besar. |
padi layang | [pA.di lA.jAN] | | padi yang tidak berisi. | Taon ni nasib kite kurang baek, banyak padi layang. | [tA.won ni nA.sib ki.t« ku.ÄAN bAe/ bA.øA/ pA.di lA.jAN] | Banyak padi yang tidak mengandungi isi pada tahun ini. |
tinjau belukau | [tin.dZAw b«.lu.kAw] | | peringkat pertumbuhan pokok padi di antara tahap masuk isi hingga bunting. | Padi aku tengah tinjau belukau. | [pA.di A.ku t«.NAh tin.dZAw b«.lu.kAw] | Padi aku sedang tinjau belukau. |
terak | [t«.ÄA/] | kata adjektif | berkenaan isi mangkuk dan lain-lain yang penuh. | Belaklah, terabes ke engkau nasik sepinggan terak ni? | [b«.lA/.lAh t«.ÄA.bes k« «N.kAw nA.si/ s«.piN.gAn t«.ÄA/ ni] | Belaklah, terhabiskah engkau nasi sepinggan penuh ni? |
menguntu | [m«.Nun.tu] | kata adjektif | berkenaan makanan yang menimbun. | Sampai menguntu kau isik nasik dalam pinggan, boleh abes ke? | [sAm.pAj m«.Nun.tu kAw i.si/ nA.si/ dA.lAm piN.gAn bo.leh A.bes k«] | Menimbun nasi yang kau isi ke dalam pinggan, boleh habiskah? |
pangse mude | [pAN.s« mu.d«] | | pangsa durian yang tidak mempunyai isi. | Aku ingatkan ada lagi, rupenye pangse mude. | [A.ku i.NAt.kAn A.d« lA.gi Äu.p«.ø« pAN.s« mu.d«] | Aku ingatkan ada lagi, rupanya pangsa muda. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
sepuntat | [s«.pun.tAt] | kata adjektif | berkenaan isi ikan yang tinggal sedikit. | Tingge sepuntat anak oteng kat ayah deme. | [tiN.gE s«.pun.tAt A.n/ .tEN kAt A.jAh dE.m«] | Tinggal sedikit isi ikan haruan untuk ayah kamu. |
getang | [g«.tAN] | kata kerja | mengeluarkan isi buah dengan cara memotong sekeliling pada bahagian tengah kulit buah (seperti limau bali, manggis, rambutan). | Ce getang limau bali tu. | [tS« g«.tAN li.mAw bA.li tu] | Tolong keluarkan isi limau bali itu. |
cekatang | [tS«.kA.tAN] | kata nama | bekas berbentuk silinder dan bertutup daripada daun mengkuang. | Ce ambek cekatang tu nok isi empeng. | [tS« Am.be/ tS«.kA.tAN kj n/ i.si «m.peN] | Tolong ambilkan cekatang itu hendak isi emping. |
pocot | [p.tS/] | kata adjektif | berkenaan sesuatu seperti guni, tali yang tinggal sedikit sahaja untuk diikat atau dijerut. | Jangan isi penoh ngat guni tu kalo doh pocok payah nok ikat. | [dZA.NAn i.si pe.nh NAt gu.ni tu kA.lo doh p.tS/ pA.jAh n/ i.kAt] | Jangan isi penuh sangat guni itu kalau tinggal sedikit hujungnya, susah hendak ikat. |
kenas | [k«.nAs] | kata nama | isi kerang yang dibuat pekasam. | | | |
releh | [Ä«.leh] | kata kerja | mengasingkan isi buah yang melekat pada empulur. | Nok makan delima releh dulu. | [no/ mA.kAn d«.li.mA Ä«.leh du.lu] | Kalau hendak makan buah delima, asingkan dahulu isinya. |
memo | [m«.m] | kata adjektif | berkenaan isi buah yang menjadi lembik kerana jatuh. | Jambu ae tu memo, pase gugo. | [dZAm.bu Ae tu m«.m pA.sE gu.go] | Jambu air itu lembik sebab gugur. |
rom | [Äom] | kata nama | sejenis makanan daripada isi biji getah yang diproses. | | | |
sata | [sA.tA] | kata nama | sejenis makanan daripada isi ikan yang dicampur dengan kelapa, kunyit, bawang, halia, serai, kemudian dibungkus dengan daun pisang, dicucuk dgn buluh dan dibakar. | | | |
jabe | [dZA.be] | kata nama | beg yang sederhana besar untuk mengisi barang dalam kuantiti yang sedikit. | Toke keda tu isi barang-barang yang mok beli dalam jabe. | [to.ke k«.dA tu i.si bA.ÄAN---------------------------.bA.ÄAN jAN m/ b«.li dA.lAm dZA.be] | Taukeh kedai itu mengisi barang-barang yang emak beli di dalam beg. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
ikan daen | [i.kAn dAen] | | isi ikan kering yang besar | Ikan daen sedap goreng buboh bawang dengan cabai kerin | [i.kAn dAen s«.dAp go.ÒeN bu.boh bA.wAN d«.NAn tSA.bAj k«.Òin] | Isi ikan kering yang besar sedap digoreng bersama bawang dan cili kering. |
ayaq isi | [A.jA)Ö i.si] | | sejenis minuman, air kelapa muda dengan isinya. | | | |
karau | [kA.ÒAw] | kata kerja | 1. menghabiskan isi sahaja dan meninggalkan kuah. | Habeh hang karau laok tinggai kuah gulai saja lagi. | [hA.bEh hAN kA.ÒAw lAo/ tiN.gAj ku.wAh gu.lAj sA.dZA lA.gi] | Awak habiskan lauk tinggal kuah gulai saja lagi. |
perisi | [p«.Òi.si] | kata kerja | 1. mengasingkan atau menanggalkan sesuatu seperti antah daripada beras, kulit daripada bawang, isi buah daripada bijinya dan buah daripada tangkainya. | Dulu kalu nak menanak kena perisi beraih. | [du.lu kA.lu nA m«.nA.nA/ k«.nA p«.Òi.si b«.ÒAC] | Dulu kalau hendak memasak nasi perlu buang antah. |
|
Puisi |
---|
|
Nangka dikata cempedak, Cempedak di dalam kuali, Masak beri berkuad; Kurasa khilaf tidak Bersalah jauh sekali, Mengapa maka dimarah.
Lihat selanjutnya... |
|