Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
meranai | [m«.ÄA.nAj] | kata adjektif | berkenaan perahu atau sampan yang sarat muatan. | Meranai nampak perahu tu, baek-baek siket, depan sane ade jeram. | [m«.ÄA.nAj nAm.pA/ p«.ÄA.hu tu bAe/.bAe/ si.ket d«.pAn ] | Berat benar muatan dalam perahu itu, berhati- hatilah kerana di hadapan sana ada jeram. |
siyo | [si.jo] | kata nama | tempat duduk tukang perahu. | Hati-hati duduk kat siyo tu, nanti tepelanteng. | [hA.ti.hA.ti du.du/ kAt si.jo tu nAn.ti t«.p«.lAn.teN] | Berhati-hatilah semasa duduk di bahagian tempat duduk tukang perahu itu, nanti terpelanting. |
tembet | [tem.bet] | kata adjektif | berkenaan sesuatu dalam kedudukan yang bahaya. | Baek-baek bekayoh tu, perahu tu tembet nak tenggelam. | [bAe/.bAe/ b«.kA.joh tu p«.ÄA.hu tu tem.bet nA/ t«N.g«.lAm] | Baik-baik berkayuh itu, perahu itu sudah hampir-hampir hendak tenggelam. |
sogok | [so.go/] | kata nama | kayu panjang di haluan perahu. | | | |
mangkong | [mAN.koN | kata nama | sejenis tukul daripada kayu. | Ayah tampal perahu boco dengan mangkong. | [A.jAh tAm.pAl p«.ÄA.hu bo.tSo d«.NAn mAN.koN] | Ayah menampal perahunya yang bocor dengan menggunakan mangkung. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tentayu | [t«n.tA.ju] | kata nama | angkuk perahu yang berbentuk jentayu. | Perau hak menang tu cantek sunggoh pasai dia guna tentayu. | [p«.ÒAu hA/ m«.nAN tu tSAn.te/ suN.goh pA.sAj di.jA gu.nA t«n.tA.ju] | Perahu itu menang pun patut kerana angkuknya yang berbentuk jentayu itu sangat cantik. |
bahara | [bA.hA.ÒA] | kata adjektif | berkenaan perahu, cara orang berjalan, dan lain-lain yang sama timbang, seimbang, sama berat kiri dan kanan. | Perau dia bahara macam seludang nyoq. | [p«.ÒAw di.jA bA.hA.ÒA mA.tSAm s«.lu.dAN øâÖ] | Perahu dia seimbang seperti seludang kelapa. |
minyak cenuk | [mi.øA/ tS«.nu/] | | minyak yang dibuat daripada pohon cenuk (bengkawang, lengkawang, minyak tengkawang, minyak lengkawang, minyak kawang, minyak damar laut, kawang). Minyak cenuk biasanya dijadikan bahan awet yang disapu pada kayu (perahu, rumah dan lain-lain). | Pak Mat tukang, sapu perahu payang dengan minyak cenuk bagi tahan lama. | [pAk mAt tu.kAN sA.pu p«.ÒA.hu pA.jAN d«.NAn mi.øA/ tS«.nu/ bA.gi tA.hAn lA.mA] | Pak Mat Tukang, menyapu perahu payangnya dengan minyak cenuk supaya tahan lama. |
conget | [tS.NEt] | kata kerja | mengangkat atau meninggikan bahagian belakang (perahu, benda dan lain-lain) atau ekor (burung, lembut dan lain-lain). | Anjin itam tu lari conget ekoq pasai tekejot senapang meletup. | [An.dZin i.tAm tu lA.Òi tS.NEt E.kâÖ pA.sAj t«.k«.dZot s«.nA.pAN m«.l«.tup] | Anjing hitam itu lari hingga terangkat ekornya kerana terkejut mendengar letupan senapang. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
kabe | [kA.bE] | kata kerja | mengemudi. | Ali gak panda bena kabe prahu. | [A.li gA/ pAn.dA b«.nA kA.bE pÄA.hu] | Ali memang pandai mengemudikan perahu. |
kacik | [kA.tSi/] | kata kerja | mengikat. | Kacik molek sikik prahu tu, anyuk ke. | [kA.tSi/ m:.lE/ si.ki/ pÄA.hu tu A.øu/ kE] | Ikat elok-elok perahu tu, nanti hanyut. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
tompong | [tm.poN] | kata nama | galah bercabang untuk menolak perahu, rakit dan lain-lain. | Dio gunoan tompong buluh, buek nolak perau ko ae. | [di.j gu.n.An tm.puN bu.luh bu.wE/ n.lA/ p«.ÄAw k Ae] | Dia menggunakan galah bercabang daripad abuluh buat menolak perahu ke air. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
sia | [si.jA] | kata nama | kayu kecil yang dipasang memanjang dari kemudi hingga ke luan di kiri kanan bahagian atas dinding perahu tetapi tidak melekat pada perahu (tidak seperti mempisang yang melekat pada perahu). Sia melindungi bahagian tersebut daripada menjadi haus akibat kerja di laut seperti menarik pukat. | Pasangkan sia tu kalau tak perahu rosak. | [pA.sAN.kAn si.jA tu kA.lAw tA/ p«.ÄA.hu Äo.sA/] | Pasangkan sia tu kalau tidak perahu rosak. |
mempisang | [m«m.pi.sAN] | kata nama | 1. kayu kecil yang dipasang memanjang dari kemudi hingga ke haluan di kiri kanan bahagian atas dinding perahu dan melekat pada perahu (tidak seperti sia yang tidak melekat pada perahu). Mempisang melindungi bahagian itu daripada menjadi haus akibat kerja di laut seperti menarik pukat. | Kau kene pasang mempisang, nanti sapan perahu kau. | [kAw k«.n« pA.sAN m«m.pi.sAN nAn.ti sA.pAn p«.Ä«.hu kAw] | Kau kena pasang mempisang, nanti rosak perahu kau. |
orang luan | [o.ÄAN lu.wAn] | | pekerja yang mengikut arahan tekong dalam perahu, sampan atau bot nelayan; awak perahu. | Ae dah penoh dalam sampan, suroh orang luan buangkan ae. | [Ae dAh p«.noh dA.lAm sAm.pAn su.Äoh o.ÄAN lu.wAn bu.wAN.kAn Ae] | Air dah penuh dalam sampan, suruh pekerja buangkan air. |
temiko | [t«.mi.ko] | kata nama | bekas yang menyerupai perahu kecil dibuat daripada upih pinang yang berisikan sajian seperti telur, bertih dan sebagainya yang dihanyutkan di sungai atau di laut atau diletakkan di pangkal pokok di hutan. Amalan ini dipercayai oleh sesetangah orang boleh mengubati penyakit, ancak. | Tak payah le buang temiko lagi, bedose. | [tA/ pA.jAh l« bu.wAN t«.mi.ko lA.gi b«.do.s«] | Tak payahlah buang temiko lagi, berdosa. |
mematak | [m«.mA.tA/] | kata kerja | mengambil tempat seseorang yang berhalangan atau mengisi kekosongan tempat dalam perahu untuk pergi menangkap ikan. | Sape nak mematak aku besok, aku nak pegi panggel. | [sA.p« nA/ m«.mA.tA/ A.ku be.so/ A.ku nA/ p«.gi pAN.gel] | Siapa nak mematak aku besok, aku nak pergi panggil. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
timbau | [tim.bAw] | kata nama | papan yang dipasang pada birai perahu untuk tujuan meninggikan perahu. | Perahu tu kalo pasang timbau muat lime orang. | [p«.ÄA.hu tu kA.lo pA.sAN tim.bAw mu.wAt li.m« .ÄAN] | Perahu itu kalau pasang timbau boleh memuatkan lima orang. |
senggeng II | [sEN.gEN] | kata adjektif | berkenaan perahu yang senget. | Senggeng perahu tu lepah boh. | [sEN.gEN p«.ÄA.hu tu l«.pAC bh] | Senget perahu itu selepas dilanda banjir. |
| | | 2. terbabas disebabkan oleh tolakan atau himpitan. | Perahu mabo tolok dek arus. | [p«.ÄA.hu mA.b to.lo/ de/ A.Äus] | Perahu terbabas di tolak oleh arus. |
buo lesong | [bu.w l«.soN] | kata adjektif | berkenaan pusaran air besar di sungai atau lubuk yang sangat berbahaya dan boleh menerbalikkan perahu atau sampan. | Jangan perahu kat buo lesong tu, kang tebalek. | [dZA.NAn p«.ÄA.hu kAt bu.w l«.soN tu kAN t«.bA.le/] | Jangan berperahu di pusaran air besar, nanti terbalik. |
lapu | [lA.pu] | kata kerja | membuat sesuatu yang sia-sia. | Ikat kuat tali perahu tu, kalu anyut lapu la kito. | [i.kAt ku.wAt tA.li p«.ÄA.hu tu kA.lu A.øut lA.pu lA ki.to] | Ikat kuat-kuat tali perahu itu, kalau hanyut sia-sia kerja ita. |
nunde | [nun.d«] | kata kerja | menangkap ikan dengan menggunakan tali tangsi yang ditarik dengan perahu; ngulo. | Kalau tok ujan kite boleh nunde. | [kA.lAw t/ u.dZAn ki.t« b.leh nun.d«] | Kalau hari tidak hujan kita boleh nunde. |
ngulo | [Nu.lo] | kata kerja | menangkap ikan dengan menggunakan tali tangsi yang ditarik dengan perahu; nunde. | Kalau hari cerah kite boleh gi ngulo. | [kA.lAw hA.Äi tS«.ÄAh ki.t« bo.leh gi Nu.lo] | Kalau cuaca baik kita boleh pergi ngulo. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
yong yat II | [joN jAt] | | berkenaan dengan seseorang atau sesuatu yang terhuyung-hayang | Perau tu yong yat pasai ombak kuat. | [p«.ÒAw tu joN jAt pA.sAj om.bA/ ku.wAt] | Perahu itu terhuyung-hayang sebab ombak besar. |
keleboq | [k«.l«.b)Ö] | kata nama | selut yang cair. | Masa ayaq surot kita kena randok keleboq dulu baru buleh naek perau. | [mA.sA A.jA)Ö su.Òot ki.tA k«.nA ÒAn.do/ k«.l«.b)Ö du.lu bA.Òu bu.leh nAe/ p«.ÒAw] | Masa air surut kita kena randuk selut dulu baru boleh naik perahu. |
|
Tesaurus |
---|
| perahu (kata nama) | Bersinonim dengan sampan, gurap, sambuk, sagur, biduk, baluk, tongkang, sekoci, selob, selup;, | | Kata Terbitan : berperahu, |
|
Puisi |
---|
|
Perahu belayar menyusur arus, Patah kemudi susur di pantai; Baik cari cindai yang halus, Alah beli menang dipakai.
Lihat selanjutnya... |
|