Pusat Rujukan Persuratan Melayu @ DBP

Aduan

Aduan

Maklum balas

Maklum balas

PRPM V2.0

PRPM V2.0

			Carian Spesifik
	PRPMLaman Web DBPwww

Juga ditemui dalam : Kamus dan Istilah ; Panduan ; Perkhidmatan ; Artikel ; Puisi ; Ensiklopedia ; Buku ; Khidmat Nasihat ; Peribahasa ; Multimedia ; Pengesahan Bahasa ; Kerajaan Malaysia ; ujian ; Katan ; Pantun ; Kamus Istilah Sains Kewangan ;
Maklumat Tambahan Dalam :Korpus ; e-Tesis ;e-Jurnal ;

Glosari Dialek JohorGlosari Dialek KedahGlosari Dialek KelantanGlosari Dialek Negeri SembilanGlosari Dielek MelakaGlosari Dialek PahangGlosari Dialek Pulau Pinang

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Ayat	Maksud Ayat
miong	[mi.joN]	kata adjektif	bingung, seolah-olah mati akal buat sementara disebabkan oleh sesuatu kejadian yang tidak disangka-sangka.	Lepas orang rumah meninggal, beminggu-minggu die miong.	[l«.pAs o.ÄAN Äu.mAh m«.niN.gAl b«.miN.gu.miN.gu di.j«	Selepas kematian isteri, berminggu-minggu dia bingung seolah-olah mati akal.
hampak	[hAm.pA/]	kata nama	air masak yang disejukkan, air mati, air jarang (Pulau Aur, Mersing).	Man haus beno ni, aji bawak hampak ke?	[mAn hAus b«.n ni A.dZi bA.wA/ hAm.pA/ k«]	Saya haus benar ni, kamu ada bawa air masak yang disejukkan ke?
ae jarang	[Ae dZA.ÄAN]		air masak yang disejukkan, air mati; hampak.	Kawan suke minom ae jarang bandeng ae manes.	[kA.wAn su.k« mi.nom Ae dZA.ÄAN bAn.deN Ae mA.nes]	Saya suka minum air masak sejuk jika dibandingkan dengan air manis.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Ayat	Maksud Ayat
mengunjong	[m«.Nun.dZoN]	kata kerja	menziarahi kematian.	Ramai orang mengunjong tengok tok pengulu mati.	[ÒA.mAj .ÒAN m«.Nun.dZoN tE.N/ to/ p«.Nu.lu mA.ti]	Ramai orang menziarahi kematian tok penghulu.
menyabong	[m«.øA.boN]	kata kerja	meniarap dengan mengangkat kedua-dua baki dari bahagian lutut ke bawah atau ke atas.	Orang tua-tua kata, sapa gemaq menyabong mak dia lekaeh mati.	[.ÒAN tu.wA.tu.wA kA.tA.sA.pA g«.mA)Ö m«.øA.boN mA/ di.jA l«.kAEh mA.ti]	Kata orang tua-tua, sesiapa suka meniarap dengan kaki ke atas kononnya emaknya cepat mati.
tok nyang	[to/ øAN]		moyang, nenek (bapa atau emak kepada datuk, atau nenek seseorang).	Masa tok nyang hang mati, hang tak dak lagi.	[mA.sA to/ øAN hAN mA.ti hAN tA/ dA/ lA.gi]	Ketika moyang kamu meninggal dunia, engkau belum dilahirkan lagi.
			2. datang atau pergi dengan cepat, segera, tergesa-gesa (kiasan), rempuh, langgar.	Lepaeh depa dengaq kata mak depa mati, depa langgah pi sampai lupa bawak apa satu.	[l«.pAEh d«.pA d«.NA)Ö kA.tA mA/ dE.pA mA.ti dE.pA lAN.gAh pi sAm.pAj lu.pA bA.wA/ A.pA sA.tu]	Selepas mendengar kematian emak mereka, mereka bergegas pergi sehingga terlupa membawa apa-apa pun.
			2. mengalir (air mata, peluh dan lain-lain) dengan banyaknya (menangis atau bekerja kuat), bercucuran.	Bila dia dengaq kata mak dia mati, ayaq mata dia becerau.	[bi.lA di.jA d«.NAâÖ kA.tA mA/ di.jA mA.ti A.jAâÖ mA.tA di.jA b«.tS«.ÒAw]	Apabila dia mendengar berita kematian ibunya, air matanya bercucuran.
ragan	[ÒA.gAn]	kata kerja	tujah.	Depa ragan boya tu sampai mampuih.	[dE.pA ÒA.gAn b.jA tu sAm.pAj mAm.puih]	Mereka tujah buaya tu sehingga mati.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Ayat	Maksud Ayat
koh	[k)))h]	kata adjektif	tidak bernyawa lagi, mati.	Ore jahak tu koh keno tembok poleh.	[.ÄE dZA.hA/ tu k)))))))))h k«.n tEm.b/ p.leh]	Penjahat tu mati kerana ditembak polis.
palo mayak	[p:A.l mA.jA/]		bahagian harta pusaka yang diterima oleh balu si mati.	Mok demo buleh palo mayak hok mano?	[m/ dE.m bu.leh p:A.l mA.jA/ h/ mA.n]	Emak kamu dapat bahagian harta pusaka yang mana?
carok	[tSA.Ä/]	kata adjektif	berkenaan pokok berbatang lembut dalam keadaan digenangi air sehingga menyebabkan mati.	Pokok betek hok carok tu tumbe doh.	[p.k/ b«.te/ h/ tSA.Ä/ tu tum.bE dh]	Pokok betik yang digenangi air tu dah tumbang.
slalu	[slA.lu]	kata adjektif	tanpa bertangguh-tangguh lagi, terus, serta-merta, segera.	Lepah tahu mok diyo mati, diyo pong jerik slalu.	[l«.pAh tA.hu m/ di.j mA.ti di.j poN dZ:«.Äi/ slA.lu]	Lepas tahu kematian ibunya, dia pun terus menangis.
			2. menumbuk, menggasak.	Jange dok kace gak bate pise tu, ke mapuh.	[dZA.NE do/ kA.tSE gA/ bA.tE pi.sE tu kE mA.puh]	Janganlah tumbuk batang pisang tu, nanti mati.
pelaka	[p«.lA.kA]	kata nama	petir yang kuat.	Pohong nyo tu mapuh nyo panoh ko pelaka.	[p.hoN ø tu mA.puh ø pA.nh k p«.lA.kA]	Pokok kelapa tu mati dipanah petir.
behe II	[b:E.he]	kata kerja	memukul sesuatu atau seseorang.	Nawi behe ula tedong tu sapa mapuh.	[nA.wi bE.hE u.lA t«.doN tu sA.pA mA.puh]	Nawi pukul ular tedung tu sampai mati.
cak	[tS:A)/]	kata kerja	menikam dengan cepat tanpa disedari oleh pihak lawan.	Mung jange dok lepo, nyo cak gak, mapuh mung.	[muN dZA.NE do/ l«p ø tS:A)Ö gA/ mA.puh muN]	Kamu jangan lalai, nanti ditikamnya, mati kamu.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Dialek	Maksud Ayat
jongkeh II	[dZN.keh]	kata adjektif	keras, kaku.	Dio mati jongkeh sorang diri kek rumah.	[di.j mA.ti dZN.keh s.ÄAN di.Äi kE/ Äu.mAh]	Dia mati keras seorang diri di rumah.
bandan	[bAn.dAn]	kata nama	1. penyakit sampar pada kerbau, lembu	Abeh sokampong korobau mati sapue dek bandan.	[A.beh s.kAm.poN k.Ä.bAw mA.ti sA.pu.E d«/ bAn.dAn]	Habis kerbau sekampung mati terkena bandan.
bokoliung	[b.k.liuN]	kata kerja	pusing mengikut arah lawan jam.	Gaseng bokoliung, bia lah deh mati dulu, barulah deh pangkah.	[gA.seN b.k.liuN biA.lAh dEh mA.ti du.lu A.Äu.lAh dEh pAN.kAh]	Gasing berpusing mengikut arah lawan jam, biarlah mati dulu, barulah saya pangkah.
tojungkang	[t.dZuN.kAN]	kata kerja	mati biasanya digunakan untuk haiwan.	Anak-anak ayam abih tojungkang dek sampa.	[A.nA/.A.nA/ A.jAm A.bih t.dZuN.kAN de/ sAm.pA]	Anak-anak ayam habis mati kerana penyakit sampar.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Dialek	Maksud Ayat
tepangkoh	[t«.pAN.koh]	kata kerja	terhentak dengan kuat pada sesuatu seperti meja, tembok, tiang yang tidak mendatar.	Budak lombe haram tu tepangkoh pade tiang lampu, mati kat situ juge.	[bu.dA/ lom.b« hA.ÄAm tu t«.pAN.koh pA.d« ti.jAN lAm.pu mA.ti kAt si.tu dZu.g«]	Budak yang berlumba haram itu terhentak pada tiang lampu, mati di situ juga.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Ayat	Maksud Ayat
kebem	[k«.b«m]	kata kerja	meninggal dunia (bahasa kasar).	Tok elok cakap orang mati tu kebam, cakap mati.	[t/ e.lo/ tSA.kAp o.ÄAN mA.ti tu k«.bAm tSA.kAp mA.ti]	Tidak elok menyebut orang mati itu kebam, sebut mati.
gembut	[g«m.but]	kata adjektif	berkenaan keadaan binatang yang hampir mati.	Cepat sembeleh ayam tu, doh tongga gembut.	[tS«.pAt s«m.b«.leh A.jAm tu dh toN.gA g«m.but]	Cepat sembelihkan ayam tu, sudah hampir mati.
			3. berkenaan seseorang atau haiwan yang separuh sedar kerana sesuatu sebab seperti mabuk, hampir mati	Ayam tu nampak kanyo, sikit lagi koeh.	[A.jAm tu nAm.pA/ kA.N si.kit lA.gi koC]	Ayam itu nampak kanyo, sekejap lagi mati.
bedengek	[b«.d«.Ne/]	kat adjektif	berkenaan cuaca yang sangat panas.	Ari bedengek, lade tanam tu dah mati.	[A.Äi b«.d«.Ne/ lA.d« tA.nAm tu dAh mA.ti]	Cuaca sangat panas, pokok lada yang ditanam itu sudah mati.
kilat gajah	[ki.lAt gA.dZAh]		berkenaan gasing yang berputar perlahan dan hampir berhenti.	Gaseng tu doh kilat gajah, kang mati.	[gA.seN tu dh ki.lAt gA.dZAh kAN mA.ti]	Gasing itu sudah berputar perlahan, nanti mati.
cokok II	[tS.k/]	kata kerja	mengangkat gasing yang sedang berputar dengan menggunakan alat atau tangan.	Cokok baek-baek gaseng tu, kang mati.	[tS.k/ bA.e/.bA.e/ gA.seN tu kAN mA.ti]	Angkat elok-elok gasing tu, nanti mati.
uri pejam	[u.Äi p«.dZAm]		berkenaan gasing yang berputar sangat ligat.	Gaseng tu uri pejam due jam lagi tok mati.	[gA.seN tu u.Äi p«.dZAm du.w« dZAm lA.gi t mA.ti]	Gasing itu berputar sangat ligat, dua jam lagi pun tidak mati.
roti orang mati	[Ä.ti .ÄAN mA.ti]		sejenis roti dibuat daripada campuran tepung gandum, telor dan rempah kari yang diuli dibentuk seperti roti canai dan digoreng, biasanya dihidangkan pada majlis tahlil.
saet	[sAet]	kata adjektif	gila.	Dia saet lepaih anoknye mati.	[di.j« sAet l«.pAC A.n/.ø« mA.ti]	Dia menjadi gila selepas anaknya meninggal dunia.
bedongeng	[b«.d.NEN]	kata kerja	bertengkar.	Ayoh baru mati anok-anok bedongeng rebut rete.	[A.jh bA.Äu mA.ti A.n/.A.n/ b«.d.NEN Ä«.but Ä«.t«]	Ayah baru meninggal dunia, anak-anak bertengkar berebut harta.

1

Entri	Fonetik	Kelas Kata	Makna	Ayat Dialek	Sebutan Ayat	Maksud Ayat
darai	[dA.ÒAj]	kata nama	lelaki yang berperwatakan seperti perempuan; jebong, ponen.	Mati-mati aku ingat pompuan, dengaq sora baru aku tau yang dia darai.	[mA.ti.mA.ti A.ku in.gAt pm.pu.wAn d«.NA)Ö s.ÒA bA.Òu A.ku tAw jAN di.jA tu dA.ÒAj]	Sungguh-sungguh saya ingat perempuan, dengar suara baru saya tahu yang dia itu darai.
jebong	[dZ«.boN]	kata nama	lelaki yang berperwatakan seperti perempuan; ponen, darai.	Kalu tak dengak sora dia mati-mati aku ingat pompuan, rupanya jbong.	[kA.lu tA/ d«.NA)Ö s.ÒA di.jA mA.ti.mA.ti A.ku i.NAt pom.pu.wAn Òu.pA.øA dZ«.boN]	Kalau tidak mendengar suaranya saya ingatkan perempuan, rupanya lelaki.
beretoh	[b«.Ò«.toh]	kata kerja	berlanggar seseorang atau sesuatu dengan seseorang atau sesuatu.	Pak dia mati beretoh baih.	[pA/ di.jA mA.ti b«.Ò«.toh bAC]	Bapanya mati berlanggar dengan bas.
lepot	[lE.pt]	kata adjektif	berkenaan dengan gasing yang mati dalam gelanggang atau bulatan	Kena payong aku, lepot gasin depa.	[k«.nA pA.joN A.ku lE.pt gA.sin dE.pA]	Terkena pangkahan gasing saya, mati gasing mereka semua.
meratuih	[m«.ÒA.tuC]	kata kerja	1. meratap	Orang kata tak baek meratuih bila orang mati.	[.ÒAN kA.tA tA/ bAe/ m«.ÒA.tuC bi.lA .ÒAN mA.ti]	Kata orang tidak elok meratap orang yang sudah mati.
menyabong	[m«.øA.boN]	kata kerja	meniarap dengan melipat kedua-dua belah kaki ke atas	Jangan dok menyabong, sat ni mak mati.	[dZA.NAn do/ m«.øA.boN sAt ni mA/ mA.ti]	Jangan meniarap dengan melipat kedua-dua belah kaki ke atas, nanti mak mati.
tok nek	[to ne]		mak kepada nenek atau datuk	Tok nek mati masa tok baru beranak kat bapak.	[to ne mA.ti mA.sA to bA.Òu b«.ÒA.nA kAt bA.pA/]	Moyang meninggal semasa nenek baru melahirkan bapa.
bedunia	[b«.du.ni.jA]	kata kerja	bercampur gaul dalam masyarakat; bedenia.	Mati dia sapa pon tak pi pasai dia dulu tak bedunia dengan orang.	[mA.ti di.jA sA.pA pon tA pi pA.sAj di.jA du.lu tA b«.du.ni.jA d«.NAn o.ÒAN]	Siapa pun tidak pergi menziarahi kematiannya sebab dahulu dia tidak bercampur gaul dengan orang.
belah daen	[b«.lAh dAen]		membelah dua tanpa putus pada bahagian belakang kepala ikan hingga ke ekor, biasanya untuk dikeringkan atau dipanggang.	Hang belah daen ikan ruan hat mati tu buat kerin.	[hAN b«.lAh dAen i.kAn Òu.wAn hAt mA.ti tu bu.wAt k«.Òin]	Kamu belah daen ikan haruan yang mati untuk dikeringkan.
bebedak	[b«.bE.dA]	kata kerja	mengagih-agihkan sesuatu yang banyak (seperti benda, pekerjaan) kepada sekumpulan orang supaya setiap orang mendapat bahagian masing-masing; bedak.	Sebelom dia mati lagi dia dah bebedak reta kat anak-anak dia.	[s«.b«.lom di.jA mA.ti lA.gi di.jA dAh b«.bE.dA Ò«.tA kAt A.nA.A.nA di.jA]	Sebelum dia meninggal dunia dia sudah membahagi-bahagikan harta kepada anak-anaknya.

1

Tesaurus

mati (kata kerja)
1. Bersinonim dengan meninggal dunia 2. Dalam konteks nabi, rasul, bersinonim dengan wafat 3. Dalam konteks raja bersinonim dengan mangkat 4. Dalam konteks gunung berapi bersinonim dengan pudar Berantonim dengan hidup
Kata Terbitan : bermati-matian, mati-matian, mematikan, kematian, pemati,

Puisi

Anak yu mati terlentang, Mati ditikam duri semilang; Pilu hati bukan kepalang, Gunung tinggi menjadi padang. Lihat selanjutnya...

Peribahasa

Lihat selanjutnya...

Gerbang Kata

DBP Niaga

Gerbang Kata

Akedami

Seminar

Semakan_Manuskrip

©Hak Cipta Terpelihara 2008 - 2017 Dewan Bahasa dan Pustaka.
Paparan terbaik Internet Explorer 5.5 ke atas, dengan resolusi skrin 1280x1024.
PENAFIAN: Dewan Bahasa dan Pustaka tidak akan bertanggungjawab bagi sebarang kehilangan dan kerugian yang disebabkan oleh penggunaan maklumat yang diperoleh dari laman ini.