Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
siakon | [si.jA.kon] | kata kerja | tidur seorang diri. | Ahmad siakon dalam romahnye. | [Ah.mAd si.jA.kon dA.lAm Äo.mAh.ø«] | Ahmad tidur seorang diri di rumahnya. |
letak | [le.tA/] | kata adjektif | nyenyak tidur kerana keletihan. | Letak anaknye tido lepas penat bemaen. | [le.tA/ A.nA/.ø« ti.do l«.pAs p«.nAt b«.mAen] | Nyenyak anaknya tidur setelah penat bermain. |
membadak | [m«m.bA.dA/] | kata kerja | tidur; melenset. | Kalau kuwat membadak, badan mudah gemok. | [kA.lAw ku.wAt m«m.bA.dA/ bA.dAn mu.dAh ] | Kalau kuat tidur, badan mudah gemuk. |
melenset | [m«.len.set] | kata kerja | tidur; membadak. | Tak ade keje laen, melenset siyang malam buwat taik mate. | [tA/ A.d« k«.dZ« lAen m«.len.set si.jAN mA.lAm bu.wAt tA.i/ ] | Tidak ada kerja lain, tidur siang malam buat tahi mata. |
macol kenarah | [mA.tSol k«.nA.ÄAh] | | kuat tidur. | Sememangnye die tu macol kenarah, sampai dapo tebaka pon tak seda. | [s«.me.mAN.ø« di.j« tu mA.tSol k«.nA.ÄAh sAm.pAj dA.po ] | Sememangnya dia itu kuat tidur hinggakan dapur rumahnya terbakar pun tidak sedar. |
amben | [Am.ben] | kata nama | sejenis lantai tinggi yang berkaki, lazimnya terdapat di bahagian belakang rumah atau dapur yang boleh dijadikan tempat duduk, tempat tidur dan lain-lain. Barang-barang juga boleh diletakkan di bahagian bawah atau atas amben. | Mari dok atas amben ni jangan dok kat lantai. | [mA.Äi do/ A.tAs Am.ben ni dZA.NAn do/ kAt lAn.tAj] | Marilah duduk di atas amben ini jangan duduk di lantai. |
ampo | [Am.p] | kata nama | permaidani; ampa. | Tido atas ampo tu sedap tapi gatal. | [ti.do A.tAs Am.poA tu s«.dAp tA.pi gA.tAl] | Tidur di atas permaidani itu selesa tetapi berasa gatal. |
ampa | [Am.pA] | kata nama | permaidani; ampo. | Tido atas ampa tu sedap tapi gatal. | [ti.do A.tAs Am.pA tu s«.dAp tA.pi gA.tAl] | Tidur di atas permaidani itu selesa tetapi berasa gatal. |
tak beketik | [tA/ b«.k«.ti/] | | tidak bergerak. | Nyenyaknye iye tido, tak berketik pon. | [ø«.øA/.ø« i.j« ti.do tA/ b«.k«.ti/ pon] | Nyenyak betul ia tidur, tidak bergerak pun. |
mendoho | [m«n.do.ho] | kata kerja | berdengkur. | Pakcik saye tu tido siyang pon mendoho. | [pA/.tSi/ sA.j« tu ti.do si.jAN pon m«n.do.ho] | Pakcik saya itu tidur siang pun berdengkur. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
melentang abau | [m«.l«n.tAN A.bAw] | | tidur dalam keadaan melentang. Kebiasaannya bukan atas katil atau dalam bilik tidur tetapi di tempat lain seperti di muka pintu dan lain-lain. | Lepaeh makan nasik, Pak Kasim melentang abau kat serambi. | [l«.pAEh mA.kAn nA.si/ pA/ kA.sim m«.l«n.tAN A.bAw kAt s«.ÒAm.bi] | Selepas makan nasi, Pak Kasim tidur terlentang di serambi. |
menereloh | [m«.n«.Ò«.lh] | kata kerja | tidur sepanjang masa (tentang orang). | Pak hang menereloh siang malam, kreja tak mau buat. | [pA/ hAN m«.n«.Ò«.lh si.jAN mA.lAm kÒ«.dZA tA/ mAw bu.wAt] | Ayah engkau asyik tidur siang malam, kerja tidak mahu buat. |
| | | 2. mengelamun (selepas bangun tidur). | Orang dah nak abeh makan saho, Saad dok mamun lagi ataeh kate. | [.ÒAN dAh nA/ A.beh mA.kAn sA.h sA.Ad do/ mA.mun lA.gi A.tAEh kA.tE] | Semua orang sudah selesai bersahur, tetapi si Saad masih mengelamun di atas katil. |
jerap I | [dZ«.ÒAp] | kata adjektif | berkenaan tidur yang lelap, nyenyak, jendera, cendera. | Kalu tidoq jerap, hingaq pi la macam mana pon dia tak jaga. | [kA.lu ti.d)Ö dZ«.ÒAp hi.NA)Ö pi lA mA.tSAm mA.nA pon di.jA tA/ dZA.gA] | Kalau tidurnya sudah nyenyak, dia tidak mudah terjaga walaupun bising. |
basai | [bA.sAj] | kata adjektif | berkenaan muka yang pucat dan sembap kerana banyak tidur atau demam. | Dia nampak basai saja lepaeh demam. | [di.jA nAm.pA/ bA.sAj sA.dZA l«.pAEh d«.mAm] | Dia kelihatan pucat sahaja selepas demam. |
kemasai | [k«.mA.sAj] | kata adjektif | cengkung, tidak bermaya, pucat-lesi kerana berpenyakit, kurang zat, banyak tidur dan lain-lain. | Dua tiga ari ni, muka dia tengok kemasai saja, sakit kot. | [du.wA ti.gA A.Òi ni mu.kA di.jA tE.N/ k«.mA.sAj sA.dZA sA.kit kot] | Dua tiga hari ini, mukanya nampak cengkung sahaja, sakit agaknya. |
manja | [mAn.dZA] | kata nama | ranjang yang dibuat daripada kayu yang lantainya dibuat daripada tali guni yang dianyam, biasanya digunakan oleh orang Sikh untuk tidur atau istirahat; capoi II. | Seng tu dok pebaek capoi tempat tidoq dia hak putuih semalam. | [seN tu do/ p«.bAe/ mAn.dZA t«m.pAt ti.dâÖ di.jA hA/ pu.tuih s«.mA.lAm] | Singh itu sedang memperbaiki capoi tempat tidurnya yang putus semalam. |
dok II | [do/] | kata tugas | sedang. | La ni dia dok tidoq. | [lA ni d.jA do/ ti.dâÖ] | Sekarang dia sedang tidur. |
capoi I | [tSA.poj] | kata nama | ranjang yang dibuat daripada kayu yang lantainya dibuat daripada tali guni yang dianyam, biasanya digunakan oleh orang Sikh untuk tidur atau istirahat; manja. | Seng tu dok pebaek capoi tempat tidoq dia hak putuih semalam. | [seN tu do/ p«.bAe/ tSA.poj t«m.pAt ti.dâÖ di.jA hA/ pu.tuih s«.mA.lAm] | Singh itu sedang memperbaiki capoi tempat tidurnya yang putus semalam. |
bok | [bo/] | kata nama | tilam. | Tok nek kita suka tidoq ataeh bok lembek. | [to/ ne/ ki.tA su.kA ti.dâÖ A.tAeh bo/ l«m.bE/] | Nenek kita suka tidur di tilam lembut. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
| | | 2. bercakap semasa tidur, mengigau. | Derome sokmo ngapo kokse, kalu tido male. | [d«.Ä.mE s/.m N:A.po k/.se kA.lu ti.do mA.lE] | Deraman selalu mengigau kalau tidur malam. |
nyenggeng | [ø:EN.gEN] | kata adjektif | berkenaan tidur dalam keadaan mengiring. | Diyo tido nyenggeng pasa sakek dado. | [di.j ti.do ø:EN.gEN pA.sA sA.ke/ dA.d] | Dia tidur mengiring kerana sakit dada. |
ketuk | [k:«.tu/] | kata adjektif | berkenaan mata yang bengkak akibat menangis atau tidur. | Demo tido sapa ketuk mato. | [dE.m ti.do sA.pA k:«.tu/ mA.t] | Kamu tidur sampai bengkak mata. |
ngagoh | [N:A.gh] | kata kerja | senyum dalam tidur (berkenaan bayi). | Acu tengok adek dok ngagoh tu. | [A.tSu tE.N/ A.de/ do/ N:A.gh tu] | Cuba tengok adik senyum dalam tidur tu. |
bretoh | [bÄ«.toh] | kata kerja | tidur yang berpanjangan (pada waktu siang). | Jok pagi sapa ke pete diyo dok bretoh. | [dZ/ p:A.gi sA.pA k« p«.tE di.j do/ bÄe.toh] | Dari pagi sampailah ke petang dia tidur. |
brok | bÄ)/] | kata adjektif | bengkak pada muka akibat banyak tidur atau sakit, sembab. | Mung ni tido sokmo, pasa tu muko mung brok. | [muN ni ti.do s/.m pA.sA tu mu.k muN bÄ)/] | Kamu ni selalu tidur, sebab tu lah muka kamu sembab. |
kongo | [k.N] | kata adjektif | berkenaan tidak bermaya (kerana tidak cukup tidur, kurang makan), tidak cergas, letih. | Mung napok kongo ari ni, tok cukop tido koh. | [muN nA.p/ k.N A.Äi ni t/ cu.ko/ ti.do kh] | Kamu nampak tak bermaya saja hari ni, tak cukup tidurkah? |
| | | 3. berkenaan mata yang kuyu kerana mengantuk. | 3. Beleh bena mato aku ari nih, bokte tok tido lasung smale. | | 3. Kuyu sungguh mata aku hari ni, sebab tak tidur langsung malam semalam. |
siyak | [si.jA/] | kata tugas | usah, jangan. | Siyak dok kuca gak adek nok tido tu. | [si.jA/ do/ ku.tSA gA/ A.de/ n/ ti.do tu] | Jangan ganggulah, adik nak tidur tu. |
nguwa | [N:u.wA] | kata kerja | berteriak kuat-kuat, menjerit, melaung, memekik. | Kalu seda tido, adek nguwa slalu. | [kA.lu s«.dA t:i.do A.de/ N:u.wA slA.lu] | Kalau terjaga daripada tidur, adik terus saja menjerit. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
ngonga | [N.NA] | kata kerja | tidur lena. | Kok dah ngonga, diangkek pon tak soda de doh. | [ko/ dAh N.NA di.AN.kE/ pon tA/ s.dA dE dh] | Kalau sudah tidur lena, diangkat pun tidak disedarinya. |
molanset | [m.lAn.sEt] | kata adjektif | suka tidur, membuta. | Sombab mukoe dek molanset sampai moninggi ari. | [sm.bAb mu.k.E de/ m.lAn.set sAm.pAj m.niN.gi A.Äi] | Sembab mukanya kerana suka tidur sampai siang hari. |
bongka | [bN.kA] | kata kerja | bangun dari duduk atau tidur, bangkit. | Dah moninggi ari, dio bolom yo bongka lai. | [dAh m.niN.gi A.Äi di.j b.lum j bN.kA lAi:] | Matahari pagi telah pun tinggi, dia belum juga bangun dari tidur. |
sokololap | [s.ko.lAp] | kata adjektif | sekejap, sekerlap, sepincing; sekolap, tokolap. | Dapek den tido sokolap yo, ilang ngantuke. | [dA.pE/ dEn ti.d s.k.lAp j i.lAN NAn.tu/.E] | Dapat saya tidur sekejap saja, hilang mengantuknya. |
bolengkangan | [b.lEN.kA.NAn] | kata adjektif | tidak teratur, bersepah-sepah, bersimpang-siur. | Kok kau tido bolengkangan, tak kono dek pukau do. | [ko/ kAw ti.do b.lEN.kA.NAn tA/ k.n de/ pu.kAw d] | Jikalau engkau tidur tidak teratur tidak akan kena pukau. |
uncah | [un.tSAh] | kata kerja | kacau, ganggu, usik. | Jangan ucah budak kocik tu, dio baru tido. | [dZA.NAn u.tSAh bu.dA/ k.tSe/ tu di.j bA.Äu ti.do] | Jangan kacau budak kecil itu, dia baru tidur. |
tokolap | [t.k.lAp] | kata adjektif | sekejap, sekerlap, sepincing; sokolap, sekololap. | Lotih bona badan den ni, dapek tido tokolap jadie. | [l.teh b.nA dEn ni dA.pAt ti.do t.k.lAp dZA.di.E] | Letih benar badan saya ini, dapat tidur sekejap jadilah. |
sokolap | [s.k.lAp] | kata adjektif | sekejap, sekerlap, sepincing; sekololap, tokolap. | Lotih bona badan den ni, dapek tido sokolap jadie. | [l.teh b.nA dEn ni dA.pAt ti.do s.k.lAp dZA.di.E] | Letih benar badan saya ini, dapat tidur sekejap jadilah. |
popisat | [p.pi.sAt] | kata kerja | mamai selepas bangun tidur. | Dio popisat bilo tibo-tibo dikojutan. | [di.j p.pi.sAt bi.l ti.b.ti.b di.k.dZut.An] | Dia mamai, bila tiba-tiba dikejutkan. |
morugau | [m.Äu.gAw] | kata adjektif | berkenaan rambut yang tidak terurus. | Rambut si ujang tu morugau, lopeh bangun tido. | [ÄAm.bt si.u.dZAN tu m.Äu.gAw l.pEh bA.Nun ti.do] | Rambut anak muda itu tidak terurus, lepas bangun tidur. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
ngelasau | [N«.lA.sAw] | kata adjektif | gelisah. | Ngape kau ni ngelasau aje tak tido-tido. | [NA.p« kAw ni N«.lA.sAw A.dZ« tA/ ti.do.ti.do] | Mengapa engkau ni gelisah sahaja, tidak tidur-tidur. |
buang kelat | [bu.wAN k«.lAt] | | tidur sekejap bagi menghilangkan rasa mengantuk. | Takat buang kelat aje, bukan nak tido betol-betol. | [tA.kAt bu.wAN k«.lAt A.dZ« bu.kAn nA/ ti.do b«.tol.b«.tol] | Tidur sekejap sahaja bukan hendak tidur betul-betul. |
bangon nyerongkah | [bA.Non ø«.ÄoN.kAh] | | bangkit daripada baring atau tidur secara tiba-tiba. | Dengau aje bunyi mak die balek, teros bangon nyerongkah. | [d«.NAw A.dZ« bu.øi mA/ di.j« bA.le/ t«.Äos bA.Non ø«.ÄoN.kAh] | Dengar sahaja emak dia balik, terus sahaja bangkit daripada tidur. |
kopok | [ko.po/] | kata kerja | tepuk perlahan-lahan, misalnya mententeramkan bayi. | Dah kene kopok, baru die tido. | [dAh k«.n« ko.po/ bA.Äu di.j« ti.do] | Sudah ditepuk perlahan-lahan, baru dia tidur. |
mencegot | [m«n.tS«.got] | kata adjektif | berkenaan sakit yang berdenyut, contohnya bisul. | Satu malam aku tak boleh tido, aku punye bisol bukan maen mencegot. | [sA.tu mA.lAm A.ku tA/ bo.leh ti.do A.ku pu.ø« bi.sol bu.kAn mAen m«n.tS«.got] | Semalam aku tidak boleh tidur kerana bisulku bukan main berdenyut. |
rumah ibu | [Äu.mAh i.bu] | | bahagian rumah yang paling besar yang mempunyai 6 tiang, biasanya mempunyai sebuah bilik tidur. | Bapak kau kalau buat rumah ibu, buat le bileknye sekali | [bA.pAk kAw kA.lAw bu.wAt Äu.mAh i.bu bu.wAt l« bi.le/.ø« s«.kA.li] | Bapak kau kalau buat rumah ibu, buatlah biliknya sekali. |
kene antu sembute | [k«.n« An.tu s«m.bu.t«] | | berkenaan orang yang susah bangun daripada tidur pada sebelah petang hingga senja. | Pegi kejot abang kau, kene antu sembute agaknye tak bangun-bangun. | [p«.gi k«.dZot A.bAN kAw k«.n« An.tu s«m.bu.t« A.gA/.ø« tA/ bA.Non.bA.Non] | Pergi kejutkan abang engkau, terkena hantu sembuta agaknya, tidak bangun-bangun. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
mete I | [mù«.t«] | kata kerja | tidur dengan nyenyak. | Wek mete lepaih balek dari paya. | [we/ mù«.t« l«.pAC bA.le/ dA.Äi pA.j«] | Nenek tidur nyenyak selepas balik dari sawah. |
imoi | [i.mj] | kata adjektif | berkenaan tidur yang lasak. | Imoi ngat awok tido semalam. | [i.mj NAt A.w/ ti.do s«.mA.lAm] | Lasak sangat awak tidur semalam. |
ngelaco | [N«.lA.tS] | kata adjektif | berkenaan tidur yang lasak. | Ngelaco sunggoh deme tido semalam. | [N«.lA.tS suN.goh dE.m« ti.d s«.mA.lAm] | Lasak sungguh kamu tidur semalam. |
mereloh | [m«.Ä«.loh] | kata kerja | tidur di luar waktunya (kebiasaan di waktu siang). | Menantu baru dia asyik mereloh memanjang. | [m«.nAn.tu bA.Äu di.j« A.sSe/ m«.Ä«.loh m«.mAn.dZAN] | Menantu barunya asyik tidur memanjang. |
pana | [pA.nA] | kata adjektif | berkenaan fikiran buntu untuk seketika contohnya orang yang dikejutkan daripada tidur. | Pak Mat pana, pase baru bangun tido. | [pA/ mAt pA.nA pA.sE bA.Äu bA.Nun ti.d] | Pak Mat buntu fikiran seketika kerana baru bangun tidur. |
gete | [g«.t«] | kata nama | binaan tempat tidur pengantin biasanya tinggi sedikit daripada lantai. | Orang sebok buat gete anok daro die tu nok kawen. | [.ÄAN sE.bo/ bu.wA g«.t« A.n/ dA.Ä di.j« tu n/ kA.wen] | Orang ramai sibuk membuat gete anak dara dia hendak kahwin. |
siang dore | [si.jAN d.ÄE] | | siang hari | Weh, tido lagi, dah siang dore! | [weh ti.d lA.gi dAh si.jAN d.ÄE] | Wah, masih tidur, sudah siang hari!. |
bunce | [bun.dZE] | kata adjektif | berkenaan sesuatu yang berselerak. | Bilek tido kak long bunce beno. | [bi.le/ ti.d kA/ loN bun.dZE b«.no] | Bilik tidur kak long sangat berselerak. |
selenge | [s«.lE.NE] | kata kerja | meragam. | Patotlah selenge je, adek nok tido. | [pA.tot.lAh s«.lE.NE dZ« A.de/ n/ ti.do] | Patutlah meragam saja, adik hendak tidur. |
seroh | [s«.Äh] | kata kerja | berehat seketika selepas makan. | Bio seroh dulu baru tido. | [bi s«.Äh du.lu bA.Äu ti.do] | Biar berehat dulu selepas makan, baru tidur. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
ban | [bAn] | kata kerja | tidur. | Aku nak balek ban. | [A.ku nA/ bA.le/ bAn] | Saya hendak balik tidur. |
belayaq | [b«.lA.jA)Ö] | kata kerja | tidur. | Baru pukoi lapan dak belayaq dah. | [bA.Òu pu.koj lA.pAn dA/ b«.lA.jA)Ö dAh] | Baru pukul lapan sudah tidur. |
hanyut | [hA.øut] | kata kerja | tidur | Kami tengah syok tengok T.V. dia dah hanyut. | [kA.mi t«.NAh S tE.N ti.vi di.jA dAh hA.øut] | Kami sedang seronok menonton televisyen dia sudah tidur. |
jerap | [dZ«.ÒAp] | kata kerja | nyenyak tidur. | Jerap betoi budak tu tidoq, hingaq pon dia tak sedaq. | [dZ«.ÒAp b«.toj bu.dA/ tu ti.do)Ö hi.NA)Ö pon di.jA tA/ s«.dA)Ö] | Nyenyak sungguh budak itu tidur, walaupun bising dia masih tidak sedar. |
tebungkin | [t«.buN.kin] | kata adjektif | berkenaan dengan seseorang yang tidur baring dan mengganggu laluan; tebuntang | Punyala leteh dia tebungkin depan pintu. | [pu.øA.lA l«.teh di.jA t«.buN.kin d«.pAn pin.tu] | Kerana terlalu letih dia tidur terbaring dan mengganggu laluan di depan pintu. |
menereloh | [m«.n«.Ò«.loh] | kata kerja | 1. tidur; mereloh | Pi menereloh cepat dah pukoi sebelaih dah, isok nak sekolah. | [pi m«.n«.Ò«.loh tS«.pAt dAh pu.koj s«.b«.lAC dAh i.so/ nA/ s«.ko.lAh] | Cepat pergi tidur sudah pukul sebelas, besok hendak sekolah. |
| | | 2. tidur melebihi had biasa atau pada waktu yang tidak sesuai; mereloh | Dah pukoi berapa ni hang dok menereloh lagi, jom pi pasa malam. | [dAh pu.koj b«.ÒA.pA ni hAN do/ m«.n«.Ò«.loh lA.gi dZom pi pA.sA mA.lAm] | Pukul berapa sekarang awak masih tidur lagi, mari pergi pasar malam. |
basai | [bA.sAj] | kata adjektif | berkenaan dengan wajah yang kelihatan pucat akibat sakit atau tidur yang berlebihan. | Lama sangat hang tidoq, pasai tu muka hang naek basai. | [lA.mA sA.NAt hAN ti.d)Ö pA.sAj tu mu.kA hAN nAe/ bA.sAj] | Lama sangat awak tidur, sebab itu muka awak kelihatan pucat. |
mamun | [mA.mun] | kata adjektif | berkenaan dengan seseorang yang belum sedar sepenuhnya daripada tidur; manyau | Masa dia habaq tadi aku ingat dia mamun lagi la. | [mA.sA di.jA hA.bA)Ö tA.di A.ku i.NAt di.jA mA.mun lA.gi lA] | Semasa dia beritahu tadi saya ingat dia masih belum sedar sepenuhnya daripada tidur. |
manyau | [mA.øA)w] | kata adjektif | berkenaan dengan seseorang yang belum sedar sepenuhnya drp tidur; mamun | Hang tok sah tanya tang mana dia buboh kunci, dia tu manyau lagi. | [hAN to/ sAh tA.øA tAN mA.nA di.jA bu.boh kun.tSi di.jA tu mA.øA)w lA.gi] | Awal jangan tanya di mana dia letak kunci, dia masih belum sedar sepenuhnya daripada tidur. |
|
Tesaurus |
---|
| tidur (kata kerja) | Bersinonim dengan beradu, membuta, mereluh, menereluh, beroloh, mengadar, bobok, berdengkur, belayar ke pulau kapuk;, | | Kata Terbitan : meniduri, menidurkan, tertidur, setiduran, kesetiduran, berseketiduran, penidur, |
|
Puisi |
---|
|
Kalau ada padi gugur, Bolehlah kita tampi-tampi; Kasih terlupa antara tidur, Dalam tidur kita bermimpi.
Lihat selanjutnya... |
|