Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
menteban | [m«n.t«.bAn] | kata nama | bunyi deruan yang kuat seperti bunyi hujan. | Bunyi ae tejon, menteban. | [bu.øi Ae t«.dZon m«n.t«.bAn] | Bunyi air terjun kuat, seperti bunyi hujan. |
menging | [m«.NiN] | kata nama | bunyi yang sangat bingit, berdesing-desing. | Menging denga moto tu tengah malam. | [m«.NiN d«.NA mo.to tu t«.NAh mA.lAm] | Bingit telinga mendengar bunyi motosikal itu di tengah malam. |
balok | [bA.lo/] | kata adjektif | kebisingan suara jeritan dan tangisan budak-budak atau anak-anak kecil yang tidak tentu arah bunyinya. | Baluk bunyi suare budak-budak nanges. | [bA.lo/ bu.øi su.wA.Ä« bu.dA/.bu.dA/ nA.Nes] | Bising sangat bunyi suara kanak kanak menangis. |
gandang | [gAn.dAN] | kata adjektif | riuh atau bising contohnya apabila seseorang atau beberapa orang bercakap dengan nada yang kuat yang boleh menimbulkan kebisingan. | Salah siket gandang bunyi mulotnye. | [sA.lAh si.ket gAn.dAN bu.øi mu.lot.ø«] | Salah sedikit sahaja, riuh rendah dan bising bunyi mulutnya. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
merapak | [m«.ÒA.pA/] | kata adjektif | berkenaan bunyi yang riuh rendah, rancak. | Apa bunyi merapak kat luaq tu, aku nak tidoq pon tak buleh. | [A.pA bu.øi m«.ÒA.pA/ kAt lu.wA)Ö tu A.ku nA/ ti.d)Ö pon tA/ bu.leh] | Apa bunyi riuh rendah di luar tu, aku hendak tidur pun tak boleh. |
merengoh | [m«.Ò«.Nh] | kata kerja | berbunyi seperti bunyi lembu, mengeboh. | Hak bunyi merengoh kat belakang rumah tu lembu pak Mat la tu. | [hA/ bu.øi m«.Ò«.Nh kAt b«.lA.kAN Òu.mAh tu l«m.bu pA/ mAt lA tu] | Yang selalu mengemboh di belakang rumah tu lembu pak Matlah. |
cang | [tSAN] | kata nama | bahagian atau permukaan yang lebih kecil pada sebuah gendang silat, daripada kulit lembu. Bahagian yang besar dipanggil bam. | Bunyi gendang belah cang tu deraeh, bunyi gendang belah bam pelan sikit. | [bu.øi g«n.dAN b«.lAh tSAN tu d«.ÒAeh bu.øi g«n.dAN b«.lAh bAm p«.lAn si.kit] | Bunyi gendang di bahagian cang lebih kuat daripada bahagian bam. |
kelepang | [k«.l«.pAN] | kata nama | bunyi sesuatu benda yang terjatuh seperti tin, loyang dan sebagainya di permukaan yang keras. | Kucin sondoi tin roti ataeh lemari, jatoh kelepang ataeh lantai. | [ku.tSin sn.dj tin Ò.ti A.tAEh l«.mA.ri dZA.toh k«.l«.pAN A.tAEh lAn.tAj] | Kucing menyondol tin roti di atas almari lalu jatuh kelepang bunyinya di atas lantai dengan bunyi yang kuat. |
kelepang | [k«.l«.pA)N] | kata nama | bunyi sesuatu benda yang terjatuh (seperti tin, loyang dan sebagainya) di permukaan yang keras. | Kucin sondoi tin roti ataeh lemari, jatoh kelepang ataeh lantai. | [ku.tSin sn.dj tin Ò.ti A.tAEh l«.mA.ri dZA.toh k«.l«.pA)N A.tAEh lAn.tAj] | Kucing menyondol tin roti di atas almari lalu jatuh kelepang bunyinya di atas lantai dengan bunyi yang kuat. |
deraeh | [d«.ÒAEh] | kata adjektif | berkenaan bunyi, suara yang kuat. | Bagi deraeh sikit sora hang tu. | [bA.gi d«.ÒAEh si.kit s.ÒA hAN tu] | Kuatkan sedikit suara awak itu. |
ajok | [A.dZo/] | kata kerja | mengajuk bunyi binatang (burung, kijang, pelanduk, dan rusa) dengan menggunakan sejenis alat tiupan daripada buluh, dekut. | Malam ni kita pi ajok sintaq, dapat seratueih ekoq jadila. | [mA.lAm ni ki.tA pi A.dZo/ sin.tAâÖ dA.pAt s«.ÒA.tueh E.kâÖ dZA.di.lA] | Malam ini kita pergi mengajuk sintar, dapat seratus ekor pun jadilah. |
merudum I | [m«.Òu.dom] | kata nama | berbunyi kuat. | Awat bunyi merudum kat luaq tu? | [A.wAt bu.øi m«.Òu.dom kAt lu.wA)Ö tu] | Apakah yang berbunyi kuat di luar tu? |
betanak | [b«.tA.nA/] | kata adjektif | berkenaan suara yang nyaring, kuat. | Sora Saleh sedap betoi masa bang, bunyi dia betanak. | [s.ÒA sA.leh s«.dAp b«.tj mA.sA bAN bu.øi di.jA b«.tA.nA/] | Suara Saleh memang lunak sewaktu azan, bunyinya nyaring. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
gege | [gE.gE] | kata adjektif | bunyi bising yang memekakkan telinga. | Jange dok gege gak tiko cekgu ngaja. | [dZA.NE do/ gE.gE gA/ t:i.k tSE/.gu N:A.dZA] | Jangan buat bising semasa guru mengajar. |
tuluk | [t:u.lu/] | kata nama | bunyi yang dikeluarkan untuk menunjukkan persembunyian sudah bermula dalam permainan sembunyi-sembunyi bagi kanak-kanak. | Mung sebok tuluk la dulu, baru aku gi cari. | [muN s«.bo/ t:u.lu/ lA du.lu bA.Äu A.ku gi tSA.Äi] | Kamu sebut tuluklah dulu, baru aku pergi cari. |
puling | [p:u.liN] | kata nama | sejenis alat bunyi-bunyian yang ditiup, diperbuat daripada tanah liat, berongga dan berbentuk burung. | Budok tu tiyuk puling hok ayoh diyo buwak. | [bu.d/ tu ti.ju/ p:u.liN h/ A.jh di.j bu.wA/] | Budak tu meniup puling yang dibuat oleh ayahnya. |
turik | [tu.Äi/] | kata adjektif | tuli sekejap kerana terdengar bunyi atau suara nyaring atau terlalu bising, bingit. | Turik tlingo aku mung naong kuwak tlajok. | [tu.Äi/ tli.N A.ku muN n:AoN ku.wA/ tlA.dZ/] | Bingit telinga aku, kamu menjerit kuat sangat. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
kotuau | [k.tu.wAw] | kata kerja | mengeluarkan bunyi dengan cara meniup dua belah tapak tangan (yang dilekapkan). | Komarahan rimau, bilo mondonga bunyi kotuau tiko malam ari. | [k.mA.ÄA.hAn Äi.mAw bi.l mn.d.NA bu.øi k.tu.wAw ti.k mA.lAm A.Äi] | Kemarahan harimau apabila mendengar bunyi ketuau ketika malam hari. |
langseng | [lAN.seN] | kata adjektif | berkenaan bunyi yang halus kuat, nyaring. | Yang bobunyi langseng, polosit lah tu. | [jAN b.bu.øi lAN.seN p.l.sit lAh tu] | Yang berbunyi nyaring, itulah pelesit. |
balok | [bA.lo/] | kata adjektif | berkenaan bunyi orang ramai bercakap, bising. | Dek tolampau balok kek dapo, Pak Doreh tak donga apo kau kato. | [dE/ t.lAm.pAw bA.lo/ kE/ dA.po pA/ d.ÄEh tA/ d.NA A.p kAw kA.t] | Disebabkan terlampau bising di dapur, Pak Deris tidak dapat mendengar engkau cakap. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
bangon nyerongkah | [bA.Non ø«.ÄoN.kAh] | | bangkit daripada baring atau tidur secara tiba-tiba. | Dengau aje bunyi mak die balek, teros bangon nyerongkah. | [d«.NAw A.dZ« bu.øi mA/ di.j« bA.le/ t«.Äos bA.Non ø«.ÄoN.kAh] | Dengar sahaja emak dia balik, terus sahaja bangkit daripada tidur. |
lidah lopak-lopak | [li.dAh lo.pA/.lo.pA/] | | bahagian belakang pelepah pisang yang dipotong beberapa bilah tanpa putus dan dikopakkan menegak menyerupai lidah, digunakan dalam permainan lopak-lopak. | Lidah lopak-lopak kau ni siket sangat, tak banyak le bunyi die. | [li.dAh lo.pA/.lo.pA/ kAw ni si.ket sA.NAt tA/ bA.øA/ l« bu.øi di.j«] | Lidah lopak-lopak engkau ini sedikit sangat, tidak banyaklah bunyinya. |
mengacak | [m«.NA.tSA/] | kata adjektif | berkenaan air yang berkocak sehingga mengeluarkan bunyi disebabkan pergerakan ikan di dalam air, riak ikan. | Kalau nak menjaring, carik le tempat yang mengacak. | [kA.lAw nA/ m«n.dZA.ÄiN tSA.Äi/ l« t«m.pAt jAN m«.NA.tSA/] | Kalau nak menjaring, carilah tempat yang mengacak |
anak pete | [A.nA/ p«.te] | | bunyi petir yang bertalu-talu tetapi kedengaran perlahan dan kadangkala sayup-sayup | Wah! Dah mule dengau anak pete, baek le kite balek. Takot ujan nanti. | [wAh dAh mu.l« d«.NAw A.nA/ p«.te bAe/ l« ki.t« bA.le/ tA.kot u.dZAn nAn.ti] | Wah! Sudah mula kedengaran anak petir, baiklah kita balik. Takut hujan nanti. |
beterombe | [b«.t«.Äom.b«] | kata kerja | kejar-mengejar dalam kalangan manusia, biasanya kanak-kanak di atas lantai papan rumah kampung, atau binatang biasanya tikus, di atas siling sehingga mengeluarkan bunyi bising. | Kuceng tak de, tikus beterombe kat siling. | [ku.tSeN tA/ d« ti.kus b«.t«.Äom.b« kAt si.liN] | Kucing tidak ada, tikus kejar mengejar di atas siling. |
lopak-lopak | [lo.pA/.lo.pA/] | kata nama | sejenis alat permainan tradisi kanak-kanak yang menggunakan bahagian belakang pelepah pisang berukuran kira-kira dua kaki panjang. Pelepah ini dipotong beberapa bilah tanpa putus padanya dan dikopakkan menegak menyerupai lidah. Bunyi letupan terhasil apabila lidah-lidah pelepah pisang yang ditegakkan itu ditolak dengan kuat menggunakan tangan. | Nak maen lopak-lopak, kene le carik pelepah pisang mude. | [nA/ mAen lo.pA/.lo.pA/ k«.n« l« tSA.Äi/ p«.l«.pAh pi.sAN mu.d«] | Hendak main lopak-lopak, kenalah cari pelepah pisang muda. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
merapak | [m«.ÄA.pA/] | kata adjektif | berkenaan bunyi yg riuh rendah. | Merapak bunyi bede buloh tak dapat koi tido. | [m«.ÄA.pA/ bu.Ni b«.de bu.loh tA/ dA.pAt koj ti.do] | Riuh-rendah bunyi bedilan buluh tak dapat saya tidur. |
mecok | [m«.tS/] | kata kerja | melakukan sesuatu dalam keadaan marah. | Kalo mecok basoh pinggan, bunyi pinggan dengar ke luar. | [kA.lo m«.tS/ bA.soh piN.gAn bu.øi piN.gAn d«.NA k«.lu.wA] | Kalau mecok basuh pinggan, bunyi pinggan dengar hingga ke luar. |
lepo | [l«.p] | kata nama | papan kecil yang diletakkan di bawah tempat pijak lesong endik. | Kalo nak kuat bunyi lepo, pake kayu keraih. | [kA.lo nA/ ku.wAt bu. øi l«.p pA.kE kA.ju k«.ÄAC] | Kalau hendak kuat bunyi lepo, gunalah kayu keras. |
parok | [pA.Ä/] | kata kerja | mengeluarkan bunyi tertentu menggunakan kedua-dua belah tangan yang diletakkan di mulut dan ditiup untuk memanggil dan menangkap ayam hutan. | Banyok dapat ayam utan, kene parok die. | [bA.ø/ dA.pAt A.jAm u.tAn k«.n« pA.Ä/ di.j«] | Banyak dapat ayam hutan kerana paroknya. |
ketawak | [k«.tA.wA/] | kata nama | alat bunyi-bunyian daripada logam yang bertombol, dibunyikan dengan dipalu. | Pak menteri pukol ketawak rasmi sukan. | [pA/ m«n.t«.Äi pu.kol k«.tA.wA/ ÄAs.mi su.kAn] | Menteri memukul ketawak untuk merasmikan sukan. |
| | | 2. berkenaan ketawa, menangis, bergaduh atau cakap yang tidak berhenti dan menyebabkan bunyi yang sangat bising; cemeriau, cemeridau. | Cempiau ngat rumoh Pak Abu bila anak cucu balek. | [tS«m.pi.jAw NAt Äu.mh pA/ A.bu bi.lA A.nA/ tSu.tSu bA.le/] | Bising sangat rumah Pak Abu apabila anak cucunya balik. |
ula alai | [u.lA A.lAj] | | sejenis ular berbatik hitam dan kekuningan, mengeluarkan bunyi seperti ayam. | | | |
cemeridau | [tS«.m«.Äi.dAw] | kata adjektif | berkenaan ketawa, menangis, bergaduh atau cakap yang tidak berhenti dan menyebabkan bunyi yang sangat bising; cemeriau, cempiau. | Tok boleh tido pase budok cemeridau tepi jalan. | [to/ b.leh ti.do pA.sE bu.d/ tS«.m«.Äi.dAw t«.pi dZA.lAn] | Tak boleh tidur sebab budak bising tepi jalan. |
cemeriau | [tS«.m«.Äi.jAw] | kata adjektif | berkenaan ketawa, menangis, bergaduh atau cakap yang tidak berhenti dan menyebabkan bunyi yang sangat bising; cemeridau, cempiau. | Cemeriau ngat kelah tu bile cekgu takde. | [tS«.m«.Äi.jAw NAt k«.lAh tu bi.l« tSE/.gu tA/.d«] | Bising sangat keadaan kelas itu apabila tiada guru. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
merudum II | [m«.Òu.dum] | kata adjektif | bunyi yang sangat kuat | Padan la aku dengaq merudum tadi, rupanya pokok derian tumbang. | [pA.dAn lA A.ku d«.NA)Ö m«.Òu.dum tA.di Òu.pA.øA po.ko/ d«.Òi.jAn tum.bAN] | Patutlah saya dengar bunyi yang sangat kuat tadi, rupanya pokok durian tumbang. |
geretok | [g«.Ò«.to] | kata kerja | 1. mengetuk dengan buku jari atau menggunakan sesuatu benda | Nak tidoq pon payah, hingaq bunyi tin budak dok geretok. | [nA ti.d)Ö pon pA.jAh hi.NA)Ö bu.øi tin bu.dA do g«.Ò«.to] | Nak tidur pun susah, bising bunyi tin budak sedang ketuk. |
merancang | [m«.ÒAn.tSAN] | kata adjektif | 1. bunyi berterusan yang disebabkan oleh geseran atau hantukkan logam | Baskat burok tu bila kayoh laju sikit mola merancang. | [bAs.kAt bu.Òo/ tu bi.lA kA.joh lA.dZu si.kit m.lA m«.ÒAn.tSAN] | Basikal buruk itu apabila dikayuh laju sikit akan berbunyi. |
candek | [tSAn.dE] | kata kerja | menyindir seseorang. | Bunyi cakap dia elok, sebenaknya dia candek kat kita. | [bu.øi tSA.kAp di.jA E.lo s«.b«.nA)Ö.øA di.jA tSAn.dE kAt ki.tA] | Cakapnya dengar elok, sebenarnya dia menyindir kita. |
ngungam-ngungam | [Nu.NAm.Nu.NAm] | kata adjektif | berkenaan dengan bunyi bising daripada percakapan | Masa dia dok berucap orang kat belakang dewan dok ngungam- ngungam. | [mA.sA di.jA do b«.Òu.tSAp o.ÒAN kAt b«.lA.kAN dE.wAn do Nu.NAm.Nu.NAm] | Semasa dia sedang berucap orang di belakang dewan bising. |
merasak I | [m«.ÒA.sA/] | kata kerja | berlari | Habeh semua merasak bila dengaq bunyi loceng. | [hA.beh s«.mu.wA m«.ÒA.sA/ bi.lA d«.NA)Ö bu.øi lo.tSeN] | Habis semua berlari apabila mendengar loceng berbunyi. |
merudum I | [m«.Òu.dum] | kata kerja | melakukan sesuatu (seperti berlari, bergomol dan sebagainya) hingga menyebabkan bunyi yang bising | Oi! Sapa yang dok merudum ataih rumah tu? | [oj sA.pA jAN do/ m«.Òu.dum A.tAC Òu.mAh tu] | Oi! Siapa yang sedang berlari di atas rumah itu? |
merapak II | [m«.ÒA.pA/] | kata adjektif | berbunyi bising | Moto merapak pasai ejos dia pecah. | [m.t m«.ÒA.pA/ pA.sAj E.dZos di.jA p«.tSAh] | Motosikal bunyi bising sebab ekzosnya pecah. |
|
Tesaurus |
---|
| Tiada maklumat tesaurus untuk kata bunyi |
|
Puisi |
---|
|
Bunyi pungguk Kuala Sipitang, Pungguk tidak berbayang tinggi; Jangan pula abang datang, Abang tidak bermalam sini.
Lihat selanjutnya... |
|