| Kata |
Takrif |
Sumber |
| larut II | hancur di dlm air (bkn gula, garam dll). melarut menjadi hancur di dlm air dll. melarutkan menghancurkan sesuatu (spt gula, garam dll) di dlm air dll. larutan cairan yg di dlmnya terdapat bahan (-bahan) yg sudah larut; benda yg dilarutkan serta cairan yg melarutkannya:Daun akan berubah warna dlm ~ iodin. kelarutan keadaan larut atau melarut: ~ sesuatu bahan ditentukan oleh juzuk-juzuk unsurnya. pelarut benda (biasanya cecair) yg dpt melarutkan benda-benda lain. | Kamus Pelajar |
| penghabluran | proses menghablur atau menghablurkan; pembentukan hablur: Selalunya garam yg larut disediakan dgn cara ~, dan garam yg tidak larut disediakan dgn cara pemendakan. | Kamus Pelajar |
| larut I | 1. semakin lanjut atau jauh (bkn waktu dll): Hari sudah ~ malam, marilah kita tidur. 2. semakin bertambah (bkn jarak, penyakit dll): Penyakit emaknya semakin ~. berlarut-larut terus-menerus (ttg sesuatu keadaan, kejadian dsb); berlarat-larat; berpanjang-panjang:Perbualan mereka ~ sampai jauh malam. berlarutan berlanjutan atau berpanjangan (bkn perbualan dll). | Kamus Pelajar |
| kalium | ist unsur logam berwarna putih, berkilat dan lembut yg wujud dlm bentuk garam mineral atau batu-batan. ~ hidroksida pepejal putih yg beracun, larut dlm air dan merupakan bahan kakisan (digunakan utk membuat sabun dll). ~ karbonat serbuk putih yg lembap cair, larut dlm air dan digunakan dlm baja, bahan letupan dll. ~ klorida hablur yg tidak berwarna, larut dlm air dan digunakan dlm baja, dlm ubat-ubatan dll. | Kamus Pelajar |
| natrium | ist unsur logam berwarna perak yg banyak terdapat dlm garam biasa dsb dan digunakan dlm pengeluaran bahan kimia, penapisan petroleum dll. ~ arsenat hablur beracun yg tidak berwarna dan larut di dlm air (digunakan sbg bahan pembunuh serangga dll). ~ hidroksida hablur putih yg lembap cair dan larut dlm air, alkohol dan gliserol (digunakan sbg bahan uji utk menganalisis sesuatu, sbg bahan pembersih dsb). ~ karbonat hablur tidak berwarna atau berwarna putih dan tidak berbau (digunakan dlm pembuatan gelas, sabun, kertas dll). ~ klorida hablur berwarna putih yg larut dlm air dan digunakan dlm masakan dll; garam biasa. | Kamus Pelajar |
| berlarut-larut | terus-menerus (ttg sesuatu keadaan, kejadian dsb); berlarat-larat; berpanjang-panjang:Perbualan mereka ~ sampai jauh malam | Kamus Pelajar |
| kelarutan | keadaan larut atau melarut: ~ sesuatu bahan ditentukan oleh juzuk-juzuk unsurnya | Kamus Pelajar |
| larat I | 1. makin atau kian bertambah (ttg keadaan sesuatu spt luas, lama, panjang dsb); larut; lanjut: Sakitnya bertambah ~. 2. ki tidak menentu (ttg fikiran, kedudukan dsb); berubah-ubah; berkecamuk: sauhnya ~ sauhnya tidak dpt berkait pd dasar laut;orang ~ orang yg selalu mengembara. ~ fikiran a. berkecamuk fikirannya. b. berasa amat sedih. ~ hati sedih hati; lara. berlarat-larat terus-menerus (ttg sesuatu kejadian, keadaan dsb); berlarut-larut; berlanjut-lanjut: Mesyuarat tsb telah berlangsung ~ dr pagi hingga malam. melarat menjadi kian bertambah (besar, lama, panjang dsb); merebak; meluas:Aku berharap agar penyakitnya itu tidak akan ~. memperlarat menjadikan berlarat-larat; memperlama. | Kamus Pelajar |
| urea /uréa/ | sebatian berhablur yg larut dlm air yg terbentuk drpd ammonia dan karbon dioksida dan biasanya terdapat dlm air kencing mamalia (digunakan utk membuat baja dll). | Kamus Pelajar |
| berekor-ekor | berikut-ikut (berturut-turut) memanjang; berlarut-larut: Kamu semua hendaklah berjalan ~. | Kamus Pelajar |
| Kata |
Takrif |
Sumber |
| fat soluble | adj larut lemak: ~ vitamins, vitamin larut lemak. | Kamus Inggeris-Melayu Dewan |
| late | ~ developer, lambat berkembang; at a ~ hour, pd larut malam; keep ~ hours, berjaga sampai larut malam; | Kamus Inggeris-Melayu Dewan |
| dissolve | vi 1. melt, liquefy, (me)larut: the substance ~s in water, bahan ini larut dlm air; 2. break up, come to an end, bubar: Parliament ~s at the end of the week, Parlimen bubar pd hujung minggu; the partnership ~d after a few years, perkongsian itu bubar selepas beberapa tahun; 3. vanish, hilang, lenyap; (from sight) hilang dr penglihatan: the sea ~d in a thick fog, laut itu hilang dr penglihatan dlm kabut tebal; | Kamus Inggeris-Melayu Dewan |
| arrowroot | n 1. (plant) ubi /garut, larut, karut/, ararut, sagu belanda; 2. (starch) kanji ubi /garut, larut, karut/, kanji /ararut, sagu belanda/. | Kamus Inggeris-Melayu Dewan |
| insoluble | adj 1. not capable of being dissolved, tdk larut; (tech) tak terlarutkan: the tablets are ~ in water, ubat biji itu tdk larut dlm air; 2. not capable of being solved, tdk dapat /diselesaikan, dipecahkan/: an ~ problem, masalah yg tdk dapat dipecahkan. | Kamus Inggeris-Melayu Dewan |
| advanced | 4. far on in time, course, growth, etc, a. (of night) jauh, larut: the night was well ~, hari sudah jauh malam or malam telah larut; b. (of season) udah lanjut: the summer was already ~, musim panas sudah lanjut; c. (of disease) teruk, serius: cancer at its ~ stage, kanser yg sudah teruk; 5. higher, a. (of study, degree, diploma, etc) tinggi: ~ mathematics, (ilmu) matematik tinggi; b. (of course of study) lanjutan: an ~ course in civil engineering, kursus lanjutan kejuruteraan awam; | Kamus Inggeris-Melayu Dewan |
| lateness | n kelewatan, kelambatan: his habitual ~ is becoming a problem, kelewatannya telah menjadi kebiasaan yg menimbulkan masalah; the ~ of the hour, larut malam: because of the ~ of the hour, they decided to spend the night there, oleh sebab telah larut malam, mereka memutuskan utk bermalam di situ. | Kamus Inggeris-Melayu Dewan |
| gloaming | n (poet.) senja /larut, aram-temaram/. | Kamus Inggeris-Melayu Dewan |
| dissoluble | adj 1. capable of being dissolved, disintegrated, boleh larut; 2. capable of being annulled etc, boleh dibubarkan: marriage as a ~ contract, perkahwinan sbg kontrak yg boleh dibubarkan. | Kamus Inggeris-Melayu Dewan |
| deep | ~ down (in sos heart), jauh di lubuk hati sso; ~ into the night, hingga /jauh, larut, lewat/ malam: to read ~ into the night, membaca hingga jauh malam; /be, become, run, go/ ~, a. dalam: the river runs ~, sungai itu dalam; b. (fig.) mendalam: the feeling goes ~, perasaan itu mendalam; | Kamus Inggeris-Melayu Dewan |
| Istilah Sumber |
Istilah Sasar |
Bidang |
Subbidang |
Huraian |
| partition coefficient | pekali sekatan | Kimia | Kimia Analisis | Nisbah di antara bahan larut per unit isi padu fasa pegun dengan jumlah zat larut per unit isi padu fasa gerak. Nilai ini bergantung pada suhu dan bahan larut yang digunakan. Bahan larut mestilah tidak terurai dalam sebarang pelarut. |
| ascorbic acid | asid askorbik | Herba | Pemiawaian | Asid organik, formula C6H8O6, berbentuk hablur putih, takat lebur 192oC, larut dalam air, larut sedikit dalam alkohol, tetapi tidak larut dalam eter, kloroform dan benzena. Asid ini terdapat secara semula jadi dalam buah-buahan sitrus, tomato dan sayuran hijau serta mudah teroksida apabila terdedah kepada haba dan cahaya. Asid askorbik dapat mencegah penyakit skurvi. Asid ini digunakan sebagai perisa, pewarna dan pengawet makanan serta dikenali juga sebagai vitamin C. |
| lipid | lipid | Fizik | Nanoteknologi | Sebatian organik yang tidak larut dalam air, tetapi larut dalam pelarut organik yang tak berkutub. Sebatian ini terdiri daripada hidrokarbon alifatik rantai panjang dan sebatian terbitannya. Contoh sebatian ini ialah asid lemak, alkohol, amina, dan amino alkohol. |
| amphiphilic | amfifilik | Fizik | Nanoteknologi | Sifat molekul yang mempunyai satu kumpulan terkutub yang bersifat larut air (hidrofilik), disangkut pada rantai hidrokarbon bukan terkutub yang tidak larut air (hidrofobik). Contohnya, molekul asid stearik yang rumus kimianya C17H35COOH, mempunyai kumpulan COOH yang larut air pada salah satu hujung dan kumpulan CH3 yang tidak larut air pada hujung yang satu lagi. Sifat amfifilik sangat diperlukan dalam proses pembentukan filem tipis tertentu seperti filem tipis Langmuir- Blodgett. |
| acid-insoluble ash | abu tak larut asid | Herba | Tiada | Abu yang mengandungi bahan seperti silika dan silikat yang tidak larut dalam asid. Abu ini terhasil apabila abu total dirawat dengan asid hidroklorik dan dipijarkan pada suhu tidak melebihi 450C sehingga mencapai berat tetap. Nilai peratusan kandungan abu tak larut asid diperoleh daripada ungkapan 100x/w iaitu x ialah kandungan abu tak larut asid dan w ialah berat asal bahan. Nilai yang melebihi had piawai menandakan kehadiran bahan pencemar pada bahan mentah herba seperti tanah dan pasir. Lihat abu total. |
| soluble fibre | serat larut air | Sains Kesihatan | Tiada | Serat yang larut dalam air. |
| insoluble fibre | serat tak larut | Sains Kesihatan | Tiada | Serat yang tidak larut air tetapi boleh menyerap air. |
| hydrophilic or water-soluble ointment | salap larut air | Herba | Tiada | Salap yang mempunyai bahan asas yang larut air. Bahan asas ini mengandungi campuran makrogol (polietilena glikol) dalam bentuk cecair dan pepejal dan boleh mengandungi sedikit air. Contohnya, salap berasaskan lanolin yang diperoleh daripada bulu biri-biri. |
| alkaloid | alkaloid | Herba | Pemiawaian | Sebatian bes organik bernitrogen yang mengandungi sekurangkurangnya satu atom nitrogen dalam gelang heterosiklik, mempunyai rasa pahit dan aktif secara fisiologi. Alkaloid boleh berbentuk cecair, tetapi kebanyakannya berbentuk pepejal, larut dalam alkohol, tidak larut dalam air dan boleh didapati terutamanya dalam tumbuhan. Tumbuhan dalam famili Apocynaceae, Rubiaceae, Solanaceae dan Papaveracea kaya dengan kandungan alkaloid. Contohnya, mitraginin daripada ekstrak daun ketum (Mitragyna speciosa) boleh bertindak sebagai ubat analgesik dan antiradang. |
| anacardic acid | asid anakardik | Herba | Pemiawaian | Sebatian lipid organik yang mengandungi asid salisiklik dengan kumpulan penggantian rantai alkil yang mempunyai 13, 15 atau 17 atom karbon. Asid anakardik berbentuk cecair berwarna kuning, tidak larut dalam air dan larut dengan etanol dan eter. Contohnya, daun gajus (Anacardium occidentale) kaya dengan asid anakardik. |
| Kata |
Takrif |
Bahasa |
Tema |
| larut I | berlarut-larut malaat-laat, bapanjang-panjang. | kedayan | |
| larut | nyunyir jau (malam) [ui jau ] | Melanau Dalat | |
| larut II | hancu. | kedayan | |
| larut I | ~ malam laat malam; | kedayan | |
| larut I | laat; | kedayan | |
| menyuoh | larut, lebur, luluh; 1 hancur (bkn gula dlm air dll): sia legah ~ lubeang nyaem dudak garam cepat larut dlm air panas; 2 hancur ( bkn logam dll): timah ~ buyak apui timah lebur kena api; 3 hancur menjadi serbuk, remuk: baleak seak ~ tipeak pisang masak re | Melanau Mukah | |
| lunyoh | larut | TETAW | |
| gugun | larut, berlarutan, berpanjangan. | Melanau Mukah | |
| anchor | hancur (a) lumat; remuk; menjadi butir-butir kecil; (b) menjadi cair; larut; (c) sangat sedih; putus asa; | Iban | |
| vitamin, bitamin | bahan organik, sangat penting utk badan, pengawalan kesihatan dan pencegah penyakit, vitamin; ~ A vitamin A, sj vitamin larut lemak yg diperlukan utk pertumbuhan normal, pencegahan penyakit rabun malam, dll, banyak terdapat dlm minyak ikan, hati, telur, s | Melanau Mukah | |
| Bahasa Suku Kaum |
Takrif |
Contoh Ayat |
Rujukan |
Sumber |
| makai salau Ib | makan beramai-ramai bersama manang setelah selesai upacara perubatan pada larut malam. | Setelah Manang Entayang melangsungkan upacara belian, ayam pun disembelih. Orang perempuan di dapur terus memasak, dan setelah semuanya dimasak, mereka pun makan salau. Si pesakit pun meminta nasi dan apabila melihat yang pesakit itu dapat makan, anak sulungnya berteriak. | Gurang dengan Ansang Miang | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
Kamus Sains.indb
dengan nod pusat bertugas sebagai penyambung rangkaian dan sebagai pemproses mesej dalam rangkaian. Kegagalan nod pusat akan menggagalkan keseluruhan sistem. (KOM) active transport (pengangkutan aktif) Pergerakan masuk ion atau bahan larut lain dari kawasan berkepekatan rendah ke kawasan berkepekatan tinggi melalui membran sel. Tenaga untuk melak- sanakan pengangkutan aktif diperoleh daripada ATP. (BIO) active tubular secretion (rembesan tubul aktif) Proses menyalurkan H 8 Cl 6 . Racun serangga bukan sistemik berbentuk hablur putih alcosol aldrin Kamus Sains.indb 36 7/8/08 11:45:55 AM 37 yang tidak berbau dan tidak larut dalam air tetapi larut dalam pelarut organik seperti aseton, benzena dan xilena. Aldrin tahan haba, stabil kepada alkali dan asid lemah, dan banyak digunakan untuk mengawal serangga seperti anai-anai
|
Kamus Thai 2.indb
ais di dalam gelas awak sudah cair. 2 melarutkan: เราละลาย น ้ ำตาลในน ้ ำเพื่ อทำน ้ ำหวาน Kita melarut kan gula dalam air untuk membuat sirap. 3 larut: เกลือละลายในน ้ ำได ้ Garam boleh larut dalam air. ละเลง [lale:] ก melumurkan: เด็กคนนั ้ น ละเลงโคลนที่ หน ้ าของเพื่ อนเขา Budak itu me- lumurkan lumpur pada muka kawannya. ละแวก [la:wε:k] น persekitaran ละหมาด
|
| Kata |
Sebutan |
Jawi |
| larut | [la.rut] | لاروت |
| berlarut-larut | [ber.la.rut.la.rut] | برلاروت-لاروت |
| Istilah Bahasa Melayu |
Istilah Bahasa Inggeris |
Huraian |
Peringkat |
| alkana | alkane | Kumpulan sebatian hidrokarbon tepu yang mengandungi hanya ikatan tunggal antara atom-atom karbon di dalam molekulnya. Alkana tidak larut dalam air, hanya larut dalam kloroform dan benzena, kurang reaktif, tetapi dapat bertindak balas dengan klorin atau bromin dengan kehadiran cahaya. Formulanya, CnH2n+2 . | Menengah Atas |
| lipid | lipid | Kumpulan sebatian organik yang mengandungi hidrokarbon alifatik berantai panjang. Contohnya, lemak, lilin, dan sebatian yang diterbitkan daripada lemak. Lipid tidak larut dalam air, tetapi larut dalam pelarut organik. Lipid digunakan sebagai sumber tenaga, dan merupakan juzuk penting struktur sel. | Menengah Atas |
| larut | dissolve | Menjadi cair dan hancur. | Sekolah Rendah |
| boleh larut | soluble | Perihal bahan pepejal yang boleh larut dalam pelarut seperti air. | Menengah Rendah |
| zink | zinc | Unsur logam yang boleh larut dalam asid dan alkali tetapi tidak larut dalam air yang mempunyai takat lebur 419°C serta bertakat didih 907°C. Zink digunakan untuk membuat aloi, elektrod sel kering dan bahagian kenderaan. | Menengah Rendah |
| kalsium hidroksida | calcium hydroxide | Sebatian tak organik yang berbentuk hablur putih, larut dalam air, gliserol dan asid tetapi tidak larut dalam alkohol. Kalsium hidroksida banyak digunakan untuk membuat mortar dan simen. Bahan ini dikenali juga sebagai kapur mati. Formula Ca(OH)2. | Menengah Rendah |
| gliserol | glycerol | Cecair likat, jernih, takat beku 18°C, takat didih 290°C, larut dalam air dan alkohol tetapi tidak larut dalam eter, benzena dan kloroform. Gliserol digunakan untuk membuat plastik. | Menengah Rendah |
| benzena | benzene | Sebatian hidrokarbon aromatik, berbentuk cecair, tidak berwarna, mudah terbakar, bersifat karsinogen, larut campur di dalam alkohol, karbon tetraklorida, eter, aseton, dan asid asetik, tetapi larut sedikit di dalam air. Formulanya, C6 H6. | Menengah Atas |
| boleh larut | soluble | Sifat bahan pepejal yang boleh meresap dan sebati dengan pelarut, terutamanya air. | Sekolah Rendah |
| alkali | alkali | Bahan yang larut dalam air, menukarkan kertas litmus merah menjadi biru, berasa pahit dan mempunyai nilai pH antara 8 - 14. Alkali akan membentuk garam dan air apabila bertindak balas dengan asid. | Menengah Rendah |
|
|