Tiub Crookes ialah sejenis tiub vakum. Sir William Crookes, ahli fizik dan ahli kimia Inggeris, mencipta tiub itu pada tahun 1870-an sebagai sebahagian daripada kajiannya tentang sinar katod. Usahanya membawa kepada penemuan bahawa sinar ini terdiri daripada aliran elektron. Tiub Crookes mempunyai elektrod di setiap hujung atau berhampiran dengannya, dan tekanan udara yang rendah di dalamnya. Apabila arus elektrik yang kuat mengalir dari katod (elektrod negatif) ke anod (elektrod positif), bara muncul di hujung tiub yang bertentangan dengan katod. Crookes membuat kesimpulan bahawa sinar yang tidak kelihatan daripada katod menyebabkan bara tersebut. Untuk mengkaji sinaran, Crookes meletakkan objek kecil dalam laluan sinar, di dalam tiub itu. |