| Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
| patah rome | [pA.tAh Äo.m«] | | terencat pertumbuhan (pada manusia, haiwan peliharaan) daripada segi psikologi dan lain-lain kerana terpisah. | Umo baru due taon dah kene tinggal, ape tak patah rome. | [u.mo bA.Äu du.we tAon dAh k«.n« tiN.gAl A.p« tA/ pA.tAh | Umur baru dua tahun sudah kena tinggal, mana tidak terencat kesuburan. |
| duet lawe | [du.wet lA.w«] | | wang yang dibayar kepada mak andam untuk memesan kerusi pengantin lelaki. | Kalau sandeng kat rumah, kite kene siyap duet pintu, kalau kat dewan tak payah le. | [kA.lAw sAn.deN kAt Äu.mAh ki.t« k«.n« si.jAp du.wet pin.tu ] | Kalau bersanding di rumah, kita kena siap duit pintu, kalau bersanding di dewan, tidak payahlah. |
| kudut | [ku.dut] | kata adjektif | 1. kecil dan kurus; kurus kedengkek, kurus kedengkeng. 2. berkenaan muka yang selamba dan tidak membayangkan rasa malu atau rasa bersalah | 1.Kudut saje budak tu. Macam tak cukop makan. 2. Dah kene tangkap pon, mukenye kudut. | 1. [ku.dut sA.dZ« bu.dA/ tu mA.tSAm tA/ tSu.kop mA.kAn]2[] | 1. Budak itu sangat kurus. Macam tidak cukup makan. 2. Sudah kena tangkap pun mukanya masih selamba. |
| Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
| segok | [sE.g/] | kata adjektif | malu, segan, janggal, serba tak kena. | Aku segok nak pi rumah dia pasai dia tu orang kaya. | [A.ku sE.g/ nA/ pi Òu.mAh di.jA pA.sAj di.jA tu .ÒAN kA.jA] | Aku segan nak pergi ke rumahnya kerana dia orangnya kaya. |
| koi I | [kj] | kata nama | ketul tanah atau dataran tanah yang keras (umpamanya ketul-ketul tanah di sawah yang kering kontang). | Dia balin adek dia dengan ketoi tanah koi, naseb baek tak kena. | [di.jA bA.lin A.de/ di.jA d«.NAn k«.toj tA.nAh kj nA.seb bAe/ tA/ k«.nA] | Dilempari adiknya dengan seketul tanah keras, nasib baik tidak mengenainya. |
| tak ketahuan | [tA/ k«.tA.hu.wAn] | | 1. tidak tentu, sembarangan, kurang pasti. | Masok kampong orang jangan buat tak ketahuan, satni kena kayu tiga tengah dua. | [mA.so/ kAm.poN .ÒAN dZA.NAn bu.wAt tA/ k«.tA.hu.wAn sAt.ni k«.nA kA.ju ti.gA t«.NAh du.wA] | Masuk ke kampung orang jangan sembarangan, nanti kena pukul. |
| tak betadong | [tA/ b«.tA.doN] | | ada kena-mengena atau bersangkutan dengan perkara yang sedang dibahas atau diperkatakan. | Benda hak Mat Dereh cakap tu tak betadong dengan kampong kita. | [b«n.dA hA/ mAt d«.Òeh tSA.kAp tu tA/ b«.tA.doN d«.NAn kAm.poN ki.tA] | Perkara yang diceritakan oleh Mat Deris itu tidak ada kena mengena dengan kampung kita. |
| pukai I | [pu.kAj] | kata kerja | tunai. | Hang kena bayaq cara pukai, tak mau utang-utang. | [hAN k«.nA bA.jA)Ö tSA.ÒA pu.kAj tA/ mAw u.tAN.u.tAN] | Engkau mesti bayar secara tunai, tidak boleh berhutang. |
| kayu tiga tengah dua | [kA.ju ti.gA t«.NAh du.wA] | | pukul. | Masok kampong orang jangan buat tak ketahuan, satni kena kayu tiga tengah dua. | [mA.so/ kAm.poN .ÒAN dZA.NAn bu.wAt tA/ k«.tA.hu.wAn sAt.ni k«.nA kA.ju ti.gA t«.NAh du.wA] | Masuk ke kampung orang jangan sembarangan, nanti kena pukul. |
| cerin | [tS«.Òin] | kata adjektif | berkenaan rambut, bulu dan lain-lain yang kering, keras dan tegak. Selalunya kerana keadaan semula jadi atau sebab tidak dibubuh minyak. | Awat cerin sangat rambot budak tu, tak prenah kena minyak kot? | [A.wAt tS«.Òin sA.NAt ÒAm.bot bu.dA/ tu tA/ pÒ«.nAh k«.nA mi.øA/ kot] | Kenapa kering sangat rambut budak itu, agaknya tidak pernah dibubuh minyak. |
| cotet | [tS.tEât] | kata adjektif | berkenaan barang atau benda yang kecil sahaja, sedikit sahaja. | Hang tak buleh ambek semua, hang kena ambek secotet saja barula orang tak marah. | [hAN tA/ bu.leh Am.be/ s«.mu.wA hAN k«.nA Am.be/ s«.tS.tEât sA.dZA bA.Òu.lA .ÒAN tA/ mA.ÒAh] | Kamu tidak boleh mengambil kesemuanya, ambil sedikit sahaja barulah kamu tidak dimarahi orang. |
| balaeh | [bA.lAEh] | kata kerja | curi. | Barang dalam rumah kat ujong kampong tu habeh kena balaeh pasai tuan dia tak dak. | [bA.ÒAN dA.lAm Òu.mAh kAt u.dZoN kAm.poN tu hA.beh k«.nA bA.lAEh pA.sAj tu.wAn di.jA tA/ dA/] | Barang dalam rumah di hujung kampung itu habis dicuri kerana penghuninya tiada. |
| meliau | [m«.li.jAw] | kata kerja | 1. bertambah besar (berkenaan luka dan lain-lain) meroyak. | Luka kena parang tu maken meliau pasai dia tak berobat. | [lu.kA k«.nA pA.ÒAN tu mA.kin m«.li.jAw pA.sAj di.jA tA/ b«.Ò.bAt] | Luka kerana terkena parang itu semakin membesar kerana tidak diubat. |
| Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
| kewa | [kE.wA] | kata kerja | mengayun ke belakang dan ke hadapan seperti tangan, kayu dan lain-lain. | Mae kewa tange diyo, mujo tok keno aku. | [mA.E kE.wA tA.NE di.j mu.dZo t/ k«.n A.ku] | Mail mengayunkan tangannya, nasib baik tak kena aku. |
| lek | [le)/] | kata kerja | mengelak daripada terkena pukulan, tikaman dan lain-lain. | Mujo aku de lek, kalu tidok parok keno behe. | [mu.dZo A.ku dE le)/ kA.lu ti.d/ pA.Ä/ k«.n bE.hE] | Mujur aku sempat mengelak, kalau tak teruk kena pukul. |
| karok | [kA.Ä/] | kata nama | suluh yang dibuat daripada daun nyiur yang kering, jamung, andang. | Drektuh, ore jale male keno bowok karok, pasa lapu pecek tak dok. | [dÄE/.tuh .ÄE dZ:A.lE mA.lE k«.n b.w/ kA.Ä/ pA.sA lA.pu pE.tSE/ tA/ d/] | Zaman dulu, orang berjalan malam kena bawa andang kerana tak ada lampu suluh. |
| kekpong | [kE/.pN] | kata kerja | mengangkat dan membawa sesuatu dengan kedua-dua lengan. | Tok diyo tok leh jale doh, nok gi mano keno kekpong. | [to/ di.j t/ leh dZ:A.lE dh n/ gi m:A.n k«.n kE/.pN] | Neneknya tak boleh berjalan dah, nak pergi ke mana-mana kena angkat. |
| Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
| tajau | [tA.dZAw] | kata kerja | pukul, belasah dengan menggunakan lidi, rotan dan lain-lain; cemat, lapon, pedodak, pupuh. | Dio tak poi skolah, sobab kono tajau kek abange. | [di.j tA/ pi sk.lAh s.bAb k.n tA.dZAw kE/ A.bAN.E] | Dia tidak pergi sekolah, sebab kena pukul dengan abangnya. |
| pupuh | [pu.puh] | kata kerja | pukul, belasah dengan menggunakan lidi, rotan dan lain-lain; cemat, lapon, pedodak, tajau. | Dio tak poi skolah, sobab kono pupuh kek abange. | [di.j tA/ pi sk.lAh s.bAb k.n pu.puh kE/ A.bAN.E] | Dia tidak pergi sekolah, sebab kena pukul dengan abangnya. |
| cemat | [tSE.mAt] | kata kerja | pukul, belasah dengan menggunakan lidi, rotan dan lain-lain; lapon, pedodak, pupuh, tajau. | Dio tak poi skolah, sobab kono cemat kek abange. | [di.j tA/ pi sk.lAh s.bAb k.n tSE.mAt kE/ A.bAN.E] | Dia tidak pergi sekolah, sebab kena pukul dengan abangnya. |
| tomaru II | [t.mA.Äu] | kata adjektif | parah. | Tomaru kau kono puko, patutlah tak kolua rumah. | [t.mA.Äu kAw k.n pu.ko pA.tut.lAh tA/ k.luA Äu.mAh] | Parah kau kena pukul, patutlah tidak keluar rumah. |
| pedodak | [p«.d.dA/] | kata kerja | pukul, belasah dengan menggunakan lidi, rotan dan lain-lain; cemat, lapon, pupuh, tajau. | Dio tak poi skolah, sobab kono pedodak kek abange. | [di.j tA/ pi sk.lAh s.bAb k.n p«.d.dA/ kE/ A.bAN.E] | Dia tidak pergi sekolah, sebab kena pukul dengan abangnya. |
| bolengkangan | [b.lEN.kA.NAn] | kata adjektif | tidak teratur, bersepah-sepah, bersimpang-siur. | Kok kau tido bolengkangan, tak kono dek pukau do. | [ko/ kAw ti.do b.lEN.kA.NAn tA/ k.n de/ pu.kAw d] | Jikalau engkau tidur tidak teratur tidak akan kena pukau. |
| ogun | [.gun] | kata kerja | menonyoh-nonyoh kepala; sugun. | Budak tu solalu kono ogun kek omake sobab tak buek kojo sokolah. | [bu.dA/ tu s.lA.lu k.n .gun kE/ .mA/.E s.bAb tA/ bu.we/ k.dZ s.k.lAh] | Budak itu selalu kena tonyoh kepala oleh emaknya kerana tidak membuat kerja sekolah. |
| polompa | [p.lm.pA] | kata nama | palang pada dinding di serambi. | Sorambi tu kono bori polompa baru bobudak tak jatoh ko tanah. | [s.ÄAm.bi tu k.n b.Äi p.lm.pA bA.Äu b.bu.dA/ tA/ dZA.toh k tA.nAh] | Serambi itu kena diberi polompa, baru budak-budak tidak jatuh ke tanah. |
| Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
| barek | [bA.Äe/] | kata kerja | selongkar; kembo. | Abes kaen baju dalam lemari kena barek, tak lain adek engkau punye keje. | [A.bes kAen bA.dZu dA.lAm l«.mA.Äi k«.n« bA.Äe/ tA/ lAen A.de/ «N.kAw pu.ø« k«.dZ«] | Habis kain baju di dalam almari kena selongkar, tak lain perbuatan adik engkau. |
| kekau | [k«.kAw] | kata kerja | cakar. | Calau-balau ni tak laen kene kekau kuceng le ni. | [tSA.lAw.bA.lAw ni tA/ lAen k«.n« k«.kAw ku.tSeN l« ni] | Calar-balar ini tak lain kena cakar kucinglah ini. |
| tali kaki | [tA.li kA.ki] | | dua utas tali yang diikat bersama dan ditarik untuk merentangkan jaring. Seutas disisipkan pada tepi atas mata jaring manakala seutas lagi dipasangkan pada lubang pelampung; tali ares. | Kau pasang tali kaki kene kuat-kuat, kalau tak, putos. | [kAw pA.sAN tA.li kA.ki k«.n« ku.wAt.ku.wAt kA.lAw tA/ pu.tos] | Kau pasang tali kaki kena kuat-kuat, kalau tak, putus. |
| tali ares | [tA.li A.Äes] | | dua utas tali yang diikat bersama dan ditarik untuk merentangkan jaring. Seutas disisipkan pada tepi atas mata jaring manakala seutas lagi dipasangkan pada lubang pelampung; tali kaki. | Kau pasang tali ares kene kuat-kuat, kalau tak, putos. | [kAw pA.sAN tA.li A.Äes k«.n« ku.wAt.ku.wAt kA.lAw tA/ pu.tos] | Kau pasang tali ares kena kuat-kuat, kalau tak, putus. |
| terejon sawan | [t«.Ä«.dZon sA.wAn] | | penyakit sawan pada kanak-kanak dengan keadaan bebola matanya terbolak-balik dipercayai akibat disampuk. | Budak tu ken« terejon sawan tak, cobe panggel pak dukon. | [bu.dA/ tu k«.n« t«Ä«.dZon sA.wAn tA/ tSo.b« pAN.gel pA/ du.kon] | Budak itu kena terejon sawan akibat sampuk tak? |
| bencah | [b«n.tSAh] | kata kerja | merebak atau meresap (cecair) di atas permukaan seperti kertas, kain dan sebagainya. | Ketas ni tak bagos, kene dakwat die bencah. | [k«.tAs ni tA/ bA.gos k«.n« dA/.wAt di.j« b«n.tSAh] | Kertas ini tidak bagus, kena dakwat, ia merebak. |
| bahal | [bA.hAl] | kata adjektif | sakit urat yang setempat biasanya pada punggung, pangkal paha atau gusi. | Dah kene bahal gigi le tu, patot tak becakap. | [dAh k«.n« bA.hAl gi.gi l« tu pA.tot tA/ b«.tSA.kAp] | Sudah kena sakit gigi hingga ke uratlah tu, patutlah tidak boleh bercakap. |
| Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
| buran | [bu.ÄAn] | kata kerja | membaling sesuatu yang kecil seperti batu-batu kecil dan pasir. | Mata adek tak boleh celek, kena buran dengan pase. | [mA.tA A.dE/ tA/ bo.leh tS«.l«/ k«.nA bu.ÄAn d«.NAn pA.sE] | Mata Ahmad tidak boleh celek, kena baling dengan pasir. |
| Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
| hotiaq | [ho.ti.jA)Ö] | kata adjektif | berkenaan dengan seseorang yang sangat cerewet | Orang tua tu hotiaq sunggoh, semua tak kena. | [.ÒAN tu.wA tu ho.ti.jA)Ö suN.goh s«.mu.wA tA/ k«.nA] | Orang tua itu sangat cerewet, semuanya tidak kena. |
| gelambiaq | [g«.lAm.bi.jA)Ö] | kata adjektif | 1. berkenaan dengan pakaian yang besar dan terbuai-buai | Mak beli baju tu tak kena, nampak gelambiaq bila adek pakai. | [mA b«.li bA.dZu tu tA k«.nA nAm.pA g«.lAm.bi.jA)Ö bi.lA A.de pA.kAj] | Mak beli baju itu tidak kena, nampak besar bila adik pakai. |
| gelinte | [g«.lin.tE] | kata kerja | 1. membulat-bulat sesuatu dengan menggunakan dua tapak tangan. | Biskut arab kena gelinte, tak buleh terap. | [bis.kut A.rAb k«.nA g«.lin.tE tA bu.leh t«.ÒAp] | Biskut arab kena buat bulat-bulat dengan tangan, tidak boleh terap. |
| kerenyeh | [k«.Ò«.øeh] | kata kerja | senyum yang menampakkan gigi; renyeh. | Lepaih kena puji tak sat ni dia dok kerenyeh lagi. | [l«.pAC k«.nA pu.dZi tA/ sAt ni di.jA do/ k«.Ò«.øeh lA.gi] | Selepas dipuji sebentar tadi dia masih senyum lagi. |
| jolok | [dZo.lo/] | kata kerja | mempengaruhi seseorang. | Hang jangan dok jolok dia, sat gi tak pasai-pasai kita kena. | [hAN dZA.NAn do/ dZo.lo/ di.jA sAt gi tA/ pA.sAj.pA.sAj ki.tA k«.nA] | Awak jangan jolok dia, nanti kita pula yang kena. |
| demah | [d«.mAh] | kata kerja | menumbuk atau memukul seseorang di bahagian muka. | Kena demah sebijik baru dia serek, tak berani nak cakap lagi. | [k«.nA d«.mAh s«.bi.dZi bA.Òu di.jA s«.Òe tA b«.ÒA.ni nA tSA.kAp lA.gi] | Kena tumbuk sekali baru dia serik, tidak berani hendak bersuara lagi. |
| serelom | [s«.Ò«.lom] | kata kerja | 1. menyarung sesuatu daripada atas kepala (seperti baju, kain, songkok dan sebagainya) | Orang pakai baju melayu kena serelom pasai dia tak dak butang. | [o.ÒAN pA.kAj bA.dZu m«.lA.ju k«.nA s«.Ò«.lom pA.sAj di.jA tA dA bu.tAN] | Orang memakai baju Melayu perlu menyarungnya daripada atas kepala sebab tidak berbutang. |
| capreh | [tSAp.Òeh] | kata nama | lesen yang berbentuk bulat yang digantung pada baju pemandu (seperti pemandu teksi, bas, lori dan sebagainya). | Dereba lori tu kena tahan polis pasai tak pakai ceperaih. | [d«.ÒE.bA lo.ri tu k«.nA tA.hAn p.lis pA.sAj tA pA.kAj tS«.p«.ÒAC] | Drebar lori tu ditahan polis sebab tidak memakai pas. |
| merenyau | [m«.Ò«.øAw] | kata adjektif | 1. berasa gatal di seluruh badan miang | Kot mana pon aku kena pi mandi jugak. Kalu tak mandi merenyau badan. | [kot mA.nA pon A.ku k«.nA pi mAn.di dZu.gA/ kA.lu tA/ mAn.di m«.Ò«.øAw bA.dAn] | Bagaimanapun saya perlu mandi juga. Kalau tidak mandi gatal badan. |
|
| Tesaurus |
|---|
| | Tiada maklumat tesaurus untuk kata tak kena. |
|
| Puisi |
|---|
|
Tahan bubu di Sungai Dungun,
Seekor ikan haram tak kena;
Mengapa adik duduk termenung,
Di manakah tempat abang tak kena.
Lihat selanjutnya... |
| Peribahasa |
|---|
| 388
Mind your own business
Jangan masuk campur atau mengambil tahu halo rang lain.
Jangan buat kerbau tanduk panjang
'' Mind your own business. It's private matter that has nothing to do with you,'' said the seller. I have to mind your business. If you fail in this project, I'll have great difficulty getting my money back from you!'' exclaimed the loan shark.
''Jangan buat kerbau tanduk panjang. Ini soal peribadi dan tak ada kena mengena langsung dengan awak,'' kata si penjual. Aku kenalah jaga tepi kain kau. Kalau kau gagal dalam projek ini, susah besarlah aku nak dapat balik duit dari kau!'' jerit si Along.
Peribahasa dan Ungkapan Inggeris - Melayu
Lihat selanjutnya... |
|