Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
pinjong | [pin.dZoN] | kata nama | penjuru. | Letaklah buah-buah tu kat pinjong sane. | [l«.tA/.lAh bu.wAh.bu.wAh tu kAt pin.dZoN sA.n«] | Letaklah buah-buah itu di penjuru sana. |
telo pindang | [t«.lo pin.dAN] | | sejenis telur rebus yang direbus khas berlapis-lapis dengan beberapa jenis pucuk daun seperti daun semangkuk bersama rempah ratus dan garam. Telur ini direbus sekurang-kurangnya enam jam dengan api yang perlahan dan lazimnya dibuat sempena majlis perkahwi | | | |
duet pintu | [du.wet pin.tu] | | wang yang diberikan kepada kaum keluarga pengantin perempuan yang membuat adangan di halaman rumah, di depan tangga atau pintu sebagai sekatan kepada pengantin lelaki dalam perjalanannya untuk bersanding dengan pengantin perempuan; tebos pelamin. | | | |
longoi | [lo.Noj] | kata adjektif | letih lesu. | Badan rase longoi lepas angkat barang pindah rumah. | [bA.dAn. ÄA.s« lo.Noj l«.pAs AN.kAt bA.ÄAN pin.dAh Äu.mAh] | Badannya merasa lesu setelah mengangkat barang kerana pindah rumah. |
kawan | kA.wAn] | kata nama | kata ganti diri pertama tunggal lelaki. | Kawan arap bile kawan pindah rumah nanti awak bole datang. | [kA.wAn A.ÄAp bi.l« kA.wAn pin.dAh Äu.mAh nAn.ti A.wA/ | Saya harap bila saya pindah rumah nanti awak boleh datang. |
bedanau | [b«.dA.nAw] | kata adjektif | kotor dan berbau (pada permukaan lantai, papan, benda, baju dan lain-lain). | Tiga ari pinggan mangkok tak bebasoh, bedanaulah die. | [ti.g« A.Äi piN.gAn mAN.ko/ tA/ b«.bA.soh b«.dA.nAw.lAh di.j«] | Tiga hari pinggan mangkuk itu tidak berbasuh, kotor dan berbaulah. |
begah | [b«.gAh] | kata adjektif | kenyang kerana terlebih makan dan minum; bentos, kebentak. | Macam mane tak begah perot, tige pinggan belom berenti. | [mA.tSAm mA.n« tA/ b«.gAh p«.Äot ti.g« piN.gAn b«.lom ] | Macam mana perut tidak terlalu kenyang, sudah makan tiga pinggan pun masih belum berhenti. |
tali perot | [tA.li p«.Äot] | | tali pinggang yang diperbuat daripada kain untuk mengikat kain kurung Johor. | Ikat kaen tu tak payah pakai tali perot, tali pinggang kan ade. | [i.kAt kAen tu tA/ pA.jAh pA.kAj tA.li p«.Äot tA.li piN.gAN | Ikat kain itu tidak payah guna tali yang diperbuat daripada kain, tali pinggang kan ada. |
duet lawe | [du.wet lA.w«] | | wang yang dibayar kepada mak andam untuk memesan kerusi pengantin lelaki. | Kalau sandeng kat rumah, kite kene siyap duet pintu, kalau kat dewan tak payah le. | [kA.lAw sAn.deN kAt Äu.mAh ki.t« k«.n« si.jAp du.wet pin.tu ] | Kalau bersanding di rumah, kita kena siap duit pintu, kalau bersanding di dewan, tidak payahlah. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
pinjoi | [pin.dZoj] | kata kerja | 1. bengkak, benjol. | Dahi dia pinjul kena tumbok kawan dia. | [dA.hi di.jA pin.dZoj k«.nA tum.bo/ kA.wAn di.jA] | Dahinya benjol kena tumbuk kawannya. |
empin kerabu | [«m.pin k«.ÒA.bu] | | sejenis kerabu kering daripada emping padi yang digoreng semula dengan cili, udang, serai, kelapa, garam dan gula sebagai makanan ringan. | | | |
| | | 2. baki (wang dan lain-lain) | Mana pinjul duet hak aku bagi semalam? | [mA.nA pin.dZoj du.wet hA/ A.ku bA.gi s«.mA.lAm] | Mana baki wang yang aku beri semalam? |
mampai | [mAm.pAj] | kata adjektif | tumpul, dempak. | Depa tumbok empin pakai alu hak mampai. | [dE.pA tum.bo/ «m.pin pA.kAj A.lu hA/ mAm.pAj] | Mereka menumbuk emping dengan menggunakan alu yang dempak. |
kerunaeh | [k«.Òu.nAEh] | kata kerja | menggaru atau mengopek dengan cara yang perlahan dengan hujung jari; kerumit. | Dia kerunaeh kerupin kude dia itu sampai bedarah. | [di.jA k«.Òu.nAEh k«.Òu.pin ku.dE di.jA itu sAm.pAj b«.dA.ÒAh] | Dia mengopek keruping kudisnya itu sehingga berdarah. |
lingkop pahna | [liN.kop pAh.nA] | | rosak binasa, punah atau jahanam. | Depa kelahi laki bini, habeh lingkop pahna pinggan mangkok. | [dE.pA k«.lA.hi lA.ki bi.ni hA.beh liN.kop pAh.nA piN.gAn mAN.ko/] | Habis punah pinggan mangkuk kerana mereka berkelahi suami isteri. |
adan | [A.dAn] | kata nama | pengadang yang dipasang di pintu, tangga dan sebagainya, untuk menyekat kanak-kanak keluar rumah. | Mak buboh adan depan pintu tak bagi adek keluaq rumah. | [mA/ bu.boh A.dAn d«.pAn pin.tu tA/ bA.gi A.de/ k«.lu.wAâÖ ] | Ibu memasang pengadang di pintu supaya adik tidak dapat keluar rumah |
| | | 2. makan dengan memasukkan makanan dengan sebanyak-banyaknya dalam mulut (biasanya dengan rakus dan pantas). | Dia polok nasik tu sat saja abeh sepinggan bak. | [di.jA p.l/ nA.si/ tu sAt sA.dZA A.bEh s«.piN.gAn bA/] | Dia memakan nasi itu begitu pantas sehingga habis sepinggan penuh. |
betoran | [b«.t.ÒAn] | kata adjektif | berkenaan pinggan mangkuk, tikar, talam, kain dan lain-lain yang bersusun atau berlapis-lapis. | Awat hang biaq betoran pinggan tu, bila hang nak basoh? | [A.wAt hAN bi.jAâÖ b«.t.ÒAn piN.gAn tu bi.lA hAN nA/ bA.soh] | Kenapa kamu biarkan pinggan itu bersusun, bila kamu hendak membasuhnya? |
cungget | [tSuN.get] | kata kerja | berlari atau melarikan diri (dengan pantas). | Bila nampak orang mai kutep utang, dia pon cungget ikot pintu belakang. | [bi.lA nAm.pA/ .ÒAN mAj ku.tep u.tAN di.jA pon tSuN.get i.kot pin.tu b «.lA.kAN] | Apabila ternampak orang mengutip hutang datang, dia pun segera melarikan diri melalui pintu belakang. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
caping | [tSA.piN] | kata nama | perkara yang boleh mencetuskan kemarahan dan perbalahan, hal, pasal. | Mung jange dok cari capingla denge we tu, diyo tu pongoh. | [muN dZA.NE d/ tSA.Äi tSA.piN.lA d«.NE wE tu di.j tu | Kamu janganlah cari pasal dengan we, dia tu perengus. |
kate | [kA.tE] | kata nama | modal. | Mae pinje pitih denge beng wak kate nego. | [mA.E pin.dZE pi.tih d«.NE beN wA/ kA.tE n:E.g] | Mail meminjam wang daripada bank untuk buat modal perniagaan. |
jilah | [dZ:i.lAh] | kata adjektif | bersih daripada segala kekotoran, cuci. | Mok basoh pingge sapa jilah. | [m/ bA.soh piN.gE sA.pA dZ:i.lAh] | Mak basuh pinggan sehingga bersih. |
leseh | [lE.sE)h] | kata adjektif | tidak dalam (tentang pinggan), cetek, leper. | Pingge leseh lagu tu buke buleh buboh gula. | [piN.gE lE.sE)h lA.gu tu bu.kE bu.leh bu.boh gu.lA] | Pinggan yang leper macam tu bukannya boleh dibubuh gulai. |
tereh | [t:«.ÄEh] | kata adjektif | berkenaan wang perbelanjaan dan lain-lain yang hampir habis. | Pinje pitih demo duwo tigo riya, ambo tereh sangak doh ni. | [pin.dZE pi.tih dE.m du.w ti.g Äi.jA Am.b t:«.ÄEh sA.NA/ dh ni] | Pinjam duit kamu dua tiga ringgit, saya dah hampir kehabisan wang sekarang ni. |
wak ko | [wA/ k] | | gara-gara. | Wak ko nikuh kucing tu, abih pecoh pingge makok. | [wA/ k n:i.kuh ku.tSiN tu A.bih p«.tSh piN.gE mA.ko/] | Gara-gara kucing tu terlalu ganas, habis pecah pinggan mangkuk. |
sopeng | [s.pEN] | kata adjektif | berkenaan pinggan dan lain-lain yang sumbing. | Ore tuwo kato, pingge sopeng tok leh guno wak make nasik. | [.ÄE tu.w kA.t piN.gE s.pEN t/ leh gu.n wA/ mA.kE nA.si/] | Orang tua kata, pinggan sumbing tak boleh digunakan untuk makan nasi. |
meleng | [m:E.leN] | kata kerja | buat-buat malu. | Jange dok meleng gak, kuwe banyok lagi dale pingge ni. | [dZA.NE do/ m:E.leN gA/ ku.we bA.ø/ lA.gi dA.lE piN.gE ni] | Jangan buat-buat malu, kuih masih banyak dalam pinggan ni. |
licing mone | [li.tSiN m:.nE] | | habis sama sekali (berkenaan harta dan lain-lain), habis langsung; licing dalek, licing damah. | Nasik dale pingge licing mone, nyo make ko Mamak. | [nA.si/ d:A.lE piN.gE li.tSiN m:.nE ø mA.kE k mA.mA/] | Nasi dalam pinggan habis dimakan oleh Mamat. |
ranya | [ÄA.øA] | kata kerja | 1. mengambil makanan dengan menggunakan tangan daripada hidangan secara sesuka hati; ranga, rawo. | Jange dok ranya gak dale pingge ore, tok baek. | [dZA.NE do/ ÄA.øA gA/ dA.lE piN.gE .ÄE t/ bAe/] | Jangan mengambil makanan secara sesuka hati daripada pinggan orang lain, tak baik. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
botontam | [b.tn.tAm] | kata adjektif | berpusu-pusu. | Kek muko pintu tu, orang botontam nak nengok penganten. | [kE/ mu.k pin.tu tu .ÄAN b.tn.tAm nA/ nE.N/ p«.NAn.ten] | Di depan pintu itu, orang berpusu-pusu hendak melihat pengantin. |
ponanggah | [p.nAN.gAh] | kata nama | 1. tempat meletak peralatan dapur ketika kenduri. | Bilo nak konduri ponoh pinggan mangkuk dilotak kek ponanggah. | [bi.l nA/ kn.du.Äi p.nh piN.gAn mAN.ku/ di.l.tA/kE/ p.nAN.gAh] | Apabila hendak kenduri, penuh pinggan mangkuk diletakkan di penanggah. |
sumpet | [sum.pEt] | kata nama | beg yang dibuat daripada daun mengkuang dan diikat di pinggang. | Ikek boto-boto sumpet tu kek pinggang, kang ikan kok lopeh. | [i.kE/ b.t.b.t sum.pEtò tu kE/ piN.gAN kAN i.kAn k/ l.pEh] | Ikat betul-betul sumpit itu di pinggang, nanti ikan kut terlepas. |
gebong | [gE.bN] | kata adjektif | lahap. | Gebong boto budak ni abih nasi sopinggan monjuju, nak botambahe lai. | [gE.bN bo.to bu.dA/ ni A.bih nA.si s.piN.gAn mn.dZu.dZu nA/ b.tAm.bAh.E lAi:] | Lahap betul budak ini, habis nasi sepinggan penuh hendak bertambahnya lagi. |
monggehet | [mN.gE.hEt] | kata kerja | menggesel, bersentuhan. | Kobau dalam kandang tu, menggehet lumpo kek pintu kandang maso koluwa. | [k.bAw dA.lAm kAn.dAN tu mN.gE.hEt lum.p kE/ pin.tu kAn.dAN mA.s/ k.lu.wA] | Kerbau dalam kandang itu, menggeselkan lumpur di pintu semasa keluar. |
somolet | [s.m.let] | kata nama | bekas untuk menyimpan wang daripada kain yang diikat di pinggang. | Somolet dibuek dari kaen, nak simpan duet ikek kek pinggang. | [s.m.let di.bu.wE/ dA.Äi kAEn nA/ sim.pAn du.wEt i.kE/ kE/ piN.gAN] | Somolet dibuat dari kain, hendak simpan duit, diikat di pinggang. |
korolat | [k.Ä.lAt] | kata nama | tali untuk menaikkan dan menurunkan tempat manisan lebah, tali umbai. | Tali yang elok dibuek korolat, dibuek dari ijok bopinta komali. | [tA.li jAN E.l/ di.bu.wE/ k.Ä.lAt di.bu.wE/ dA.Äi i.dZ/ b.pin.tA k.mA.li] | Tali yang elok dibuat kerolat dibuat daripada tali ijuk berpintal komali. |
dikilit | [di.ki.lit] | kata kerja | digelecek. | Duo tigo orang pomaen dikilite, sobolum ditujahe bola tu ko pintu gol. | [du ti.g .ÄAN p.mAen di.ki.lit.E s.b.lum di.tu.dZAh.Eb.lA tu k.pin.tu gl] | Dua tiga orang pemain digeleceknya, sebelum ditendangnya bola itu ke pintu gol. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
kelebang | [k«.l«.bAN] | kata adjektif | malas membuat kerja-kerja rumah; melilit. | Padah kelebang, pinggan nasik die pon tak basoh. | [pA.dAh k«.l«.bAN piN.gAn nA.si/ di.j« pon tA/ bA.soh] | Dia sangat malas hingga pinggan nasi dia pun tidak dibasuh. |
pisau sorong | [pi.sAw so.ÄoN] | | sejenis pisau menoreh pokok getah yang matanya di sebelah atas dan digunakan secara menolak dari pangkal ke hujung carang (bekas torehan). | Carang tengah paras pinggang sedap le pakai pisau sorong. | [tSA.ÄAN t«.NAh pA.ÄAs piN.gAN s«.dAp l« pA.kAj pi.sAw so.ÄoN] | Bekas torehan berada pada aras pinggang, sesuailah pakai pisau sorong |
kesarok | [k«.sA.Äo/] | kata adjektif | naik angin. | Dah kesarok budak ni abes pintu pon tendang. | [dAh k«.sA.Äo/ bu.dA/ ni A.bes pin.tu pon t«n.dAN] | Sudah naik angin budak ini, habis pintu pun ditendang. |
tejeromo | [t«.dZ«.Äo.mo] | kata kerja | terserempak. | Die keluau aje pintu rumah, terus aje tejeromo dengan aku. | [di.j« k«.lu.wAw A.dZ« pin.tu Äu.mAh t«.Äus A.dZ« t«.dZ«.Äo.mo d«.NAn A.ku] | Dia keluar sahaja dari pintu rumah, terus terserempak dengan aku. |
terak | [t«.ÄA/] | kata adjektif | berkenaan isi mangkuk dan lain-lain yang penuh. | Belaklah, terabes ke engkau nasik sepinggan terak ni? | [b«.lA/.lAh t«.ÄA.bes k« «N.kAw nA.si/ s«.piN.gAn t«.ÄA/ ni] | Belaklah, terhabiskah engkau nasi sepinggan penuh ni? |
menguntu | [m«.Nun.tu] | kata adjektif | berkenaan makanan yang menimbun. | Sampai menguntu kau isik nasik dalam pinggan, boleh abes ke? | [sAm.pAj m«.Nun.tu kAw i.si/ nA.si/ dA.lAm piN.gAn bo.leh A.bes k«] | Menimbun nasi yang kau isi ke dalam pinggan, boleh habiskah? |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
mecok | [m«.tS/] | kata kerja | melakukan sesuatu dalam keadaan marah. | Kalo mecok basoh pinggan, bunyi pinggan dengar ke luar. | [kA.lo m«.tS/ bA.soh piN.gAn bu.øi piN.gAn d«.NA k«.lu.wA] | Kalau mecok basuh pinggan, bunyi pinggan dengar hingga ke luar. |
| | | 2. kayu penyelak pintu | Kantan doh patah, tak boleh selak pintu. | [kAn.tAn dh pA.tAh tA/ bo.leh se.lA/ pin.tu] | Kayu penyelak sudah patah, tak boleh selak pintu. |
joke | [dZ.kE] | kata tugas | di sudut, di tepi, di penjuru. | Jangan dok joke pintu kang jatoh. | [dZA.NAn d/ dZ.kE pin.tu kAN dZA.toh] | Jangan duduk di tepi pintu tu, nanti jatuh. |
rabong | [ÄA.boN] | kata adjektif | berkenaan sesuatu yang banyak melebihi hadnya. | Jangan rabong ngat buboh nasik dalam pinggan. | [dZA.NAn ÄA.boN NAt bu.boh nA.si/ dA.lAm piN.gAn] | Jangan banyak sangat bubuh nasi dalam pinggan. |
kemantu | [k«.mAn.tu | kata adjektif | berkenaan keadaan seseorang yang tersangat kenyang. | Mane tok kemantu tibai tige pinggan nasik. | [mA.n« t/ k«.mAn.tu ti.bAj ti.g« piN.gAn nA.si/] | Mana tidak rasa kenyang, makan nasi tiga pinggan. |
cope I | [tSo.pe] | kata adjektif | berkenaan seseorang atau alat yang berada di tepi atau di bahagian hujung sesuatu, condek. | Jangan bediri cope kat pintu, kang jatoh. | [dZA.NAn b«.di.Äi tSo.pe kAt pin.tu kAN dZA.toh] | Jangan berdiri di tepi pintu, nanti jatuh. |
tungap | [tu.NAp] | kata nama | bekas kecil daripada mengkuang berbentuk segi empat bertingkat biasanya digunakan untuk memgisi emping; gunong berangkat. | Akak suroh adek buboh emping dalam tungap. | [A.kA/ su.Äoh A.de/ bu.boh «m.piN dA.lAm tu.NAp] | Kakak menyuruh adik memasukkan emping ke dalam tungap. |
beremban | [b«.Ä«m.bAn] | kata nama | penghadang pintu supaya kanak-kanak tidak boleh keluar masuk dalam rumah atau bilik. | Buat beremban kat pintu dapo, tak gi adek jatoh. | [bu.wAt b«.Ä«m.bAn kAt pin.tu dA.po tA/ gi A.de/ dZA.toh] | Buat penghadang pintu di dapur, tidak lagi adik jatuh. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
pinggan tapak gajah | [piN.gAn tA.pA gA.dZAh] | | pinggan kaca yang besar digunakan dalam majlis kenduri yang digunakan untuk menghidangkan nasi serta lauk pauk di dalamnya. Hidangan ini disajikan untuk empat orang pinggan asahan | Ada lagi menaksah yang pakai pinggan tapak gajah. | [A.dA lA.gi m«.nA.sAh jAN pA.kAj piN.gAn tA.pA gA.dZAh] | Ada lagi madrasah yang pakai pinggan tapak gajah. |
pinggan asahan | [piN.gAn A.sA.hAn] | | pinggan kaca yang besar digunakan dalam majlis kenduri yang digunakan untuk menghidangkan nasi serta lauk pauk di dalamnya. Hidangan ini disajikan untuk empat orang pinggan tapak gajah | Setengah orang geli nak makan nasik ramai-ramai dalam pinggan asahan. | [s«.t«.NAh o.ÒAN g«.li nA mA.kAn nA.si ÒA.mAj.ÒA.mAj dA.lAm piN.gAn A.sA.hAn] | Ada orang berasa geli hendak makan nasi beramai-ramai dalam pinggan asahan. |
pincok | [pin.tSo/] kn | | makanan daripada campuran buah-buahan yang ditumbuk dengan sambal gincok | | | |
kasut serelom | [kA.sut s«.Ò«.lom] | | kasut yang dipakai tanpa perlu mengenakan tali, pin atau butang. | Kalu pi reja, cek suka pakai kasut serelom. | [kA.lu pi Ò«.dZA tSE/ su.kA pA.kAj kA.sut s«.Ò«.lom] | Kalau pergi kerja, saya suka pakai kasut serelom. |
marton | [mAr.ton] | kata nama | tukul; merton | Pinjam marton sat aku nak paku dindin. | [pin.dZAm mAr.ton sAt A.ku nA/ pA.ku din.din] | Pinjam tukul sebentar saya hendak paku dinding. |
kawaq | [kA.wA)Ö] | kata nama | pencuri. | Kunci pintu dengan tingkap, mana tau sat ni kawaq masok. | [kun.tSi pin.tu d«.NAn tiN.kAp mA.nA tAw sAt ni kA.wA)Ö mA.so/] | Kunci pintu dan tingkap, mana tahu nanti pencuri masuk. |
gincah | [gin.tSAh] | kata kerja | menggunakan air dengan berlebihan secara membazir | Pinggan dua tiga bijik, dia gincah tak ikut padan. | [piN.gAn du.wA ti.gA bi.dZi/ di.jA gin.tSAh tA/ i.kut pA.dAn] | Pinggan hanya dua tiga biji, dia gincah tidak sepadan. |
| | | 2. mengopek sesuatu dengan perlahan menggunakan jari. | Lagi hang kerunaih kerupin lagi meroyak. | [lA.gi hAN k«.Òu.nAC k«.Òu.pin lA.gi m«.Òo.jA/] | Semakin kamu kopek keruping semakin melarat. |
tembap | [t«m.bAp] | kata kerja | merapatkan dua benda hingga bersentuhan | Reta tembap dengan pintu pagaq. | [ÒE.tA t«m.bAp d«.NAn pin.tu pA.gA)Ö] | Kereta rapat dengan pintu pagar. |
menyerama | [m«.ø«.ÒA.mA] | kata kerja | 1. berebut | Buboh dadah kue dalam pinggan sat gi orang menyerama. | [bu.boh dA.dAh kue dA.lAm piN.gAn sAt gi .ÒAN m«.ø«.ÒA.mA] | Bubuh siap-siap kuih dalam pinggan nanti orang berebut. |
|
|