Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
lenyu | [l«.øu] | kata adjektif | berkenaan enjin yang mudah hidup. | Burok-burok pon kereta ni, sekali setat lenyu. | [bu.Äo/.bu.Äo/ pon k«.Äe.t« ni s«.kA.li s«.tAt l«.øu] | Buruk-buruk pun kereta ini, sekali mula terus hidup |
jawat | [dZA.wAt] | kata adjektif | cemas kerana berlaku sesuatu yang boleh mengancam nyawa atau keselamatan. | Bile kapal kene gelombang, penumpang mule jawat. | [bi.l« kA.pAl k«.n« g«.lom.bAN p«.num.pAN mu.l« dZA.wAt] | Apabila kapal dipukul gelombang, penumpang mula berasa cemas. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tebalek kuang | [t«.bA.le/ ku.wAN] | | berlaku sebaliknya. | Dah tebalek kuang pulak, mula dia buat kreja tu, aleh-aleh aku pulak yang kena buat. | [dAh t«.bA.le/ ku.wAN pu.lA/ mu.lA di.jA bu.wAt kÒ«.dZA tu A.leh.A.leh A.ku pu.lA/ jAN k«.nA bu.wAt] | Sudah lain pula jadinya, asalnya dia yang hendak mengerjakannya, tiba-tiba aku pula yang terpaksa membuatnya. |
merela | [m«.Ò«.lA] | kata adjektif | berkenaan perempuan gatal, biang. | Betina ni, tak buleh nampak jantan dia mula la merela. | [b«.ti.nA ni tA/ bu.leh nAm.pA/ dZAn.tAn di.jA mu.lA lA m«.Ò«.lA] | Perempuan ini menggatal apabila nampak lelaki. |
tok | [to/] | kata nama | ibu kepada bapak atau ibu kepada ibu, nenek. | Masa tok hang beranak kat pak hang, Jepun baru masok. | [mA.sA to/ hAN b«.ÒA.nA/ kAt pA/ hAN dZ«.pun bA.Òu mA.so/] | Pada masa nenek kamu melahirkan ayah kamu, Jepun mula bertapak. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
berak | [b:«.ÄA/] | kata adjektif | berkenaan buah dalam keadaan mula hendak masak. | Buoh mokte blake rumoh tu, berak doh. | [:] | Buah rambutan belakang rumah tu dah mula masak. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
mongelat | [m.NE.lAt] | kata nama | tanda-tanda mengandung, demam kerana tanda-tanda mengandung. | Monantue dah mula mongelat, tak lamo lai dapek lah cucu. | [m.nAn.tu.E dAh mu.l m.NE.lAt tA/ lA.m lAi: dA.pE/ lAh tSu.tSu] | Menantunya sudah mula menunjukkan tanda-tanda mengandung, tidak lama lagi dapatlah cucu. |
rembeh | [ÄEm.bEh] | kata nama | sejenis tajak untuk menebas rumput. | Orang kampong, monompah rembeh, bilo nak mulo turun ko sawah. | [.ÄAN kAm.pN m.nm.pAh Äem.bEh bi.l nA/ mu.l tu.Än k.sA.wAh] | Orang kampung menempah rembeh, apabila mula turun ke sawah. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
masok isi | [mA.so/ i.si] | | peringkat padi mula berisi. | Padi tengah masok isi, tak lame lagi burong pipet datang le. | [pA.di t«.NAh mA.so/ i.si tA/ lA.m« lA.gi bu.ÄoN pi.pet dA.tAN l«] | Pokok padi aku sedang mula berisi, tak lama lagi burung pipit datanglah. |
ambai pasang | [Am.bAj pA.sAN] | | ambai yang menghala arus air pasang. | Cepat pasang ambai pasang tu, ae dah mule pasang. | [tS«.pAt pA.sAN Am.bAj pA.sAN tu Ae dAh mu.l« pA.sAN] | Cepat pasang ambai pasang tu, air sudah mula pasang. |
empang-empang alang | [«m.pAN «m.pAN A.lAN] | | ingat-ingat lupa. | Atok kau tu dah mule empang-empang alang, jangan ambek ati. | [A.to/ kAw tu dAh mu.l« «m.pAN «m.pAN A.lAN dZA.NAn Am.be/ A.ti] | Datuk sudah mula ingat-ingat lupa, jangan ambil hati. |
anak pete | [A.nA/ p«.te] | | bunyi petir yang bertalu-talu tetapi kedengaran perlahan dan kadangkala sayup-sayup | Wah! Dah mule dengau anak pete, baek le kite balek. Takot ujan nanti. | [wAh dAh mu.l« d«.NAw A.nA/ p«.te bAe/ l« ki.t« bA.le/ tA.kot u.dZAn nAn.ti] | Wah! Sudah mula kedengaran anak petir, baiklah kita balik. Takut hujan nanti. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
kelepek | [k«.lE.pE/] | kata adjektif | berkenaan dengan seseorang yang terlalu letih. | Mola-mola pegang posa budak mana pon kelepek. | [m.lA.m.lA p«.gAN p.sA bu.dA/ mA.nA pon k«.lE.pE/] | Mula-mula berpuasa budak mana pun letih. |
bujang | [bu.dZAN] | kata nama | duda atau janda. | Sejak jadi bujang Pak Din mola pasang badan. | [s«.dZA dZA.di bu.dZAN pA din m.lA pA.sAN bA.dAn] | Sejak jadi duda Pak Din mula menghias diri. |
memeri | [m«.m«.Òi] | kata adjektif | berkenaan dengan sesuatu yang menganjal | Lepaih basoh baju ni dia mola memeri. | [l«.pAC bA.soh bA.dZu ni di.jA m.lA m«.m«.Òi] | Selepas dibasuh baju ini, baju ini mula menganjal. |
| | | 2. meraba-raba merujuk kepada kelakuan yang tidak seronok | Bila wayang dah setat tangan dia mola menyerama. | [bi.lA wA.jAN dAh s«.tAt tA.NAn di.jA m.lA m«.ø«.ÒA.mA] | Bila wayang sudah bermula tangannya mula meraba. |
teangkak-angkak | [t«.AN.kA/.AN.kA/] | kata adjektif | berkenaan dengan kelakuan yang mengada-ngada | Bila orang mai budak tu mola teangkak-angkak. | [bi.lA .ÒAN mAj bu.do/ tu m.lA t«.AN.kA/.AN.kA/] | Bila orang datang budak itu mula mengada-gada. |
buat akai | [bu.wAt A.kAj] | | mencari helah untuk tidak melakukan sesuatu. | Bila ujan dia mola buat akai tak mau pi sekolah. | [bi.lA. u.dZAn di.jA m.lA bu.wAt A.kAj tA mAw pi s«.ko.lAh] | Apabila hujan, dia mula buat helah tidak mahu pergi sekolah. |
wah-wah | [wAh.wAh] | kata adjektif | gelisah, bimbang | Kami mola wah-wah pasai sampai pukoi dua belaih dia tak mai lagi. | [kA.mi m.lA wAh.wAh pA.sAj sAm.pAj pu.koj du.wA b«.lAC di.jA tA/ mAj lA.gi] | Kami mula gelisah kerana sehingga pukul dua belas dia belum datang. |
| | | 2. hitam merujuk kepada warna kulit | Baru dua minggu turon ke bendang, kulet pon mola merelit. | [bA.Òu du.wA miN.gu tu.Òon k« b«n.dAN ku.let pon m.lA m«.Ò«.lit] | Baru dua minggu turun ke sawah, kulit pun mula hitam. |
kelaku | [k«.lA.ku] | kata adjektif | berkenaan dengan seseorang yang menunjukkan perangai yang tidak manis atau tidak elok. | Bila orang mai dia pon mola tunjok kelaku. | [bi.lA .ÒAN mAj di.jA pon m.lA tun.dZo/ k«.lA.ku] | Bila orang datang dia pun mula tunjuk perangai. |
mereteh | [m«.Ò«.teh] | kata adjektif | berkenaan dengan sesuatu percambahan benih yang kelihatan banyak dan kecil | Lepaih empat lima hari menaboq, anak padi mola mereteh. | [l«.pAC «m.pAt li.mA hA.Òi m«.nA.b)Ö A.nA/ pA.di m.lA m«.Ò«.teh] | Selepas empat lima hari menabur benih padi, anak padi mula bercambah. |
|
Puisi |
---|
|
Dari mula Melayu tak jaga, Pasal belajar ilmu meniaga; Kalau tahu rugi laba, Berat ringan kita boleh jangka.
Lihat selanjutnya... |
|