Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
bok | [bo/] | kata nama | tilam kekabu; lece. | Bok senang gulong bandeng tilam sepan. | [bo/ s«.nAN gu.loN bAn.deN ti.lAm s«.pAn] | Tilam kekabu senang digulung jika dibandingkan dengan tilam sepan |
siageh | [si.jA.geh] | kata adjektif | berkenaan hasil kerja yang baik. | Kalau keje tak besunggoh tentu hasel keje tu tak siageh. | [kA.lAw k«.dZ« tA/ b«.suN.goh t«n.tu hA.sel k«.dZ« tu tA/ | Jika kita membuat sesuatu kerja dengan tidak bersungguh-sungguh, tentulah hasil kerja itu tidak baik. |
ae jarang | [Ae dZA.ÄAN] | | air masak yang disejukkan, air mati; hampak. | Kawan suke minom ae jarang bandeng ae manes. | [kA.wAn su.k« mi.nom Ae dZA.ÄAN bAn.deN Ae mA.nes] | Saya suka minum air masak sejuk jika dibandingkan dengan air manis. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
tik | [ti/] | kata kerja | kritik, cela, cerca, mengumpat. | Hang kena dengaq dulu, lepaeh tu hang nak tik, tik la. | [hAN k«.nA d«.NA)Ö du.lu l«.pAEh tu hAN nA/ ti/ ti/ lA] | Engkau kena dengar dahulu, kemudian jika engkau nak kritik, kritiklah. |
rebiah | [Ò«.bi.jAh] | kata kerja | memukul, menumbuk, melempang, membelasah dengan kuat. | Mokalu hang buat sekali lagi, aku rebiah muka hang! | [m.kA.lu hAN bu.wAt s«.kA.li lA.gi A.ku Ò«.bi.jAh mu.kA hAN] | Jika kamu ulangi lagi nanti aku tumbuk muka kamu! |
laeh | [lAEh] | kata adjektif | letih, daif, selekeh, tidak bermaya. | Awat hang ni laeh sangat, saket ka, pi la jumpa dokto. | [A.wAt hAN ni lAEh sA.NAt sA.ket kA pi lA dZum.pA d/.t] | Kenapa engkau lemah sangat, jika sakit, pergilah berjumpa doktor. |
makan cekak | [mA.kAn tS«.kA/] | | sanggup dan berkeupayaan melakukan sesuatu. | Kalu takat nak tebaeh kelilin kampong hang tu aku makan cekak la. | [kA.lu tA.kAt nA/ t«.bAEh k«.li.lin kom.poN hAN tu A.ku mA.kAn tS«.kA/ lA] | Jika sekadar hendak menebas di sekeliling kampung engkau tu sangguplah aku. |
kalot | [kA.lot] | kata adjektif | sibuk, kelam-kabut. | Mokalu pi rumah dia, dia cukop kalot suroh kita makan nasik jugak. | [m.kA.lu pi Òu.mAh di.jA di.jA tS.kop kA.lot su.Òoh ki.tA mA.kAn nA.si/ dZu.gA/] | Jika pergi ke rumahnya, dia sibuk menyuruh kita makan nasi di rumahnya. |
ngok-ngok | [N/.N/] | kata kerja | berjalan sambil kepala tertunduk-tunduk, terbongkok-bongkok. | Sapa lagi, mokalu bejalan ngok-ngok tu saheh la Tok Man Kaya! | [sA.pA lA.gi m.kA.lu b«.dZA.lAn N/.N/ tu sA.heh lA to/ mAn kA.jA] | Siapa lagi, jika berjalan sambil kepala tertunduk-tunduk, tentulah Tok Man Kaya. |
rait | [ÒAit] | kata nama | cangkuk yang terdapat pada hujung mata kail, panah, sauh. | Payah nak buang kael mokalu rait dia tesangkot kat insang ikan. | [pA.jAh nA/ bu.wAN kAel m.kA.lu ÒAit di.jA t«.sAN.kot kAt in.sAN i.kAn] | Sukar untuk mengeluarkan mata kail jika cangkuknya terlekat pada insang ikan. |
kelungkoq | [k«.luN.k)Ö] | kata nama | pangkal pelepah kelapa dan lain-lain. | Mokalu tak dak kayu api, kelungkoq nyoq pon buleh guna buat masak. | [m.kA.lu tA/ dA/ kA.ju A.pi k«.luN.k)Ö ø)Ö pon bu.leh gu.nA bu.wAt mA.sA/] | Jika tiada kayu api, pangkal pelepah kelapa pun boleh digunakan untuk memasak. |
| | | 2. mengambil sesuatu tanpa izin, mencuri. | Perangai dia macam tu dah, mokalu bekenan satu-satu barang mesti dia gabuih. | [p«.ÒA.NAj di.jA mA.tSAm tu dAh m.kA.lu b«.k«.nAn sA.tu.sA.tu bA.ÒAN mes.ti di.jA gA.buih] | Perangainya memang begitu, jika berkenan pada sesuatu barang mesti dicurinya. |
ngap | [NAp] | kata kerja | masuk ke dalam mulut (binatang), gigit, baham. | Kalu nak bagi makan kat monyet tu, jangan guna tangan, kot dia ngap tangan kita. | [kA.lu nA/ bA.gi mA.kAn kAt m.øEt tu dZA.NAn gu.nA tA.NAn kot di.jA NAp tA.NAn ki.tA] | Jika hendak menyuap makanan pada monyet tu, jangan menggunakan tangan, nanti ditokaknya tangan kita. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
selak | [s«.lA/] | kata tugas | sekiranya, kalau, jika, jikalau. | Mung tok gi skoloh ni, selak cekgu tanyo mung nok jawak guwano. | [muN t/ gi sk.lh ni s«.lA/ tSE/.gu tA.ø muN n/ dZA.wA/ gu.wA.n] | Kamu tak pergi ke sekolah ni, kalau cikgu tanya bagaimana kamu nak jawab. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
leco | [lE.tS] | kata adjektif | berkenaan tubuh badan yang tidak membesar, bantut; bentong. | Kok kau tak makan, kau sok kok leco. | [ko/ kAw tA/ mA.kAn kAw s/ ko/ lE.tS] | Jika engkau tidak makan, nanti badan engkau bantut. |
bentong | [bEn.tN] | kata adjektif | berkenaan tubuh badan yang tidak membesar, bantut; leco. | Kok kau tak makan, kau sok kok bentong. | [ko/ kAw tA/ mA.kAn kAw s/ ko/ bEn.tN] | Jika engkau tidak makan, nanti badan engkau bantut. |
topico | [t.pi.tS] | kata adjektif | lalai, leka. | Boguno deke, jangan jo topico, kan disapue. | [b.gu.n dE/.E dZA.NAn dZ t.pi.tS kAn di.sA.pu.E] | Jika berguna kepadanya, jangan leka, akan diambilnya. |
topolengo | [t.p.lE.N] | kata adjektif | amat sakit. | Ditompelenge den, topolengo, kok kau pon bongih. | [di.tm.pE.lEN.E dEn t.p.lE.N k/ kAw pon b.Nih] | Ditempelengnya saya, terasa amat sakit. Jika engkau pun tentu marah. |
bodundun | [b.dun.dun] | kata adjektif | berderet-deret. | Kok nengok bola, bodundun orang ko padang, kok ko mosojed, longang. | [ko/ nE.N/ b.lA b.dun.dun .ÄAN k pA.dAN ko/ km.s.dZed l.NAN] | Jika menonton bola, berderet-deret orang ke padang, kalau ke masjid, lengang. |
tuntung | [tun.tuN] | kata kerja | membalikkan atau menyendengkan. | Kok payah bona nak ngeluaan duet dalam tabong tu tuntung ajolah. | [k/ pA.jAh b.nA nA/ N«.luA.An du.wet dA.lAm tA.boN tu tun.tuN A.dZ.lAh] | Jika susah sangat hendak mengeluarkan cuit dalam tabung itu balikkan sajalah. |
kalo | [kA.l] | kata nama | sejenis tali yang digunakan untuk berpaut bagi perempuan yang hendak bersalin atau perempuan yang baru bersalin, atau perempuan dalam hari. | Kok takdo kalo, tak dapek de bangket do, kan dio baru besalen. | [ko/ tA/.d kA.l tA/ dA.pE/ dE bAN.kEt d kAn di.j bA.Äu b.sA.len] | Jika tidak ada kalo, tidak dapatlah dia bangun, bukankah dia baru bersalin. |
umpang | [um.pAN] | kata adjektif | lompang. | Kok ado anak gotah yang ompang kek baruh tu, ganti dongan yang baru. | [k/ A.d A.nA/ g.tAh jAN m.pAN kE/ bA.Äuh tu gAn.ti d.NAn jAN bA.Äu] | Jika ada anak getah yang lompang di baris itu, ganti dengan yang baru. |
celoi | [tSE.li] | kata nama | mengambil dengan menggunakan jari (seperti mengambil lauk di dalam mangkuk). | Lauk dalam mangkok ni copek basi kalu kono celoi. | [lAo/ dA.lAm mAN.ko/ ni tS.pE/ bA.si kA.lu k.n tSE.li] | Makanan dalam mangkuk ini akan cepat basi jika diambil dengan jari. |
tobolengot | [t.b.lE.Nt] | kata adjektif | berkenaan mata pisau, parang dan lain-lain yang bengkok. | Tula, kalau boli parang yang murah, pakai sokali duo, dah tobolengot. | [tu.lA kA.lAw b.li pA.ÄAN jAN mu.ÄAh pA.kAj s.kA.li du.w dAh t.b.lE.Nt] | Itulah, jika beli parang yang murah, pakai sekali dua, sudah bengkok matanya. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
beciyau | [b«.tSi.jAw] | kata kerja | menggerakkan pengayuh ke kiri atau ke kanan untuk mengawal arah bot semasa memasang pukat di laut. Tugas tersebut dilakukan secara berdiri di bahagian hadapan bot. | Kalau tengah beciyau, jage-jage, tak ke laen pegi bot. | [kA.lAw t«.NAh b«.tSi.jAw dZA.g«.dZA.g« tA/ k« lA«n p«.gi bot] | Kalau sedang berciau harus berhati-hati, jika tidak, ke lain hala bot. |
sipot daon | [si.pot dAon] | | simpulan pada hujung anyaman kelongsong buah cempedak yang diperbuat daripada daun kelapa. | Kau buat sipot daon tu kene cerot kuat-kuat, tak nanti teburai. | [kAw bu.wAt si.pot dAon tu k«.n« tS«.Äot ku.wAt.ku.wAt tA/ nAn.ti t«.bu.ÄAj] | Engkau cerut simpulan pada hujung daun kelapa itu kuat-kuat, jika tidak nanti terburai. |
|
Puisi |
---|
|
Makan buah berdulang-dulang, Makanan anak si perantau; Jika tuah berbalik pulang, Jika tidak hilang di rantau.
Lihat selanjutnya... |
|