Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
lokoh | [lo.koh] | kata adjektif | keras atau mengkal (durian). | Abang suke makan diyan lokoh bandeng dian masak. | [A.bAN su.k« mA.kAn di.jAn lo.koh bAn.deN di.jAn mA.sA/] | Abang suka makan durian yang mengkal berbanding dengan durian yang sudah cukup masak. |
roti kirai | [Äo.ti ki.ÄAj] | | sejenis makanan yang diperbuat daripada tepung dan digoreng seperti rupa jala berbentuk bulat dan dimakan dengan kuah kari daging atau kari ayam atau kuah durian, roti jala. | | | |
melukap | [m«.lu.kAp] | kata kerja | memakan dengan lahap (bahasa kasar). | Budak tu melukap buah diyan macam tak penah makan. | [bu.dA/ tu m«.lu.kAp bu.wAh di.jAn mA.tSAm tA/ p«.nAh ] | Budak itu memakan durian dengan lahap, macam tidak pernah makan. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
perisi | [p«.Òi.si] | kata kerja | 1. membuang biji atau mengasingkan antara isi dengan biji buah-buahan (asam jawa, ulas durian, biji rambutan dan lain-lain), mengupas, menguliti. | Mak dok perisi buah moktan nak bagi adek makan. | [mA/ do/ p«.Òi.si bu.wAh m/.tAn nA/ bA.gi A.de/ mA.kAn] | Ibu sedang mengasingkan isi buah rambutan daripada bijinya untuk dimakan adik. |
aum | [Aum] | kata kerja | memborong semua. | Depa pakat aum habis buah derian kat pekan tu. | [dE.pA pA.kAt Aum hA.beh bu.wAh d«.Òi.jAn kAt p«.kAn tu] | Mereka memborong semua buah durian yang dijual di pasar itu. |
bekah | [b«.kAh] | kata adjektif | merekah, pecah sedikit atau terbelah sebahagiannya. | Buah derian tu bekah dah senang la kita belah. | [bu.wAh d«.Òi.jAn tu b«.kAh dAh s«.nAN lA ki.tA b«.lAh] | Buah durian itu telah merekah, mudahlah dibelah. |
jujoh | [dZu.dZoh] | kata adjektif | berkenaan dengan buah-buahan, ikan dan sebagainya yang banyak atau lebat pada musim-musim tertentu. | Kalu hang nak makan derian, pila kat duson dia, masa derian tengah jujoh sebulan lagi. | [kA.lu hAN nA/ mA.kAn d«.Òi.jAn pi.lA kAt du.son di.jA mA.sA d«.Òi.jAn te.NA dZu.dZoh s«.bu.lAn lA.gi] | Kalau hendak makan durian, pergilah ke dusunnya semasa buah durian sedang banyak, kira-kira sebulan lagi. |
terentat | [t«.Ò«n.tAt] | kata adjektif | berkenaan tumbuh-tumbuhan, binatang dan lain-lain yang tidak boleh menjadi besar, berbantut, terganggu dan lain-lain. | Pokok derian tu terentat pasai tak cukop bagi baja. | [p.k/ d«.Òi.jAn tu t«.Ò«n.tAt pA.sAj tA/ tSu.kop bA.gi bA.dZA] | Pokok durian itu tidak membesar dengan sempurna kerana tidak diberi baja yang cukup. |
bekenjah | [b«.k«n.dZAh] | kata adjektif | banyak (buah-buahan, barang-barang keperluan dan sebagainya), berkenjah-kenjah. | Kalu musim buah, bekenjah buah moktan, buah derian, buah langsat kat pekan nat. | [kA.lu mu.sim bu.wAh b«.k«n.dZAh bu.wAh m/.tAn bu.wAh d«.Òi.jAn bu.wAh lAN.sAt kAt p«.kAn nAt] | Apabila musim buah, banyak buah rambutan, durian, langsat dan lain-lain di pekan sehari. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
klotong | [kl.tN] | kata adjektif | berkenaan durian, kelapa dan lain-lain yang telah ditebuk dan dimakan isinya oleh binatang. | Dreye atah pokok klotong abih nyo tebok tupa. | [dÄ«.jE A.tAh p.k/ kl.tN A.bih ø t«.bo/ t:u.pA] | Durian di atas pokok kelontong, habis ditebuk tupai. |
piye | [pi.jE] | kata nama | musim. | Lo ni piye dreye kapong. | [l: ni pi.jE dī.jE k:A.poN] | Sekarang ni musim durian di kampung. |
juwoh | [dZu.wh] | kata kerja | menyergah. | Pak Ngoh dok juwoh tupa kerik driye. | [pA/ Nh do/ dZu.wh tu.pA k«.Äi/ dÄi.jE] | Pak Ngah sedang menyergah tupai yang sedang memakan buah durian. |
| | | 2. mengambil kepunyaan orang tanpa kebenaran, mencuri. | Driye ambo abih nyo petak ko ore, maso ambo tingga gi jambe takdi. | [dÄi.jE Am.b A.bih ø p«.tA/ k .ÄE mA.s Am.b tiN.gA gi dZ:Am.be tA/.di] | Durian saya habis dicuri orang semasa saya pergi ke tandas tadi. |
palok | [p:A.lo/] | kata adjektif | berkenaan padanan makanan yang sesuai. | Buoh driye ni, kalu make denge pulok, baru palok molek. | [bu.wh dÄi.jE ni kA.lu mA.kE d«.NE pu.lo/ bA.Äu p:A.lo/ m.lE/] | Buah durian ni, kalau dimakan dengan pulut, baru sesuai. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
keset | [kE.sEt] | kata adjektif | berkenaan buah seperti rambutan, langsat, durian dan lain-lain yang tidak berbiji. | Camano nak dapek bijik dian ni, sumoe keset. | [tSA.mA.n nA/ dA.pE/ bi.dZi/ di.jAn ni su.m.E kE.sEt] | Macam mana hendak dapat biji durian ini, semuanya tiada biji. |
lopan | [l.pAn] | kata nama | lembah lereng bukit. | Dian kek lopan tu dah rahat, poi tengok. | [di.jAn kE/ l.pAn tu dAh ÄA.hAt pi tE.N/] | Durian di lembah itu sudah gugur, pergi tengok. |
bonyo | [b.ø] | kata adjektif | berkenaan buah yang lembik dan hampir membusuk. | Dian bolando ni dah bonyo, tak elok dimakan. | [di.jAn b.lAn.d ni dAh b.ø tA/ E.l/ di.mA.kAn] | Durian belanda ini sudah lembik, tidak elok untuk dimakan. |
pundong | [pun.doN] | kata nama | pondok (bersifat sementara) yang dibina dalam dusun dan lain-lain untuk berehat. | Pundong tempek monunggu dian dibuek totongah duson. | [pun.doN tm.pE/ m.nuN.gu di.jAn di.bu.wE/ t.t.NAh du.son] | Pondok tempat menunggu durian didirikan di tengah-tengah dusun. |
joriang | [dZ.Äi.jAN] | kata kerja | buah penghujung. | Buah dian kek dusun den tingga joriang dah tak banyak lai. | [bu.wAh di.jAn kE/ du.sun dEn tiN.gA dZ.Äi.jAN dAh tA/ bA.øA/ lAi:] | Buah durian di dusun saya tinggal buah penghujung, sudah tidak banyak lagi. |
molampoh | [m.lAm.ph] | kata adjektif | amat banyak, melambak. | Musim ni pereh, buah dian molampoh sopanjang jalan. | [mu.sim ni pE.ÄEh bu.wAh di.jAn m.lAm.ph s.pAn.dZAN dZA.lAn] | Musim ini teruk, buah durian terlalu banyak di sepanjang jalan. |
colonga | [tS.l.NA] | kata adjektif | berkenaan buah yang berbau kuat. | Kok lalu kek situ colonga boto bau dian, tapi cari tak jumpo. | [ko/ lA.lu kE/ si.tu tS.l.NA b.t bAu: di.jAn tA.pi tSA.Äi tA/ dZum.p] | Kalau lalu di situ, kuat bau durian tapi dicari tidak berjumpa. |
tungka | [tuN.kA] | kata kerja | 1. tumbang. | Dek tolampau kuek ribut malam tadie, pokok dian dopan rumah tu tungka. | [dE/ t.lAm.pAw ku.wE/ Äi.but mA.lAm tA.di.E p.k/ di.jAn d.pAn Äu.mAh tu tuN.kA] | Kerana terlampau kuat ribut malam tadinya, pokok durian depan rumah itu, tumbang. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
durian temilok | [du.Äi.jAn t«.mi.lo/] | | buah durian yang buruk, gugur pada awal musim, dan hanya seulas dua isinya yang boleh dimakan. | Ala, durian temilok, nak kasi takot arap ati. | [A.lA du.Äi.jAn t«.mi.lo/ nA/ kA.si tA.kot A.ÄAp A.ti] | Ala, durian yang buruk pada awal musim gugur. Hendak diberi takut kecewa. |
durian gantang | [du.Äi.jAn gAn.tAN] | | sejenis buah durian bersaiz besar, biasanya sebesar gantang dan berkulit hijau; durian gajah. | | | |
durian gajah | [du.Äi.jAn gA.dZAh] | | sejenis buah durian bersaiz besar, biasanya sebesar gantang dan berkulit hijau; durian gantang. | | | |
durian daon | [du.Äi.jAn dAon] | | sejenis buah durian yang bersaiz kecil, berduri panjang, berbiji besar, isinya nipis dan rasanya maung. | | | |
recak | [Ä«.tSA/] | kata kerja | 1. menakik-nakik hujung buah durian untuk mencari garisan pangsa supaya senang dibuka | Durian ni kulet tebal, kena recak banyak kali, baru boleh bukak. | [du.Äi.jAn ni ku.let t«.bAl k«.nA Ä«.tSA/ bA.øA/ kA.li bA.Äu bo.leh bu.kA/] | Durian ini berkulit tebal, kena recak banyak kali, baru boleh dibuka. |
jerok antu | [dZ«.Äo/ An.tu] | | buah durian yang gugur pada peringkat awal yang busuk sepenuhnya. | Andau aje aku kutep bawak balek, bile kopek jerok antu. | [An.dAw A.dZ« A.ku ku.tep bA.wA/ bA.le/ bi.l« ko.pe/ dZ«.Äo/ An.tu] | Sia-sia sahaja aku kutip bawa balik, apabila dikopek, buah durian itu busuk sepenuhnya. |
pangse mude | [pAN.s« mu.d«] | | pangsa durian yang tidak mempunyai isi. | Aku ingatkan ada lagi, rupenye pangse mude. | [A.ku i.NAt.kAn A.d« lA.gi Äu.p«.ø« pAN.s« mu.d«] | Aku ingatkan ada lagi, rupanya pangsa muda. |
pilen | [pi.len] | kata kerja | mengeluarkan ulas-ulas buah secara berturutan, seperti buah cempedak, nangka, dan durian. | Tolong emak pilen buah cempedak ni masok bekas, kejap lagi boleh goreng. | [to.loN «.mA/ pi.len bu.wAh tS«m.p«.dA/ ni mA.so/ b«.kAs k«.dZAp lA.gi bo.leh go.ÄeN] | Tolong emak pilen buah cempedak ini masukkan ke dalam bekas, sekejap lagi boleh digoreng. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
panggo | [pAN.go] | kata nama | dangau. | Pak Den buat panggo dalam kebon durian. | [pA/ den bu.wAt pAN.go dA.lAm k«.bon du.Äi.jAn] | Pak Din membuat dangau dalam kebun durian. |
laroh | [lA.Äh] | kata adjektif | berkenaan buah-buahan yang gugur. | Derian laroh pase ribot kuat. | [d«.Äi.jAn lA.Äh pA.sE Äi.bot ku.wAt] | Durian gugur sebab ribut kuat. |
pundon | [pun.don] | kata nama | pondok di dalam dusun yang penggunaannya bersifat sementara. | Tok ki tido kat pundon tunggu derian. | [to/ ki ti.do kAt pun.don tuN.gu d«.Äi.jAn] | Datuk tidur di dalam pundon untuk menunggu durian gugur. |
rengkek | [ÄEN.kE/] | kata adjektif | berkenaan membongkokkan badan kerana membawa bebanan di bahagian belakang badan. | Badan Pak Usu rengkek bawok seguni derian. | [bA.dAn pAk u.su ÄEN.kE/ bA.wo/ s«.gu.ni d«.Äi.jAn] | Badan Pak Usu membongkok kerana membawa seguni durian. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
kucin tidoq | [ku.tSin ti.d)Ö] | | seulas durian dalam satu pangsa. | Kalu dapat derian kucin tidoq depa pakat berebut. | [kA.lu dA.pAt d«.Òi.jAn ku.tSin ti.d)Ö dE.pA pA.kAt b«.Ò«.but] | Kalau dapat durian kucing tidur mereka akan berebut. |
jujoh | [dZu.dZoh] | kata adjektif | 1 berkenaan dengan buah bermusim (seperti durian, manggis, rambutan dan lain-lain) yang boleh didapati dengan banyak ketika musimnya | Pak pesan balek awai sikit, derian tengah dok jujoh. | [pA/ p«.sAn bA.le/ A.wAj si.kit d«.Òi.jAn t«.NAh do/ dZu.dZoh] | Bapa pesen balik awal sikit, durian sedang banyak. |
semurop | [s«.mu.Òop] | kata nama | 1. binaan yang berbumbung sendeng yang penggunaan bersifat sementara. Biasanya binaan ini dibuat untuk menjual buah-buahan yang bermusim. | Orang buat semurop kat dusun nak himpon derian. | [.ÒAN bu.wAt s«.mu.Òop kAt du.sun nA/ him.pon d«.Òi.jAn] | Orang membuat semurop di dusun untuk menghimpun durian. |
| | | 2. menokok tambah sesuatu cerita; pekunu | Pokok derian dia ada empat lima batang tapi dok pekunon dapat derian tiga puloh jaraih. | [p.k/ d«.Òi.jAn di.jA A.dA «m.pAt li.mA bA.tAN tA.pi d/ p«.ku.non dA.pAt d«.Òi.jAn ti.gA pu.loh dZA.ÒAC] | Pokok duriannya ada empat lima batang tapi menokok nambah cerita mengatakan yang dia mendapat durian tiga puluh jaras. |
merudum II | [m«.Òu.dum] | kata adjektif | bunyi yang sangat kuat | Padan la aku dengaq merudum tadi, rupanya pokok derian tumbang. | [pA.dAn lA A.ku d«.NA)Ö m«.Òu.dum tA.di Òu.pA.øA po.ko/ d«.Òi.jAn tum.bAN] | Patutlah saya dengar bunyi yang sangat kuat tadi, rupanya pokok durian tumbang. |
|
Tesaurus |
---|
| Tiada maklumat tesaurus untuk kata durian |
|
Puisi |
---|
|
Laksamana menabur durian, Buah belimbing terhentak-hentak; Tuan laksana buah durian, Di sana gugur sana melantak.
Lihat selanjutnya... |
|