Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
membebek | [m«m.be.be/] | kata adjektif | berkenaan api dapur yang terlalu perlahan dan seakan-akan mahu padam akibat kehabisan minyak. | Api dapo minyak tanah tu nampak membebek dari tadi. Bile nak masak? | [A.pi dA.po mi.øA/ tA.nAh tu nAm.pA/ m«m.be.be/ dA.Äi ] | Api dapur minyak tanah itu dari tadi perlahan macam nak padam. Bila hendak masak? |
ngundang-ngundang | [Nun.dAN.Nun.dAN] | kata adjektif | marak. | Api dah ngundang-ngundang, bombe tak sampai-sampai. | [A.pi dAh Nun.dAN.Nun.dAN bom.b« tA/ sAm.pAj.sAm.pAj] | Api sudah marak, bomba tidak sampai-sampai. |
rimpi | [Äim.pi] | kata nama | pisang yang dikeringkan dengan cara diasapi atau dipanggang di atas api yang perlahan, pisang salai. | | | |
kue kacau | [ku.we kA.tSAw] | | sejenis kuih daripada keledek atau labu yang direbus, dilecek, dicampur gula, santan, daun pandan dan dimasak dengan api yang perlahan hingga pekat dan kental. | | | |
telo pindang | [t«.lo pin.dAN] | | sejenis telur rebus yang direbus khas berlapis-lapis dengan beberapa jenis pucuk daun seperti daun semangkuk bersama rempah ratus dan garam. Telur ini direbus sekurang-kurangnya enam jam dengan api yang perlahan dan lazimnya dibuat sempena majlis perkahwi | | | |
merembat | [m«.Ä«m.bAt] | kata kerja | bergegar atau bergetar. | Bile ketapi lalu, rumah kite pon merembat. | [bi.l« ke.tA.pi lA.lu Äu.mAh ki.t« pon m«.Ä«m.bAt] | Apabila kereta api lalu, rumah kita terasa bergegar. |
beriani gam | [b«.Äi.jA.ni gAm] | | nasi beriani yang dimasak berlapis-lapis bersama daging yang telah digaul dengan rempah beriani. Nasi ini dimasak dengan periuk yang ditutup rapat dan digam kelilingnya dengan tepung yang telah diuli bersama air. Nasi ini dimasak dengan api yang amat sede | | | |
pirik | [pi.Äi/] | kata kerja | memecahkan dengan jari, lenyek. | Pirik lade kecik kat kicap ni, biyo sedap kite nak cecah dengan tau goreng. | [pi.Äi/ lA.d« k«.tSi/ kAt ki.tSAp ni bi.jo s«.dAp ki.t« nA/ | Lenyek dengan jari cili api dalam kicap supaya sedap apabila kita cecah dengan tauhu goreng. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
kelungkoq | [k«.luN.k)Ö] | kata nama | pangkal pelepah kelapa dan lain-lain. | Mokalu tak dak kayu api, kelungkoq nyoq pon buleh guna buat masak. | [m.kA.lu tA/ dA/ kA.ju A.pi k«.luN.k)Ö ø)Ö pon bu.leh gu.nA bu.wAt mA.sA/] | Jika tiada kayu api, pangkal pelepah kelapa pun boleh digunakan untuk memasak. |
ambai-ambai | [Am.bAj.Am.bAj] | | berkenaan kayu api, buah pinang dan lain-lain dalam keadaan di antara kering dengan basah | Makan sireh dengan pinang ambai-ambai memang sedap. | [mA.kAn si.Òeh d«.NAn pi.nAN Am.bAj.Am.bAj mE.mAN s«.dAp] | Makan sirih dengan pinang ambai-ambai ini memang sedap rasanya. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
loklek | [l/.lE)/] | kata kerja | bergerak-gerak hujung seperti api, ekor binatang dan lain-lain. | Api pelito tu loklek keno tiuk ko anging. | [A.pi p«.li.t tu l/.lE)/ k«.n ti.ju/ k A.NiN] | Api pelita tu bergerak-gerak hujungnya kerana ditiup angin. |
narak | [n:A.ÄA/] | kata kerja | merebak ke merata tempat (berkenaan api, penyakit kulit dan lain-lain). | Api tu narak alah ko rumoh sebeloh pulok. | [A.pi tu n:A.ÄA/ A.lAh k Äu.mh s«.b«.lh pu.l/] | Api tu merebak ke rumah sebelah pula. |
gesek | [g:E.sE/] | kata nama | mancis. | Ambek gesek tu aku nok iduk api. | [Am.be/ g:E.sE/ tu A.ku n/ i.du/ A.pi] | Ambil mancis tu, aku nak menyalakan api. |
keceh | [kE.tSE)h] | kata kerja | 1. menggores mancis api. | Mamak tok cekak keceh gesek tu, tok nyalo-nyalo. | [mA.mA/ t/ tSE.kA/ kE.tSE)h g:E.sE/ tu t/ øA.l.øA.l] | Mamat dah tak larat menggores mancis tu, tak juga menyala. |
burong bede | [bu.ÄoN b«.de] | | alat penjentik peluru yang terdapat dalam senjata api, pelatuk. | Jange dok kosek burung bede tu, tembok ke. | : | Jangan sentuh pelatuk senapang tu, tertembak nanti. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
bumin | [bu.min] | kata adjektif | 1. gelap gelita. | Bilo api padam yo malam tadi, golap bumin sluruh rumah jadie. | [bi.l A.pi pA.dAm j mA.lAm tA.di g.lAp bu.min slu.Äh Äu.mAh dZA.di.E] | Apabila api padam, malam tadi, gelap gulita seluruh rumah jadinya. |
moncocoh II | [mn.tS.tSh] | kata adjektif | berkenaan rasa seperti pedas, masam dan lain-lain yang terlampau. | Gulai lomak cili api tu moncocoh podehe. | [gu.lAj l.mA/ tSi.li A.pi tu mn.tS.tSh p.dEh.E] | Gulai lemak cili api itu terlalu pedas. |
tekeh | [tE.kEh] | kata nama | pemetik api yang menggunakan gas. | Tekeh tu dah abih gese, boli yang laen. | [tE.kEh tu dAh A.bih gEsE b.li jAN lAEn] | Pemetik api itu sudah habis gasnya, beli yang lain. |
monconcong | [mn.tSn.tSN] | kata adjektif | berkenaan bentuk bibir mulut yang terbuka berbentuk bulat kerana kepedasan. | Mulute monconcong lopeh makan gulo lado api yang podeh tu. | [mu.lut.E mn.tSn.tSN lo.pEh mA.kAn gu.l lA.d A.pi jAN p.dEh tu] | Mulutnya monconcong lepas makan gulai cili api yang pedas itu. |
moncarau | [mn.tSA.ÄAw] | kata adjektif | berkenaan cahaya yang terlalu terang atau berkenaan buah yang terlampau ranum. | Api koreto tu moncarau torange. | [A.pi k.ÄE.t tu mn.tSA.ÄAw t.ÄAN.E] | Lampu kereta itu terlalu terang. |
monyunu | [m.øu.nu] | kata kerja | menjunamkan muncung api dengan tujuan mematikannya. | Dio monyunuan rokok tu kek tiang. | [di.j m.øu.nu.An Ä.k/ tu kE/ ti.jAN] | Dia menjunamkan muncung rokok itu ke tiang. |
monggudak | [mN.gu.dA/] | kata adjektif | berkenaan api yang marak. | Unggun tu monggudak apie lopeh disiram minyak geh. | [uN.gun tu mN.gu.dA/ A.pi.E l.pEh di.si.ÄAm mi.øA/ gEh] | Unggun itu marak apinya selepas disiram minyak gas. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Dialek |
Maksud Ayat |
calet | [tSA.let] | kata nama | mancis api. | Mane engkau letak calet tadi? | [mA.n« «N.kAw l«.tA/ tSA.let tA.di] | Di mana engkau letak mancis api tadi? |
kerak | [ke.ÄA/] | kata kerja | menyerakkan bara api. | Nasik dah kereng, kerakkan api bawah tungku tu. | [nA.si/ dAh k«.ÄeN k«.ÄA/.kAn A.pi bA.wAh tuN.ku tu] | Nasi sudah kering, serakkan bara api di bawah tungku itu. |
kohot | [ko.hot] | kata adjektif | hangus. | Api besau sangat, abes kohot kue aku. | [A.pi b«.sAw sA.NAt A.bes ko.hot kue A.ku] | Api besar sangat habis hangus kuih aku. |
ngelocot | [N«.lo.tSot] | kata adjektif | melecur teruk akibat terkena benda-benda panas atau api. | Kaki aku ngelocot kene ekzos moto. | [kA.ki A.ku N«.lo.tSot k«.n« e/.zos mo.to] | Kaki aku melecur terkena ekzos motosikal. |
ngelebo | [N«.l«.bo] | kata adjektif | melecur sedikit akibat kena benda-benda panas atau api. | Ngelebo tangan aku tepecek minyak panas. | [N«.l«.bo tA.NAn A.ku t«.p«.tSe/ mi.øA/ pA.nAs] | Melecur tangan aku terpercik minyak panas. |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
calet | [tSA.let] | kata nama | mancis api. | Bok sini calet, koi nok idup api. | [b/ si.ni tSA.let / koj no/ i.dup A.pi] | Bawa ke sini mancis, saya hendak hidupkan api. |
renggoh | [Ä«N.gh] | kata adjektif | berkenaan api yang marak. | Jangan timbon lalang kang renggoh api. | [dZA.NAn tim.bon lA.lAN kAN Ä«N.gh A.pi] | Jangan timbun lalang nanti marak api. |
bendang | [b«n.dAN] | kata adjektif | berkenaan keadaan api yang sangat marak ketika kebakaran sampah, rumah dan lain-lain. | Bendang ngat api tu, kang terbako pokok manggeh pulok. | [b«n.dAN NAt A.pi tu AN t«.bA.k po.ko/ mAN.geh pu.l/] | Marak sangat api itu, nanti terbakar pokok manggis pula. |
minyak api | [mi.øA/ A.pi] | | minyak gas; minyak pasang. | Tok daye bau minyak api, cengeh idong. | [t/ dA.j« bAw mi.øA/ A.pi tS«.Neh i.doN] | Tidak tahan bau minyak gas, menyusuk hidung. |
panteh | [pAn.teh] | kata nama | mancis api. | Mana panteh koi nak baka rumput. | [mA.nA pAn.teh kj n/ bA.kA Äum.pu/] | Di mana mancis api saya, hendak bakar rumput. |
catek | [tSA.te/] | kata nama | pemetik api. | Jangan beri adek maen catek, nanti rosak. | [dZA.NAn b«.Äi A.de/ mA.en tSA.te/ nAn.ti Ä.s/] | Jangan beri adik main pemetik api, nanti rosak. |
semut ipoh | [s«.mut i.poh] | | saiznya seperti semut api, berwarna merah, buntutnya berkepala, sengatannya sangat bisa. Berjalan dalam kuantiti yang sedikit tidak suka berkumpulan, tinggal di tempat lembap di lubang-lubang kayu. | | | |
minyak pasang | [mi.øA/ pA.sAN] | | minyak gas; minyak api. | Buboh minyok pasang dalam pelita. | [bu.boh mi.øA/ pA.sAN dA.lAm p«.li.tA] | Masukkan minyak gas dalam pelita. |
ikan potok | [i.kAn p.t/] | | 1. makanan daripada ikan sungai yang dicampurkan dengan santan pekat, kunyit, cili padi dan dimasak lama dengan api yang perlahan. | | | |
senawe | [s«.nA.w«] | kata nama | belerang. | Bile kene ujan senawe mancih lembap, tok nyalo. | [bi.l« u.dZAn s«.nA.w« mAn.SÄih l«m.bA/ t/ øA.l] | Apabila hari hujan, belerang mancis lembap, api tidak |
Entri |
Fonetik |
Kelas Kata |
Makna |
Ayat Dialek |
Sebutan Ayat |
Maksud Ayat |
lekat api | [l«.kAt A.pi] | | menyalakan api dapur. | Hang tulong lekat api dapoq gaih sat. | [hAN tu.loN l«.kAt A.pi dA.po)Ö gAC sAt] | Awak tolong nyalakan api dapur gas. |
|
Tesaurus |
---|
| Tiada maklumat tesaurus untuk kata api |
|
Puisi |
---|
|
Api-api pangkalan tarap, Pucuk meluncur dari Labuan; Laki-laki jangan diharap, Bijak memujuk si perempuan.
Lihat selanjutnya... |
|