| Kata |
Takrif |
Sumber |
| manakala | pd waktu atau pd ketika tertentu; apabila: ~ bertemu, kami berpeluk-pelukan. | Kamus Pelajar Edisi Kedua |
| manakala | 1. apabila, bilamana: ia tersenyum ~ melihat anaknya sudah terlena; 2. tetapi: dia duduk di samping mayat ayahnya, ~ adiknya tidak putus-putus menangis; 3. sedangkan: ramai orang yg cedera dan hilang ~ beratus-ratus kehilangan rumah tangga dlm gempa bumi itu. | Kamus Dewan Edisi Keempat |
| kedapatan | didapati, dijumpai, diketahui: manakala ia balik, ~ rumahnya sunyi; apabila kerjanya itu hendak dipangku oleh orang lain, ~ kira-kira wangnya terkurang sebanyak dua puluh ringgit; muka berpandangan, budi ~, kasih bagai lama juga prb anggapan (perasaan) yg tidak berubah kpd seseorang walaupun ia berlaku serong; | Kamus Dewan Edisi Keempat |
| membonjol | menyerupai bonjol: bibirnya ~ manakala suntil itu disematkan lebih kukuh. | Kamus Dewan Edisi Keempat |
| bonjol | bonggol, bengkak;membonjol menyerupai bonjol: bibirnya ~manakala suntil itu disematkan lebih kukuh. | Kamus Dewan Edisi Keempat |
| minyak benzin | 1. petrol: derum enjin kereta memekakkan telinga manakala bau ~ pula mengganggu hidung; 2. sj minyak tanah: minyak ~ lampu gasolin itu yg mengalir keluar dan tumpah ke atas permaidani di bawahnya, dijilat api. | Kamus Dewan Edisi Keempat |
| benzin | (bénzin) 1. petrol: derum enjin kereta memekakkan telinga manakala bau ~ pula mengganggu hidung; 2. sj minyak tanah: minyak ~ lampu gasolin itu yg mengalir keluar dan tumpah ke atas permaidani di bawahnya, dijilat api. | Kamus Dewan Edisi Keempat |
| berselindung | tidak terang-terangan (melakukan sesuatu), dgn diam-diam, tidak ketara: manakala saya melihat Aminah berkata dgn tidak berselindung itu, saya pun kasihan kepadanya; dia tidak berani menentang secara berterang-terangan hanya secara ~ sahaja; | Kamus Dewan Edisi Keempat |
| pertama | 1. (yg) kesatu: penuntut tahun ~ dan tahun kedua mempelajari ilmu itu secara umum manakala penuntut tahun ketiga mempelajarinya secara mendalam; 2. = ~ kali mula-mula sekali, julung kali, terdahulu sekali: inilah tunjuk perasaan antikerajaan yg ~ diadakan di negeri itu sejak kemerdekaannya; inilah ~ kali seniwati itu berlakon sbg seorang perempuan tua; 3. terutama, terpenting: kewajibankau yg ~ ialah menjayakan perusahaan yg baru dijalankan ini; pertama-tama yg pertama sekali, yg mulamula (terdahulu) sekali: candu itu ~ haram menurut agama Islam dan kedua membinasakan badan; dipertamakan didahulukan, dipentingkan, diutamakan. | Kamus Dewan Edisi Keempat |
| irasan | seni batik kain yg dijadikan dasar tekatan atau sulaman (kain baldu utk tekatan manakala kain kapas, kasa, sutera utk sulaman). | Kamus Dewan Edisi Keempat |
| Istilah Sumber |
Istilah Sasar |
Bidang |
Subbidang |
Huraian |
| flush left | santak kiri | - | Tiada | Teks yang dijajarkan ke sebelah kiri jidar manakala sebelah kanan teks tidak dijajarkan. |
| flush right | santak kanan | - | Tiada | Teks yang dijajarkan ke sebelah kanan jidar manakala sebelah kiri teks tidak dijajarkan. |
| family policy | polisi keluarga | insurans | Tiada | Perlindungan yang biasanya berbentuk insurans kekal ke atas hayat bapa, manakala ibu dan anak-anaknya dilindungi secara automatik dengan amaun yang lebih kecil (biasanya berbentuk insurans sementara) dengan premium yang disatukan. Polisi ini ditawarkan dengan pelbagai bentuk dan ciri. |
| policeman rubber | getah polis | Kimia | Kimia Analisis | Sebahagian kecil tiub getah yang telah dileperkan satu daripada hujungnya manakala yang satu lagi disambungkan pada sebatang kaca. Ia digunakan untuk mencalit surihan mendakan di dinding bikar. Getah ini mesti dibasahkan dengan cecair pembasuh sebelum digunakan. |
| allelic exclusion | penyisihan alel | Penternakan | Genetik dan Pembiakbakaan | Proses yang merujuk hanya satu alel daripada gen ditunjukkan, manakala alel yang lain dikaburkan. Penyisihan alel menguraikan alel mutan bagi gen yang menghasilkan fenotip yang berbilang. Setiap satu alel membawa satu titik mutasi antara kawasan berbeza bagi gen yang sama. Kebanyakan gen individu mewarisi satu salinan bagi setiap gen daripada tiap-tiap ibu bapa. Sekurang-kurangnya dua keadaan pemilihan yang berbeza boleh menjurus kepada penyisihan alel. Dalam satu keadaan, satu alel gen boleh berkeadaan senyap semasa transkripsi dan akan menghasilkan ungkapan alel yang kedua. Dalam keadaan yang lain, kedua-dua alel boleh ditranskripsikan, seterusnya mekanisme akan menjurus kepada penghapusan produk protein daripada satu sel pasca transkripsi dan pasca penterjemahan. |
| fandango | fandango | Muzik | Tiada | Tarian Sepanyol berneter tripel dan bertempo rancak. Tarian ini diiringi gitar dan kastanet manakala melodi ad libitum dimainkan oleh pemain violin. |
| prismatic | prismatik | Kesusasteraan | Puisi | Puisi yang mengandungi makna atau pengertian dua lapis. Makna pada lapis pertama lebih jelas manakala makna lapis kedua lebih luas dan mendalam. Contohnya, puisi "Perempuan Malang" karya Usman Awang yang menggunakan perkataan 'ibuku' yang bermaksud 'tanah air'. Puisi ini memberi gambaran bahawa ibu itu telah lama berjasa kepada penyair. Dengan itu penyair amat mencintainya dan sanggup berkorban untuk menjaga keselamatannya. Gambaran demikian adalah makna pada lapis pertama. Makna lapis keduanya boleh dihubungkan dengan pernyataan kecintaan penyair terhadap tanah air atau negaranya. |
| neutron radiography | radiografi neutron | Teknologi Ujian Tanpa Musnah | Radiografi dan Ultrasonik | Teknik radiografi yang menggunakan neutron sebagai punca sinaran. Penyerapan sinar-X dan sinar gama secara langsung bergantung pada nombor atom dan ketumpatan bahan, manakala penyerapan neutron bergantung pada elemen bahan. Contohnya, bahan organik atau air jelas kelihatan dalam radiografi neutron kerana kandungan hidrogen yang tinggi, manakala struktur bahan seperti aluminium dan keluli adalah hampir telus. |
| corepressor | penindas bersama | Bioinformatik | Bioinformatik Molekul | Molekul yang menghalang pengekspresan gen. Di dalam prokariota, penindas bersama ialah molekul kecil, manakala di dalam eukariota, penindas bersama ialah sejenis protein. |
| X-chromosome | kromosom-X | Kejururawatan | Tiada | Kromosom jantina yang terdapat pada kedua-dua jantina. Perempuan mempunyai dua kromosom-X manakala lelaki satu kromosom-X dan satu kromosom Y. |
| Kata |
Takrif |
Bahasa |
Tema |
| biduk | Sejenis alat bunyi-bunyian yang diketuk atau dipukul menggunakan kayu. Biduk yang dibuat daripada kayu biasanya berbentuk separuh bulat. Bahagian dalamnya dikorek manakala bahagian luarnya berbentuk cembung dan dipukul. Biduk jenis ini digantung dengan ta | Sekapan | Muzik dan Tarian |
| betak | sepasang patung bermuka manusia yg diukir pd belakang pelepah rumbia, satu drpdnya dicacak menghadap jalan, tugasnya utk menghalang roh orang yg masih hidup masuk ke kubur, manakala yg satu lagi dicacak dgn mukanya menghala ke kubur, tugasnya melarang roh | Melanau Mukah | |
| butut | bakul gantung daripada rotan yang berbentuk silinder dan digantung pada tiang para dapur untuk menyimpan makanan dan sebagainya. Butut kecil biasanya untuk menyimpan sudu, senduk dan sebagainya, manakala butut besar kadang-kadang mempunyai penutup | Sekapan | Anyaman dan Idea Berasosiasi |
| kesut | Sejenis alat bunyi-bunyian yang dibuat daripada batang buluh yang panjang dan salah satu hujungnya dihentak ketika dimainkan. Kedua-dua hujungnya mempunyai buku. Hujung pada bahagian bawah dihentak ke lantai manakala hujung bahagian atas dihiasi juraian r | Sekapan | Muzik dan Tarian |
| Bahasa Suku Kaum |
Takrif |
Contoh Ayat |
Rujukan |
Sumber |
| berpodong Bj Sm | memakai dastar. | Manakala penari-penari lelakinya pula haruslah berbaju `sampit', berpodong (berdastar), berseluar sampit dan memakai keris atau `pidah'. | Tarian-tarian Tradisional Negeri Sabah | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
| kucay, *kuche* Ib | sejenis burung kecil, berwarna merah di bawah lehernya manakala badannya berwarna kehijau-hijauan. Burung ini dipercayai membawa petanda buruk sekiranya ia memasuki rumah. | Kalau mendengar burung pangkas atau pangkas blau (sejenis ikan haruan yang mengangakan mulutnya dan berbunyi seperti pangkas) atau burung kucay (yang berbunyi seperti pangkas) semasa seseorang itu menebas atau menebang, ini petanda yang baik. Ia boleh meningkatkan kesenangan seseorang kalau seseorang itu miskin. Kalau seseorang itu anak raja atau seseorang yang kaya, burung ini tidak baik baginya. | Novel Senggalang Burung | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
| kendawang Ib | sejenis ular yang berbisa. Kepala dan ekornya berwarna merah, manakala badannya berbintik-bintik kekuningan. | Enteran Temiang memanjat ke atas lagi dan sampai pada pelepah yang kedua seekor ular kendawang keluar dari belitannya dan mematuk Enteran Temiang. Nasib baik patukan ular tidak mengenainya. Dia memotong leher ular kendawang dengan pedangnya. Kepala ular pun jatuh ke bawah. | Novel Kumang Bertelur | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
| kendis Ib | cara mencukur rambut iaitu dengan mencukur di bahagian tepi kepala sahaja manakala bahagian tengah dan ubun-ubunnya dibiarkan. Biasanya bagi kanak-kanak untuk mengelakkan penyakit kudis. | koyak, koyak. Ejaannya ialah: K-O-Y-A-K. Sebutan: ko yak. Erti koyak, ialah carik, rubik atau ridang. Perkataan yang kedua: cukur. Ejaannya ialah C-U-K-U-R. Sebutan: cu kur. Ertinya ialah kukur atau kendis. | Bumi Bertuah | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
| pemalung Bj, Sl | bahagian belakang lepa. | Tempat menyangkut pengayuh pula dikenali sebagai panga, manakala bahagian belakang dipanggil pemalung. | www.berita Harian .com.my | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
| perantan MSr | suatu upacara mandi beradat dlm istiadat perkahwinan untuk tujuan kekebalan atau tahan lasak. | Manakala itu pengantin perempuan disediakan untuk majlis persandingan dengan diketap (dicukur) rambut di sekitar dahinya, diberi mandi air perantan (dilangir dengan menggunakan entemu, bedak dan sabun) dan seterusnya disuruh mengambil wuduk. Selepas proses itu tukang hias (mak andam) mulalah menghias dan mengenakan pakaian pengantin. | Adat Resam Penduduk Sarawak | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
| lungkaki Kd Lt | gelang kaki. | Ginontob - iaitu sejenis gelang tangan digunakan sebagai perhiasan di tangan, manakala di leher pula dihiasi dengan inansaran - iaitu gelang-gelang yang diperbuat daripada logam tembaga; di kaki penari-penari ini dihiasi dengan lungkaki. | Tarian-tarian Tradisional Negeri Sabah | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
| ginontob Kd Kj | sejenis gelang tangan. | Ginontob - iaitu sejenis gelang tangan digunakan sebagai perhiasan di tangan, manakala di leher pula dihiasi dengan inansaran - iaitu gelang-gelang yang diperbuat daripada logam tembaga; di kaki penari-penari ini dihiasi dengan lungkaki. | Tarian-tarian Tradisional Negeri Sabah | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
| maturun Kd Kj | kain hitam yang dihiasi linangkit. | Maturun - iaitu kain jenis hitam yang dihiasi dengan linangkit, manakala di bahagian bawah kain itu dihiasi dengan karieng, iaitu sejenis alat perhiasan yang diperbuat daripada manik-manik dan tembaga. | Tarian-tarian Tradisional Negeri Sabah | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
| aping Ib | sejenis pokok palma; kulitnya boleh dibuat benang tali kail atau jerat burung, umbutnya boleh dibuat sayur. Manakala lapisan habuk yang terdapat pada pokoknya boleh digunakan sebagai bahan untuk menyalakan api. | Mereka menangkap burung menggunakan jerat yang diperbuat daripada kulit kayu penduk. Ada yang menangkap burung dengan getah sempulut dan jerat daripada benang pokok aping. | Novel Satangkai | Glosari Leksikal Bahasa Sukuan |
Kamus Sains.indb
aerotaxis (aerotaksis) Pertukaran arah gerak alih organisma atau sel motil, sebagai gerak balas ter - hadap perubahan kepekatan oksigen. Contohnya, bakteria motil yang aerob bergerak ke arah oksigen yang berkepekatan tinggi, manakala bakteria motil yang anaerob pula bergerak ke arah yang bertentangan. (BIO) aerotropism (aerotropisme) Tropisme atau pergerakan pertumbuhan sebagai gerak balas organisma ter - hadap gas, biasanya oksigen. Contohnya, pembengkokan pertumbuhan akar Kamus Sains.indb 51 7/8/08 11:45:58 AM 52 nakan untuk menentukan kelas dan jenis asid amino. Contohnya, kumpulan R bagi asid amino glisina ialah atom hidrogen, manakala asid amino sistina mempunyai kumpulan R, -CH 2 -SH. (BIO) aminoaciduria (aminoasiduria) Kewujudan satu atau lebih asid amino secara berlebihan dalam air kencing akibat kecacatan metabolisme. (BIO, UBAT) aminoacyl adenylate
|
Kamus Teknologi Maklumat ct.indd
melibatkan penetapan suatu siri bit yang unik dan kekal yang dinamakan tiket pada setiap objek dalam komputer yang dibenarkan untuk dicapai oleh sesuatu subjek. Contoh subjek ialah pengguna dan proses, manakala objek ialah data, fail, perkakasan, peranti, dan ruang penyimpanan. biometrik (Ig. biometric; Br. biometrik; Id. biometrik) Kaedah pengesahan identiti pengguna melalui pengimbasan Kamus Teknologi Maklumat ct.indd 15 6/6 komputer lain dengan selamat. Cangkerang ini meliputi tiga perisian utiliti keselamatan, iaitu slogin, SSH dan SCP. Perakuan digital RSA digunakan untuk pengesahan pengguna dan penyambungan sistem pelanggan ke sistem pelayan, manakala algoritma penyulitan IDEA pula digunakan untuk penyulitan data selepas penyambungan. cap kaki sifar (Ig. zero-footprint; Br. sifar-cetak kaki; Id. nol cetak kaki) Ciri untuk perisian keselamatan pelayan dan
|
Kamus Thai 2.indb
้ านของเขาเป็นฟาก Lantai rumah- nya lantai bilah. 2 seberang, sebelah: บ ้ านของฉันตั้ งอยู ่ ฟากนี้ ขณะที่ บ ้ านของซาวาวีอยู ่ ฟากโน ้ น Rumah saya terletak di seberang sini manakala rumah Zawawi terletak di ฟัก ฟาก Kamus Thai 2.indb 278 4/15/2008 11:09:54 AM ฟ 279 seberang sana. ฟาง [fa:] น jerami ฟ ่ าง
|
| Kata |
Sebutan |
Jawi |
| manakala | [ma.na.ka.la] | ماناکالا |
| Istilah Bahasa Melayu |
Istilah Bahasa Inggeris |
Huraian |
Peringkat |
| parasitisme | parasitism | Hubungan antara dua organisma yang berbeza dan hidup bersama-sama dengan satu daripadanya mendapat faedah, manakala yang satu lagi mengalami kerugian. | Menengah Rendah |
| hormon seks | sex hormone | Hormon yang mengawal ciri-ciri seksual. Pada manusia, hormon seks lelaki dihasilkan oleh testis, manakala hormon seks wanita dihasilkan oleh ovari. | Menengah Rendah |
| marmar | marble | Kalsium karbonat yang berketumpatan tinggi, yang terbentuk daripada batu kapur. Ia digunakan sebagai kemasan lantai dan dinding, manakala serpihannya digunakan sebagai sumber karbon dioksida. | Menengah Atas |
| siratan makanan | food web | Gabungan beberapa rantai makanan. Contohnya, padi dimakan oleh burung pipit dan tikus. Burung pipit pula dimakan oleh ular manakala tikus dimakan oleh burung hantu dan ular. Lihat Rajah | Sekolah Rendah |
| ciri | characteristic | Sifat yang khusus pada sesuatu haiwan, tumbuhan, manusia atau benda bukan hidup yang membezakannya daripada yang lain. Contohnya, mamalia menyusukan anaknya manakala burung tidak menyusukan anaknya. | Sekolah Rendah |
| persenyawaan ganda dua | double fertilization | Proses persenyawaan dalam tumbuhan angiosperma di mana satu gamet jantan akan bercantum dengan sel telur membentuk zigot diploid, manakala satu lagi gamet jantan akan bercantum dengan dua nukleus kutub untuk membentuk nukleus triploid. | Menengah Atas |
| ion hidroksida | hydroxide ion | Ion dengan formula OH- . Hidroksida logam biasanya bersifat bes, yang larut dalam air membentuk alkali, manakala hidroksida bukan logam bersifat asid. | Menengah Atas |
| geotropisme | geotropism | Pergerakan yang berlaku pada sebahagian tumbuhan sebagai gerak balas terhadap daya tarikan graviti. Akar utama tumbuh mengikut tarikan graviti (geotropisme positif), manakala pucuk utama tumbuh menjauhi tarikan graviti (geotropisme negatif). | Menengah Atas |
| sistem tatanama binomial | binomial system of nomenclature | Sistem tatanama organisma dalam bahasa Latin yang terdiri daripada dua bahagian. Bahagian pertama merujuk kepada nama genus, manakala bahagian kedua merujuk kepada nama spesies. | Menengah Atas |
| pH | pH | Nilai kepekatan ion hidrogen dalam larutan yang mempunyai skala pH antara 1 14. Nilai pH yang kurang daripada 7 merujuk kepada larutan berasid, manakala nilai pH yang lebih daripada 7 merujuk kepada larutan beralkali. Nilai pH 7 merujuk kepada larutan neutral. Lihat Rajah | Menengah Rendah |
| Istilah Bahasa Melayu |
Istilah Bahasa Inggeris |
Huraian |
Peringkat |
| piramid | pyramid | Pepejal yang tapaknya berbentuk poligon, manakala mukanya berbentuk segi tiga, tirus dan bertemu di bucu. Lihat rajah | Menengah Atas |
| piramid | pyramid | Pepejal yang tapaknya berbentuk poligon, manakala mukanya berbentuk segi tiga, tirus dan bertemu di bucu. Lihat Contoh | Menengah Rendah |
| songsang sisi | laterally inverted | Perihal imej cermin yang sebelah kanannya ialah objek, manakala sebelah kirinya ialah imej atau sebaliknya. Lihat rajah | Menengah Atas |
| pecutan | acceleration | Kadar perubahan halaju terhadap masa. Apabila halaju bertambah, pecutannya positif, manakala apabila halaju mengurang, pecutannya negatif (nyahpecutan). | Menengah Atas |
| pecutan | acceleration | Kadar perubahan halaju sesuatu objek. Bagi halaju bertambah, pecutannya positif, manakala bagi halaju mengurang, pecutannya negatif. | Menengah Rendah |
| ketakterhinggaan | infinity | Kuantiti yang tidak mempunyai had. Simbol bagi ketakterhinggaan positif ialah +∞, manakala bagi ketakterhinggaan negatif ialah -∞. | Menengah Atas |
| nombor berarah | directed number | Nombor dengan tanda positif (+) atau negatif (−). Contohnya, −3 merupakan nombor negatif 3 manakala +10 merupakan nombor positif 10. Lazimnya, nombor positif tidak diletakkan tanda (+). | Menengah Atas |
| protraktor | protractor | Alat yang digunakan untuk melukis dan mengukur sudut. Protraktor separuh bulatan digunakan untuk mengukur sudut sehingga 180°, manakala protraktor bulatan digunakan untuk mengukur sudut sehingga 360°. Lihat rajah | Menengah Atas |
| nilai kebenaran | truth value | Nilai "benar" atau "palsu" bagi suatu pernyataan logik. Contohnya, nilai kebenaran bagi "1 + 2 = 3" adalah benar, manakala nilai kebenaran bagi "permukaan bumi adalah rata" adalah palsu. | Menengah Atas |
|
| Tesaurus |
|---|
| | Tiada maklumat tesaurus untuk kata manakala |
|
|